Billy Dudley

Billy Dudley
mmádu
ụdịekerenwoke Dezie
mba o sịNaijiria Dezie
aha enyereBilly Dezie
aha ezinụlọ yaDudley Dezie
ụbọchị ọmụmụ ya10 Novemba 1931 Dezie
Ụbọchị ọnwụ ya23 Disemba 1980 Dezie
ọrụ ọ na-arụacademic Dezie
onye were ọrụUniversity of Ibadan Dezie
ebe agụmakwụkwọUniversity of Leicester Dezie

Billy Joseph Stanley Oritsesaninomi Dudley (10 Nọvemba 1931 - 23 Disemba 1980) bụ onye isi sayensị ndọrọ ndọrọ ọchịchị Naijiria, na-arụkarị ọrụ na Mahadum Ibadan (UI), nke ọ sonyeere na 1959. [1] Ruo na ngwụcha afọ 1962, ọ nọ na ndị ọrụ nke Ngalaba Mural Extra nke UI, site na 1960 ruo 1962 ọ nọ na Zaria, ebe ọ malitere nyocha nke o mechara gbakwunye na nyocha na London, England, n'oge ezumike na 1961, 1963, na 1965, nke ọ bụla na-adịru ọtụtụ ọnwa. E bipụtara Ph.D. ya na 1968 dị ka Parties and Politics in Northern Nigeria . Ọ ghọrọ Prọfesọ na UI na 1971 na Onye isi ngalaba na 1972.

Oge ọ malitere

[dezie | dezie ebe o si]

A mụrụ Dudley na Warri, Nigeria, na Diana Alice Oritseweyinmi Chute. Nna ya bụ Stanley John Dudley. Ọ nọrọ n'oge ọ bụ nwata na Warri, n'aka nne nne ya.

Mmụta

[dezie | dezie ebe o si]

Ọ malitere ụlọ akwụkwọ na Warri na 1939. N'afọ 1943, nne nne ya kpọọrọ ya gaa soro nne ya na nna ya, bụ ndị nọ na Ilesha n'oge ahụ. Ọ gụsịrị afọ ikpeazụ nke agụmakwụkwọ praịmarị ya na Iloro School, Ilesha, wee ghọọ onye bi na Ilesha Grammar School.

Mgbe ọ hapụsịrị ụlọ akwụkwọ ahụ na 1949, ọ laghachiri n'ógbè Warri / Saple, buru ụzọ rụọ ọrụ na nyocha nkwụ, mgbe ahụ maka obere oge mgbe ọ na-akụzi na Zik's College of Commerce. N'oge a, o jiri usoro akwụkwọ ozi ("Rapid Results") gaa n'ihu, na mbụ na-atụ anya inweta akara ugo mmụta na akụ na ụba n'ụzọ a.

N'afọ 1955, ọ ghọrọ nwa akwụkwọ na Leicester" id="mwFQ" rel="mw:WikiLink" title="University of Leicester">Mahadum College of Leicester na agụmakwụkwọ gọọmentị, na-aghọ "otu n'ime obere ìgwè ụmụ akwụkwọ Naijiria, ka e mesịrị ghọọ ndị ọkà mmụta pụrụ iche, bụ ndị gafere Leicester na ngwụcha afọ 1950 wee nweta aha ọma n'ebe ahụ maka arụmọrụ dị ịrịba ama (ndị ọzọ gụnyere J. F. Ade Ajayi na Adebayo Adedeji). [2]

Ọrụ

[dezie | dezie ebe o si]

Tupu ọrịa ikpeazụ ya, Dudley malitere ịnakọta ihe maka akụkọ ndụ nke Murtala Mohammed, onye isi agha Naijiria nke weghaara General Yakubu Gowon mgbe nnupụisi nke afọ 1976 gasịrị, onye e gburu n'ikpeazụ n'afọ ahụ. Echiche Dudley bipụtara banyere Mohammed [3] gosipụtara na ọ na-akwanyere Mohammed ùgwù dị elu. Dudley nwụrụ na Epping, England.

Billy Dudley bụ otu n'ime ndị na-ede akwụkwọ nke Iwu Iwu Naịjirịa nke afọ 1979 (ebe ọ bụ na a gbanwere ya, na-esochi ọchịchị ndị agha dị iche iche). [4] na-ekwukwa na ọ bụ nnukwu mmetụta na ndị isi ndụmọdụ General Gowon na 1967, na-atụ aro na Naịjirịa kwesịrị ịnọgide dị ka otu steeti na-esote nkewa Biafra.

