Yeshe Tsogyal (circa 757 o 777–817), etiam appellate “le victoriose oceano del cognoscentia”, “le imperatrice del laco del cognoscentia” (tibetano: ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ, translitterate: ye shes mtsho rgyal), vel tamben con su nomine sanscrite de Jnanasagara (“le oceano de cognoscentia”), vel domina Karchen pro le nomine de su clan de provenientia,[1] esseva un sancta buddhic tibetan qui attingeva le illumination in su vita e qui es considerate como “le matre del buddhismo tibetan”.
Il ha fontes que dice que illa esseva una vel del uxores vel del concubinas official del imperator de Tibet Tri Songdetsen[2] quando illa comenciava a studiar le philosophias buddhic con le grande mystico Padmasambhava qui justo tunc habeva advenite in le corte pro dar un mano al tibetanos in le construction del monasterio de Samye; illa velle devenir una de su principal sposas tantric in le practica del karmamudra. Padmasambhava es considerate le fundator del ordine Nyingma del buddhismo tibetan—ubi Yeshe Tsogyal occupa le position le plus alte inter le altere sanctas—et es etiam considerate como un secunde buddha del nostre era.[3] Le domina Karchen esse famosa pro revelar termas con Padmasambhava, e anque pro esser le scriba principal de iste revelationes divin. Le termas esse manuscriptos de cognoscentia sacrate revelate precisemente per Padmasambhava in persona, e del quales Yeshe Tsogyal abscondeva qualque pro le beneficio del nove generationes que velle venir postea.[4]
Nate como un princessa in le region de Karchen, illa fugiva ab matrimonios arrangiate usque Tri Songdetsen capeva la. Yeshe Tsogyal viveva per plus o minus novanta-novem annos e deveniva un del figuras le plus importante del scola Nyingma, et etiam un exemplo de virtute e disciplina pro omne devoto buddhic. Quamquam illa es sovente referite como le uxor principal de Padmasambhava, Yeshe Tsogyal esseva supertoto un magistra spiritual per conto proprie.
Gratias a su attingimentos spiritual, le ordines Nyingma e Karma Kagyu del buddhismo tibetan recognosce Yeshe Tsogyal como un buddha femina.[5]
Secundo le legenda, Yeshe Tsogyal nasceva in le mesme maniera del Buddha historic: con un mantra que resonava apud illa, interea su matre dava la al lumine sin dolor. Illa es considerate un reincarnation de Maya, le matre del Buddha. Su nomine, “le regina del laco de sagessa”, deriva ab un legenda que narra que su nascentia habeva causate un laco ibi propinque de se augmentar tanto que le dimensiones de isto se duplava.[6]
Illa jam habeva su tendentias spiritual in su infantia, quia illa haverea preferite dedicar se al studio e practica del dharma in vice de se maritar. Illa esseva talmente convincte de hoc que un vice illa discampava ex domo e su familia debeva vader a prehender la con le fortia. Al etate de dece-septe annos, illa esseva coacte a sposar le tunc imperator de Tibet, Tri Songdetsen, quamquam illa non voleva.
Post le maritage, Tri Songdetsen invitava a corte Padmsambhava e uno de su amicos, un abbate e litterato buddhic, pro diffunder le inseniamentos del Buddha in Tibet. Le imperator successivemente dava a Padmasambhava le mano de Yeshe Tsogyal como un presente, e ille non solo acceptava, sed etiam la libertava e la faceva devenir antea una de su studentes le plus importante, e postea una de su uxores.[7]
Quanto a lo que concerne le presentia del mulieres intra le panorama monastic tibetan, Yeshe Tsogyal esseva un rolo modello, e illa es usque nunc considerate como un exemplo pro imitar. Quando illa rogava a Padmasambhava si, in su practica spiritual, illa debeva prehender in consideration alicun precaution particular pro causa de su “inferior corpore de femina”—un expression que es frequentemente usate in le biographias del sanctas tibetan—[8] le reaction de Padmasambhava esseva cello de la responder que su corpore feminin non esseva un obstaculo al illumination, como le gente tunc pensava, sed alique plus: “le fundamento pro le illumination esse un corpore human. Homine o femina, il non ha differentias. Sed si le femina esse capace de disveloppar le bodhichitta, le mente focalisate sur le attingimento del illumination, haber un corpore feminin poterea esser melior.”[9]
Post multe annos studiante seriemente e practicante le meditation, le nivello de eveliamento spiritual, de illumination, del domina Karchen deveniva le mesme del Padmasambhava.
Yeshe Tsogyal esse famose pro passar plure annos solitarimente, in isolation pro retiramentos de meditation. Illa succedeva a terminar varie cyclos de practicas tantric spiritual que illa habeva apprehense ab Padmasambhava e altere creaturas sage con le quales illa habeva entrate in contacto, como pro exemplo le practicas de Vajrakilaya, tummo, zhitro e karmamudra.
Tote iste practicas conduceva le domina Karchen al illumination. Inter le laicos tibetan, illa es considerate un buddha completemente illuminate qui assume le forma de un mulier ordinari pro esser plus accessibile al personas ordinari, “qui, in le momento, non pote ancora vider su forma de Vajravarahi como un deitate completemente liberate.”[10]
Quando illa moriva, on dice que Yeshe Tsogyal habeva undece studentes principal, qui esseva et homines et feminas. Istes qui pertine al lineage del domina Karchen esse:[11][12]
Tote le ultime inseniamentos de Yeshe Tsogyal esseva impartite nam iste undece studentes requestava la los.
Insimul a su studentes principal, il etiam habeva plus o minus septanta-novem altere studentes minor qui esseva ibi presente ascoltante le inseniamentos de illa.
Yeshe Tsogyal es anque considerate un emanation del bodhisattva Tara. Illa es etiam recognite como un emanation del dakini Samantabhadri e Vajrayogini e del prajnaparamita, le saper transcendental.[13]