Antenor Firmin | |
---|---|
Personal details | |
Children | August 22, 1889 |
A mụrụ Joseph Auguste Anténor Firmin dị ka ọgbọ nke atọ nke Haiti nwere onwe ya n'ezinụlọ na-arụ ọrụ. Firmin gara n'ihu ngwa ngwa n'ọmụmụ ihe ya wee malite ịkụzi ihe mgbe ọ dị afọ iri na asaa. Ọ gụrụ akwụkwọ ndekọ ego na iwu. Ọ chọtara ọrụ mbụ na Haitian Customs Office na dị ka onye odeakwụkwọ maka azụmahịa onwe onye. Ọ hapụrụ ọnọdụ ụkọchukwu ya iji kụzie Grik, Latin na French.
Ọ nọ nso n'òtù nnwere onwe ma malite akwụkwọ akụkọ "Le Messager du Nord".[1] Ọgba aghara ndọrọ ndọrọ ọchịchị gbara ọchịchị ọhụrụ nke General Salomon gburugburu manyere ya ịkwaga Paris ebe ọ rụrụ ọrụ dị ka onye nnọchi anya mba ọzọ.[2] N'oge a, a nabatara ya na Societe d'Anthropologie de Paris ebe ọ malitere ide De L'Egalite des Races Humaines .[3]
Firmin sụrụ ụzọ na njikọta nke agbụrụ na nkà mmụta ihe gbasara anụ ahụ ma nwee ike ịbụ onye izizi gbasara gbasara mmadụ.A matara ọrụ ya ọ bụghị naanị na Haiti kamakwa n'etiti ndị ọkà mmụta Afrịka dị ka ọrụ mbụ nke negritude. . O metụtara Jean Price-Mars, onye guzobere ethnology nke Haiti na na ọkà mmụta gbasara mmadụ nke America Melville Herskovits.[4]
N'ọrụ ya a ma ama, De l'égalité des races humaines ("Of the Equality of Human Races") nke e bipụtara na 1885, Firmin na-ekwu maka ntọala abụọ nke echiche ndị dị ugbu a banyere ịdị ala ndị isi ojii na mgbalị ịkatọ Gobineau's De l'Inégalité des Races Humaines ("Of The Inequality of Human Roces"). N'otu aka, Firmin na-agbagha echiche nke oke ụbụrụ ma ọ bụ akara isi dị ka ihe atụ nke ọgụgụ isi mmadụ na n'aka nke ọzọ ọ na-ekwughachi ọnụnọ nke ndị isi ojii Africa na Fero Ijipt. .Mgbe ahụ ọ tụlere mkpa mgbanwe mgbanwe nke Haiti nke 1804 na mmezu nke ndị Haiti dị ka Léon Audain na Isaïe Jeanty na nkà mmụta ọgwụ na sayensị na Edmond Paul na sayensị mmekọrịta ọha na eze. (Ma Audain na Jeanty enwetala ihe nrite n'aka Académie Nationale de Médecine.)[1])[5]