Ndụ onwe onye

[dezie | dezie ebe o si]

Nwunye ya, ụmụ nwanyị abụọ, ụmụ nwoke abụọ na ụmụ ụmụ isii hapụrụ ya.

Ememe Ndị Na-eme Mgbe Ha nwụsịrị

[dezie | dezie ebe o si]

[3]'afọ 1996, e mere nnọkọ na Mahadum nke Ibadan iji kwurịta akụkụ nke sayensị ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke e weere dị ka ihe odide Billy Dudley metụtara.

Na Wednesday, 27 Ọktoba 2010, Mahadum Ibadan mere emume na Ngalaba Sayensị ndọrọ ndọrọ ọchịchị maka mmeghe nke ihe ncheta ncheta Prọfesọ Billy Dudley.

Akwụkwọ ndị e bipụtara

[dezie | dezie ebe o si]

N'ime akwụkwọ atọ ya, Parties and Politics in Northern Nigeria bụ nyocha nke usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke Northern Nigeria, mgbe ugwu Nigeria dum bụ otu steeti - ka ọ na-erule afọ 2007, e kewara ya na steeti iri na itoolu, na-agbanwe nkwado ndọrọ ndọrọ ọchịchị.

Enweghị nkwụsi ike na usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị: E dere ndọrọ ndọrọ ọchịchị na nsogbu na Naịjirịa na 1969-70. Ọ ka na-adọrọ mmasị maka echiche ya banyere Ndị agha Naijiria na Agha Obodo Naijiria. [3] a jiri echiche egwuregwu mee ihe ma webata ojiji nke echiche egwuregwu dị ka ụzọ nyocha na nyocha sayensị ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke Naịjirịa.

E dere Okwu Mmalite maka Gọọmentị Naịjirịa na ndọrọ ndọrọ ọchịchị na 1979-80, ma gụnye nyocha nke ntuli aka 1979. Ọ bụ ezie na Naịjirịa anọwo site na ọtụtụ ọchịchị ndị agha na ndị nkịtị, na iwu agbanweela, ọdịbendị mmekọrịta mmadụ na ibe ya na ndọrọ ndọrọ ọchịchị agbanweela obere, na-eme ka akwụkwọ ahụ dị mkpa. Dudley bu n'obi ide isiakwụkwọ ọzọ n'akwụkwọ a, na-atụle ihe omume ndọrọ ndọrọ ọchịchị ahọpụtara na Naịjirịa n'ihe gbasara ụkpụrụ dị n'ime, mana ọ dara ezigbo ọrịa ime otú ahụ.

Akwụkwọ ndị e bipụtara

[dezie | dezie ebe o si]

Akwụkwọ

[dezie | dezie ebe o si]
  • (nke edere, ya na O. Aboyade na J O'Connell), Nigeria 1965 - Crisis and Criticism (Ibadan University Press, 1966) (nchịkọta isiokwu sitere na magazin Nigerian Opinion)
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] Mbipụta nke Abụọ.Òtù na ndọrọ ndọrọ ọchịchị na Northern Nigeria. Njem.
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] Mgbanwe na usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị: ndọrọ ndọrọ ọchịchị na nsogbu na Naịjirịa. Ibadan University Press.
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] Nkwupụta maka gọọmentị Naijiria na ndọrọ ndọrọ ọchịchị. Bloomington: Indiana University Press.

Isiokwu ndị ọgbọ nyochara

[dezie | dezie ebe o si]

Ịgụ ihe ọzọ

[dezie | dezie ebe o si]

Ihe odide

[dezie | dezie ebe o si]
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] Federalism na nguzozi nke ike ndọrọ ndọrọ ọchịchị na Naịjirịa. Journal of Commonwealth & Comparative Politics, 4 (1), peeji nke 16-29.  doi: 10.1080/14662046608447031
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] Ntuli aka Naijiria nke 1979: Mkpebi ịtụ vootu. Journal of Commonwealth & Comparative Politics, 19 (3), peeji nke 276-298.  doi: 10.1080/14662048108447389
  • [Ihe e dere n'ala ala peeji] Ndị agha na mmepe. The Nigerian Journal of Economic and Social Studies, 13 (2), peeji nke 161-177. 
  1. ↑ University of Ibadan, Department of Political Science. University of Ibadan. Archived from the original on 2005-02-12.
  2. ↑ Obituary, West Africa, 19 January 1981.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 Oyediran, 1996
  4. ↑ Obituary, The Times newspaper, January 1981.