Asụsụ Mangbetu - Asoa ma ọ bụ Mangbetu nke ezinụlọ asụsụ Central Sudan bụ ụyọkọ asụsụ ndị yiri ibe ha na-asụ na Democratic Republic of Congo.
Asụsụ ndị a bụ Mangbetu, nke nwere ike ịbụ otu nde mmadụ na-asụ ya, na obere Lombi na Asoa.
Blench (2000) were Lombi dị ka akụkụ nke asụsụ Mangbetu. Ndị Pygmy na-asụ Asoa.
Demolin na otu aka ahụ wughachiri Proto-Mangbetu (1992).[1]
Asụsụ nke Mangbetu-Asua na-atụle okwu:[2]
Nkọwa | Asua | Mangbetu | Nabulu | Lombi | Makere | Malele |
---|---|---|---|---|---|---|
aṅụ | mmụọ ozi | Ọ bụ n'oge a ka a na-eme ya | Ọgba aghara | Snow | Ọ bụ n'oge a ka a na-eme ya | Ọ bụ n'oge a ka a na-eme ya |
anụmanụ | n'ebe ahụ | nwa amaala | Nịlị | nwa amaala | nwa amaala | nwa amaala |
osisi | Klílɛ̀yɛ̀ | Ọ na-eme ihe | Ọmụmụ ihe | néhò | Ọmụmụ ihe | néhò |
ọnụ | Ihe na-eme ka mmadụ nwee ike | N'ikwu okwu n'ụzọ ọzọ | N'ikwu okwu n'ụzọ ọzọ | Ọ bụ n'oge na-adịghị anya | Ọ bụ ihe omuma | N'ihi ya |
aka | Ọrịa na-egbu egbu | Ọ bụ n'oge a ka a na-eme ya | Ọ bụ n'oge a ka a na-eme ya | Ọ bụ n'oge a ka a na-eme ya | Ọ bụ n'oge a ka a na-eme ya | Ọ bụ n'oge a ka a na-eme ya |
ewu | ihe atụ | naịme | naịme | na-eme ihe na-eme | naịme | naịme |
nkịta | ihe ndị e ji mara | A mụrụ ya | A mụrụ ya | A mụrụ ya | A mụrụ ya | A mụrụ ya |
mpi | Ọchịchị | néígá | neegá | nálígá | nágá | nág |
iji zụlite | ɔ̀ʔà | nɔ̀ʔà | nɔ̀ʔà | nɔ̀ʔà | nɔ̀ʔà | nɔ̀ʔà |
mmiri | gwò | ègwò | ègwò | ègwò | ègwò | ègwò |
enyí | ʊ̀kɔ̀ | Nọmba | Nọmba | Nọmba | Nọmba | Nọmba |
ígwè | kídígwá | na-abụghị nke mba ọzọ | Njem | Onye enyemaka | námbá | námbá |
akụ́ | Ọ bụ ihe ole na ole ka a na-ahụ | nɛvàngà | nɛvàngà | nɛmbààngú | nɛvàngà | nɛvàngà |