Վիեննայի Գիծեր

Վիեննայի Գիծերու նշան

Վիեննայի Գիծերը (գերմ. Wiener Linien, Վինըր Լինիըն), Վիեննայի փոխադրամիջոցի ընկերութիւն մըն է․ իրենց կը պատկանին գրեթէ բոլոր փոխադրական միջոցները՝ բացի արագ երկաթուղիներէն (Schnellbahn), որոնք քաղաքին մէջը կը գործեն:

Ընկերութեան թուանշաններ

Ճամբորդներու տարեկան թիւ

Տարի	Գետնուղի	Թրամուէյ	Հանրակարգ	Ընդհանուր
2003	409,7 միլ.	203,8 միլ.	108,6 միլ.	722,1 միլ.
2004	420,2 միլ.	204,7 միլ.	110,5 միլ.	735,4 միլ.
2005	427,4 միլ.	207,7 միլ.	111,7 միլ.	746,8 միլ.
2006	450,0 միլ.	204,7 միլ.	117,5 միլ.	772,2 միլ.
2007	476,6 միլ.	200,4 միլ.	116,0 միլ.	793,0 միլ.
2008	498,2 միլ.	190,5 միլ.	115,0 միլ.	803,7 միլ.
2009	510,2 միլ.	186,9 միլ.	114,7 միլ.	811,8 միլ.
2010	534,4 միլ.	189,9 միլ.	114,4 միլ.	838,7 միլ.
2011	567,6 միլ.	193,8 միլ.	113,6 միլ.	875,0 միլ.
2012	444,4 միլ.	295,1 միլ.	167,1 միլ.	906,6 միլ.
2013	428,8 միլ.	293,6 միլ.	177,6 միլ.	900,0 միլ.
2014	439,8 միլ.	304,8 միլ.	186,6 միլ.	931,2 միլ.
2015	440,0 միլ.	298,0 միլ.	201,1 միլ.	939,1 միլ.
2016	440,1 միլ.	305,8 միլ.	208,3 միլ.	954,2 միլ.
2017	453,6 միլ.	305,8 միլ.	202,3 միլ.	961,7 միլ.
2018	463,1 միլ.	305,5 միլ.	197,3 միլ.	965,9 միլ.
2019	459,8 միլ.	304,8 միլ.	196,1 միլ.	960,7 միլ.

(Աղբիւր՝ ^[1])

Գիծեր

Վիեննայի Գիծերու տակ կը գործէն ընդհանուր 160 գետնուղիի, ճամբու երկաթուղիի եւ հանրակարգի գիծեր:

Գետնուղի

U2 Գետնուղի Զէշթաթ կայանը

Վիեննան ունի 5 գետնուղիի գիծեր՝ U1, U2, U3, U4, U6:^[2] Անունները կ'ըսուին հետեւեալ ձեւով՝ «Ու» եւ թիւը, օրինակ U1 կ'ըսեն U-Eins («Ու-Այնց», հայերէնով՝ «Ու-մէկ»): U1-ը ամենէ երկար գիծն է՝ 19,2 քմ.: ^[3]

• U1 Օպերլա ↔ Լէօփօլտաու
• U2 Զէշթաթ ↔ Քարլզփլաց (2027-էն սկսեալ՝ Զէշթաթ ↔ Մացլայնստօրֆըր Փլաց)
• U3 Օթագրինկ ↔ Սիմըրինկ
• U4 Հիւթըլտօրֆ ↔ Հայլիկընշթաթ
• (2025-էն սկսեալ՝ U5 Ֆրանխփլաց ↔ Քարլզփլաց)
• U6 Զիպընհիրթըն ↔ Ֆլօրիտստօրֆ

Այս գիծերը 109 կայաններ եւ 83,8 քմ. երկարութիւն ունին: Բոլոր գետնուղիի կայանները վերելակ ունին: 2019-ին 459,8 միլիոն անձեր գործածեցին Վիեննայի գետնուղիները:^[4]

Թրամուէյ

Վիեննա կան 28 ճամբու երկաթուղիներու գիծեր, 1076 կայաններ եւ ընդհանուր 225,4 քմ. գիծերու երկարութիւն:^[2] Թիւ 11-ը ամենէ երկար գիծն է՝ մոտաւորապէս 13,2 քմ.:

Թիւ 26 երկաթուղին (հին ու նոր տեսակներով) եւ թիւ 85A հանրակառքը, Հաուսֆէլտշթրասէ կայան

Ճամբու երկաթուղիները անուանելու համար կար կանոնաւոր ձեւ որը կապ ունի «Մատանիի» (Ring) հետ (Մատանին կլոր ճամբայ մըն է որ մօտաւորապէս կը համապատասխանի Ներքին Քաղաքի հին պարիսպներու հետ)՝

