Ngambay (nke a makwaara dị ka Sara, Sara Ngambai, Gamba, Gambaye, Gamblai na Ngambai) bụ otu n'ime asụsụ ndị Sara na-asụ na ndịda ọdịda anyanwụ Chad, n'ebe ugwu ọwụwa anyanwụ Cameroon na n'ebe ọwụwa Anyanwụ Naijiria, nke nwere ihe dị ka otu nde ndị na-asụrụ ya. Ngambay bụ asụsụ a na-asụkarị n'asụsụ Sara, a na-ejikwa ya dị ka asụsụ azụmahịa n'etiti ndị na-asụrụ asụsụ ndị ọzọ. Ọ bụ ndị Sara Gambai na-asụ ya.
Ngambay nwere usoro okwu nke isiokwu.[1] Suffixes na-egosi ikpe.[1] Enweghị oge; akụkụ a na-egosi site na ọdịiche zuru oke na-ezughị oke.[1] Ndị na-agbanwe aha na-agbaso aha.[1] Usoro ọnụọgụ bụ iri, mana asatọ na itoolu na-egosipụta dị ka iri ewepụta abụọ ya na iri enwepuru otu.[2] Ọ bụ asụsụ ụda nwere ụda atọ: elu, etiti, na ala.[3] E nwere okwu mgbazinye site na Arabic na French.[3]
| Ọnụ | Ezé ezé | Alveolar | Palatal | Ọnụ na-eche ihu<br id="mwQA"><br><br><br> | Velar | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Plosive | enweghị olu | p | t | k | |||
| kwuru okwu | b | d | dʒ | ɡ | |||
| implosive | ɓ | ka | |||||
| tupu ịlụ di ma ọlị | mb | nd | nd͡ʒ | ŋɡ | |||
| Ihe na-esiri ike | s | ||||||
| Ụgbọ imi | m | n | ɲ | ||||
| Egwu / Flap | Ọdịdị | r | |||||
| Akụkụ | l | ||||||
| Ihe atụ | j | w | |||||
| N'ihu | Central | Nlaghachi | |
|---|---|---|---|
| N'akụkụ | m dị ike | u ũ | |
| N'etiti etiti | ɛ ɛ̃ ɛ̃ | ə | o õ |
| Mepee n'etiti | ɔ ɔ̃ | ||
| Emeghe | n'afọ a |
Enwere ike ịkọwa ụdaume ma ọ bụ nasalised. Diacritics na accents gụnyere elu /á/, etiti /ā/, ala /à/, na nasalised /ã/.[4]