[1]Emotan (narị afọ nke iri na ise) bụ nwanyị ahịa nke na-azụ ahịa nri gburugburu Ahịa Oba na Alaeze Benin oge ochie n'oge ọchịchị Oba Uwaifiokun na Prince Ogun, onye mechara were aha "Oba Ewuare the Great" mgbe ọ ghọsịrị Oba nke Benin. [2] [3][4] bụ onye ọsụ ụzọ nke ụlọ nlekọta ụbọchị mbụ na Benin City; Akụkọ ihe mere eme kwuru na ọ nyeere Oba Ewuare aka iweghachite ocheeze dị ka Oba nke Benin mgbe ọtụtụ afọ gachara.
[5] A mụrụ Emotan (ezigbo ahà Uwaraye), na Eyaen n'etiti 1380 na 1400. [6] Mgbe di ya nwụsịrị, o wuru ụlọ nkwari akụ ebe ọ na-elekọta mkpa ụmụaka.
Emota[7] nyere aka n'ịchịkwa ocheeze Ewuare dị ka Oba nke Benin mgbe ọ gwara ya na Uwaifiokun na ụfọdụ ndị isi mere atụmatụ igbu ọchụ megide ya n'oge ọ nọ n'ebe a chụgara ya. Ewuare gara [6]'ihu họpụta Emotan dị ka Iyeki (English: onye ndú nke Ekpate guild nyere ikike), ọnọdụ e nyere onye nwere ọrụ nke itinye iwu ahịa na ịdebe ihe nchebe.
Mgbe Emotan nwụsịrị, Oba Ewuare mere ya chi site n'inye iwu ka a kụọ osisi Uruhe dị nsọ n'otu ebe ọ na-egosipụta ngwaahịa ya. [7] gara n'ihu na-eme iwu na ndị na-eme ememe ọ bụla ga-asọpụrụ Emotan.
[8]Akpụrụ ndụ dị nha, ọla kọpa Emotan bụ nke e mere iji sọpụrụ ihe nketa Emotan setịpụrụ mgbe osisi Uruhe abụọ gasịrị, nke a kụrụ n'oge dị iche iche, dara.Ọ bụ John A.Danford mere ihe akpụrụ akpụ ma bụrụ nke Oba Akenzua nke Abụọ kpugheere ya na ndị ọchịchị Briten na-achị Colonial na Mee 20,1954.Ihe oyiyi a dị ugbu a n'ahịa Oba na Benin City, Edo State.
Mebere ihe oyiyi Emotan ọla kọpa nke ndụ iji sọpụrụ ihe nketa nke Emotan setipụrụ maka
iji sọpụrụ ihe nketa Emotan setịpụrụ mgbe osisi Uruhe abụọ gasịrị, ndị a kụrụ n'oge dị iche iche dara.Ọ bụ John A.Danford mere ihe akpụrụ akpụ ma bụrụ nke Oba Akenzua nke Abụọ kpugheere ya na ndị ọchịchị Briten na-achị Colonial na Mee 20,1954.Ihe oyiyi a dị ugbu a n'ahịa Oba na Benin City, Edo State[9]