Թվական | Ապրիլ 2013 | |
---|---|---|
Մասնակից | Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիում |
Օֆշորային արտահոսքեր (անգլ.՝ Offshore Leaks), զեկույց, որը բացահայտում է 130,000 օֆշորային հաշիվների մանրամասները, որոնք հրապարակվել են 2013 թվականի ապրիլին։ Որոշ դիտորդներ այն անվանել են բոլոր ժամանակների (մինչ օրս) միջազգային հարկային խարդախությունների դեմ ամենամեծ հարվածը, թեև նշվել է, որ նորմալ բիզնեսները կարող են օգտագործել օֆշորային օրենսդրություն՝ միջազգային առևտրի ձևականությունները մեղմելու համար[1][2]։
Զեկույցը ծագել է Վաշինգտոնում գործող հետաքննող լրագրության ոչ առևտրային կազմակերպությունից՝ Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիումից (ICIJ), որը համագործակցել է աշխարհի լրագրողների հետ՝ պատրաստելու ICIJ-ի The Global Muckraker-ի առնչությամբ հրապարակված հետաքննական զեկույցների շարքը[3]։ Հետաքննությունը հիմնված է 170 երկրների և տարածքների մարդկանց օֆշորային ակտիվների մասին 2,5 միլիոն գաղտնի գրառումների վրա, որոնք ձեռք է բերել ICIJ-ի տնօրեն Ջերարդ Ռայլը[2]։
ICIJ Offshore Leaks Database-ը գլխավորում է նախազգուշացնող պարբերությունը. «
»: Ավելի քան 100 լրագրող ավելի քան 60 երկրներից և տասնյակ լրատվական կազմակերպություններից մասնակցել են հետաքննությանը, որն այդ ժամանակվանից ընդլայնվել է՝ ներառելով Չինաստանի բիզնես և քաղաքական էլիտայի օֆշորային հոլդինգների մասին բացահայտումները։
Ցուցակում ներառված է Ֆիլիպինների նախկին նախագահ Ֆերդինանդ Էդրալին Մարկոսի դուստր Իմե Մարկոսը։ Ֆիլիպինների իշխանությունները հետաքննում են, թե արդյոք այդ գումարը մաս է կազմում 5 միլիարդ դոլար հարստության, որով Մարկոսը փախել է երկրից 1980-ական թվականներին[2]։ Ցուցակում են նաև Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի ընտանիքը, Վրաստանի նախկին վարչապետ Բիձինա Իվանիշվիլին, Օլգա Շուվալովան (Ռուսաստանի նախկին առաջին փոխվարչապետ Իգոր Շուվալովի կինը), «Գազպրոմի» վարչության փոխտնօրեն Վալերի Գոլուբևը և ուկրաինացի օլիգարխներ Ռինատ Ախմետովը և Դմիտրո Ֆիրտաշը[4]։
Բանգլադեշի վարչապետ Շեյխ Հասինայի ազգական Քազի Զաֆարուլլան և նրա կինը Բրիտանական Վիրջինյան կղզիների երկու օֆշորային ընկերությունների բաժնետերեր են[5]։
Գերմանացի քաղաքական գործիչ Պեր Շտայնբրուկը կոչ է արել խիստ պատժամիջոցներ կիրառել սկանդալում ներգրավված բանկերի համար՝ ընդհուպ մինչև նրանց արտոնագրերի չեղարկումը[6]։ ICIJ-ը հայտնում է, որ պատմությունների շարքը առաջացրել է «պաշտոնական հետաքննություններ, քաղաքական փոփոխություններ և բարձրաստիճան պաշտոնանկություններ» ամբողջ աշխարհում, ընդ որում Եվրամիության բարձրագույն հարկային պաշտոնյան Offshore Leaks-ն անվանել է «ամենա նշանակալի գործոնը»՝ ետ մղելու Եվրոպայի օֆշորային թաքստոցների և գլոբալ հարկերից խուսափելու նոր միտումը[7]։
Մենք այսօր բոլորովին այլ համատեքստում ենք՝ Offshore Leaks-ի բացահայտումների պատճառով։ Դա նոր աշխարհ է - Բելգիայի պետքարտուղար[7]
|
IBC-ի խորհրդատու Ռայան Մոհանլալը պատասխանել է, որ գրանցված յուրաքանչյուր ձեռնարկություն, հոլդինգ, կորպորացիա կամ կազմակերպություն ունի իր սեփական պատճառները դրա համար, և որ կան օրինական պատճառներ այս ձևում ներառվելու համար։
Բրազիլիայում լրագրողների ընտրության համար ICIJ-ի չափանիշները քննադատության են ենթարկվել թափանցիկության բացակայության պատճառով։ ICIJ-ի կողմից ընտրված լրագրողները մեդիա կոնգլոմերատների մաս են, որոնք կարող են կապեր ունենալ օֆշորային հաշիվների սեփականատերերի հետ։ Պնդումները, որ UOL-ի լրագրողները (Grupo Abril-ի և Folha de S. Paulo-ի համատեղ ձեռնարկություն) և O Globo-ն (ռազմական բռնապետության ջատագով Grupo Globo-ի մաս) կարող են ընտրել և հրապարակել անուններ՝ ելնելով քաղաքական կողմնակալությունից, այլ ոչ թե հանրային շահից, ստիպեց հետաքննող լրագրող Ամաուրի Ռիբեյրո կրտսերին հեռանալ ICIJ-ից[8]։
2013 թվականի հունիսի 15-ի դրությամբ տվյալների մի մասը ներառող տվյալների բազան հասանելի է http://offshoreleaks.icij.org/ հասցեով։ Առայժմ առաջնային տվյալների ամբողջական փաթեթը հանրությանը հասանելի չէ։
ICIJ-ի «Offshore Leaks»-ի և «WikiLeaks»-ի միջև հայտնի կապ չկա։
Մինչև 2021 թվականի հուլիս Հնդկաստանի կառավարությունը հետաքննությունից հետո հայտնաբերել է մոտ 11,010 ռուփի արժողությամբ չհայտարարագրված ակտիվներ (2023 թվականին 120 միլիարդ ռուփի կամ 1,5 միլիարդ ԱՄՆ դոլարին համարժեք գումար)[9]։