Ọchịchị Naijiria
| ihu nke | Tribal chief  |
|---|---|
| mba/obodo | Naijiria |
Chieftaincy nke Naijiria bụ usoro isi nke sitere na Naijiria. Onye isi Naịjirịa Naịjirị N'ịbụ nke nwere ihe niile site na ndị eze mba ahụ ruo na ndị okenye ezinụlọ ya, onyeisi ahụ n'ozuzu ya bụ otu n'ime ụlọ ọrụ kachasị ochie na-adịgide adịgide na Naịjirịa ma gọọmentị ya nabatara ya n'ụzọ iwu. ndị okenye eze
Akụkọ ihe mere eme
[dezie | dezie ebe o si]
A na-ahazi steeti ndị Naijiria tupu ha achị dị ka obodo. obodo-mba Alaeze ukwu ndị dị adị, dị ka alaeze Kanem-Borno, alaeze Oyo, alaeze Benin na caliphate Sokoto, bụ n'ụzọ bụ isi njikọ nke obodo ndị a. Alaeze Ukwu Kanem-Borno Alaeze Ukwu Oyo Alaeze Ukwu Benin Alaeze Ukwu Sokoto Caliphate N'ihi nke a, e nwere ike dị ukwuu n'aka ndị ọchịchị nọgidere na-anọgide na isi obodo ha. Ndị ọchịchị a nwere ọrụ dị nsọ - a na-ewere ọtụtụ n'ime ha dị ka ndị dị nsọ n'onwe ha - ya mere na-ebikarị na nzuzo n'ihi ya.[1] Ndị a ma ama ha, ma ndị nketa ma ndị ọzọ, na-enwekarị ọrụ ndị ejikọtara na omenala okpukpe nke alaeze ndị ha jere ozi.
N'ebe ndịda, ndị a ma ama na-achị steeti kwa ụbọchị n'aha ndị eze ha site n'usoro òtù nzuzo. Òtù nzuzo Ndị otu a jikọtara ọrụ ndị ụkọchukwu a kpọtụrụ aha n'elu na nke ikpe, ma na-enyekwa ndị ndụmọdụ nye ndị eze ahụ.[2] Ụfọdụ n'ime òtù ndị a, dị ka Ogboni na Nze na Ozo, adịgidewo ruo taa dị ka klọb mmekọrịta ndị isi n'ime agbụrụ ha. Ogboni Nze na Ozo[3] Ka ọ dịgodị, n'ebe ugwu, a na-ekewa Emirates nke caliphate ochie n'ime mpaghara, ndị a na-achịkwa mpaghara ndị a bụ ndị a ma ama a maara dị ka Hakimi (pl. Hakimai) bụ ndị nọ n'okpuru ndị eze. Ebe Ugwu Hakimi Hakimai
Taa, ọtụtụ ndị Naijiria a ma ama na-achọ inweta aha. Ma Chief Olusegun Obasanjo na Alhaji Umaru Musa Yar'Adua, ndị bụbu ndị isi ala nke Naijiria, so n'ọkwá dị elu nke ndị isi Naijiria. Olusegun Obasanjo Umaru Musa Yar'Adua[4] Ndị ọchịchị ọdịnala Naijiria na ndị nọ n'okpuru ha na-enweta ike ha ugbu a site na Iwu Ndị isi dị iche iche, nke bụ akụkụ gọọmentị nke iwu Naijiria nke oge a. Ndị ọchịchị ọdịnala Naijiria[5] N'ihi ya, ndị nọ n'ọkwá dị elu n'etiti ha na-enwetakarị mkpara nke ọfịs - na site n'ụzọ ha nkwado gọọmentị - site n'aka ndị gọvanọ nke steeti nke Federation dị ka njedebe nke okpueze ha na ememe investiture. mkpara nke ọfịs N'ụzọ dị otú a, ha nwere ike itinye ndị isi dị ala n'onwe ha.
Utu aha ndị isi na-enwekarị ọkwa dị iche iche, a na-ahazi ha dịka ihe dị iche iche si dị. Ma gọọmentị nabatara ha ma ọ bụ na ha abụghị, ma ha dị ike ma ọ bụ naanị nsọpụrụ, ihe ọnọdụ ndị dị n'etiti ndị otu aha ha (ma ọ bụrụ na ọ dị) dị na usoro ndị eze, oge ochie ha, oke ha dị iji nweta, ma ha bụ ihe nketa ma ọ bụ enweghị, a na-ejikarị ọtụtụ ihe ndị ọzọ dị otú ahụ eme ihe iji nye ọkwa dị elu. iwu nke ibute ụzọ Ọtụtụ alaeze na-ejikwa regalia na-acha anụnụ anụnụ na-egosi ma ọ bụ ịkwado otu ụlọ ọrụ aha ma ọ bụ ọkwa n'ime ha. Ihe atụ nke ihe omume a gụnyere Red-Capped Chiefs nke Igboland na White-Capping Chiefs of Lagos, nke ọ bụla bụ otu ndị isi kachasị elu na usoro ya. Ndị isi Red-Capped Igboland Ndị isi White-Capping Lagos
Ebe e si nweta ya
[dezie | dezie ebe o si]- ↑ "In Pictures: Country of Kings, Nigeria's many monarchs", BBC News, 13 October 2013. Retrieved on 16 October 2019.
- ↑ Ejiogu, E.C. (2011), The Roots Of Political Instability In Nigeria: Political Evolution and Development in the Niger Basin, p. 63.
- ↑ Ndeche. "The Most Prominent Secret Societies In Nigeria", The Guardian, 16 September 2018. Retrieved on 17 October 2019.
- ↑ Ewokor. "Nigerians go crazy for a title", BBC News, 1 August 2007. Retrieved on 16 October 2019.
- ↑ Abolarin. "Traditional Institutions and Traditional Rulers in National Development", The Palace of Oke-Ila, 3 April 2017. Retrieved on 17 October 2019.