'Kairui-Midiki' (nke a makwaara dị ka Midiki ma ọ bụ Kairui) bụ asụsụ East Timor nke mmadụ 23,000 na-asụ na 2015, ọkachasị na Venilale Administrative Post na Baucau, akụkụ nke Vique Municipality, na suco Kairui (Manatuto Municipality).
Kairui-Midiki nwere njikọ chiri anya na asụsụ Waima'a na Naueti. Ọnọdụ nghọta nke ụdị anọ a emeela ka ụfọdụ kewaa ha dị ka olumba nke otu asụsụ: Kawaimina . [1]
[2] depụtara Kairui na Midiki iche iche na ọnụ ọgụgụ mmadụ nke Timor-Leste 2010, mana a na-ewere ha dị ka olumba nke otu asụsụ, n'akwụkwọ a na-akpọ Kairui-Midiki.
Ụfọdụ ndị na-asụ Midiki na nso Ossu na-ezo aka n'asụsụ ha dị ka Osomoko. [citation needed]
[1] maara asụsụ ahụ maka ihe ọhụrụ phonological pụrụ iche ma e jiri ya tụnyere asụsụ ndị ọzọ nke Timoric, gụnyere nkwekọrịta ụda, ụdaume aspirated na glottalized, na ụda olu na-enweghị olu na usoro ụda ha. Ọnụ ọgụgụ dị nta nke asụsụ ndị ọzọ dị na mpaghara Timor ka ukwuu na-egosikwa ụda olu na-enweghị olu, nkwụsị aspirated, na ụdaume glottalized. Asụsụ ndị a bụ Waima'a, Naueti, Semau Helong, na Meto. [3] Midiki, dị ka na Waima'a na Naueti, ụdaume ndị a na-apụta naanị na njikọ nke ụkwụ prosodic.
Ọnụ ọgụgụ | Tetun | Kairui | Midiki |
---|---|---|---|
1 | ịga | se | se |
2 | okporo ụzọ | Kirua | kairuo |
3 | Tolu | Kitele | Kaitelu |
4 | Ụzọ | kihoo | kaihaa |
5 | Mmanụ ala | Kiliim | kailime |
6 | Enweghị ihe ọ bụla | Kinee | kainee |
7 | hitu | Khiahiti | Ịkwụsị akwụkwọ |
8 | Luulu | kikoho | kaikaha |
9 | Ọ bụ | Kisia | kaisiwe |
10 | sanulu | ogwu | dabere na ya |
2023, D. Sasseville gosipụtara asụsụ a na-amaghị ama echekwara na ọtụtụ iberibe mbadamba nkume sitere n'ihe ndekọ nke Hattusa ma kwuo na ọ bụ asụsụ Kaskean.