• 1-20 թիւերը՝ Մատանիէն դուրս քշող գիծեր
• 21-99 թիւերը՝ Մատանիէն սկսեալ դէպի դուրս քշող գիծեր
• A-Z տառերը՝ Մատանիէն դուրս սկսող, բայց նաեւ Մատանիի վրայէն քշող

Սակայն տարիներու ընթացքին փոփոխութիւններու պատճառով այս ձեւը դարձաւ անօրէն, օրինակ թիւ 1 եւ 2 գիծերը A-Z տառ մը չունին, մանաւանդ որ անոնք Մատանիի վրայէն ալ կը քշեն:

Հանրակառք

Վիեննայի Գիծերու տակ գործող կան 127 հանրակառքի գիծեր: Այս գիծերը 4291 կայաններ եւ ընդհանուր 860,5 քմ. երկարութիւն ունին:

Հանրակառքերու անունը կը բաղկանայ թիւով եւ A կամ B տառերով, օրինակ՝ 46A:

Գիշերային գիծեր

Գիշերը կը գործէն հանրակառքերու այլ գիծեր, որոնց անունները «N» տառով կը սկսին, օրինակ՝ «N46»: Շաբաթավերջի գիշերները գետնուղիներն ալ կ'աշխատին, սակայն 2020-էն ի վեր քովիտ-19-ի պայմաններու պատճառաւ գետնուղիները գիշերները չեն գշեր:

Այլ տեղեկութիւններ

«Ռեմիս» փոխադրական միջոցներու թանգարանի մուտքը

Մայիս 1

1913-1998 Մայիս 1-ին բոլոր փոխադրական միջոցները մինչեւ 13:30 կան 14:00 չէին քշէր, որպէսզի վարորդներուն առիթ տրուի Աշխատանքի տօնի միջոցարումներուն մասնակցելու: Ընդհանրապէս առաջին կառքը, թրամուէյի կամ հանրակառքի, զարդարուած կ'ըլլար կանանչ, ծաղիկներով եւ Վիեննայի դրօշով: Այս աւանդութիւնը դադրեցաւ 1934-1945 քաղաքական պայմաններու եւ համաշխարհային երկրորդ պատերազմի պատճառով: 1934-ին վարորդներու մէջ վեճ տեղի ունեցաւ, որովհետեւ անոնցմէ մաս մը կ'ուզէին կէսօրէ առաջ քշել, իսկ մաս մը ոչ:

1998-ին քաղաքապէտարանը որոշեց փոխարդական միջոցներու լիօրուայ գործունէութիւնը Մայիս 1-ին, սակայն վարորդներու արուեստակցական միութիւնը դէմ էր այս որոշումին: Երկու կողմերը համաձայնեցան, թէ չորս անձնական փոխադրական միջոցներու ընկերութիւններ հանձն պիտի առնեն օրուայ գործունէութիւնը^[5][6]: Այդ տարին վերջին անգամ ըլլալով կառքեր զարդարուեցան:

1999-էն սկսեալ լիօրեայ գործունէութիւն կ'աշխատին վարորդները, սակայն արցակուրդի ժամկէտներով:

Թանգարան

Վիեննայի Գիծերը ունին «փոխադրական միջոցներու թանգարան Ռեմիս»-ը: Ան աշխարհի ամենէ մեծ ճամբու երկաթուղիներու թանգարանն է եւ ունի ամենէ մեծ պատմական կառքերու հաւաքածոն: Թանգարանը երկար ատեն միայն թէ ճամբու երկաթուղիներու թանգարան էր, սակայն 2014 ան վերաբացուեցաւ իբր փոխադրական միջոցներու թանգարան:

Արտաքին յղումներ

1. Վիեննայի Գիծերու պաշտօնական էջ

Ծանօթագրութիւններ

1. «Archive copy»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2021-01-17-ին։ արտագրուած է՝ 2021-06-10 
2. Linien Wiener։ «Wiener Linien»։ Wiener Linien (գերմաներեն)։ արտագրուած է՝ 2021-05-12 
3. «U-Bahn»։ www.geschichtewiki.wien.gv.at (de-formal)։ արտագրուած է՝ 2021-05-13 
4. Prillinger Horst (2010-10-05)։ «U-Bahn Wien: Linien»։ U-Bahn Wien (գերմաներեն)։ արտագրուած է՝ 2021-05-12 
5. «Das Straßenbahnjournal»։ www.strassenbahnjournal.at։ արտագրուած է՝ 2022-06-26 
6. «Busverkehr Vormittag 1. Mai 1998 (Wien) – Stadtverkehr-Austria-Wiki»։ xover.mud.at։ արտագրուած է՝ 2022-06-26