Bulkan Babuyan Claro | |
---|---|
Bantay Pangasun | |
Kangatuan a punto | |
Kangato | 843 m (2,766 ft) [1] |
Kalatak | 843 m (2,766 ft) |
Listaan | Dagiti aktibo a bulkan ti Filipinas |
Nagsasabtan | 19°31′24″N 121°56′24″E / 19.52333°N 121.94000°ENagsasabtan: 19°31′24″N 121°56′24″E / 19.52333°N 121.94000°E |
Heograpia | |
Lokasion | Is-isla ti Babuyan, Filipinas |
Heolohia | |
Tawen ti bato | 2.32+/-0.35 Ma -- 1480+/-50 B.P |
Kita ti bantay | Estratobulkan |
Bulkaniko nga arko | Paset ti Babuyan (Bashi) nga Arko ti Luzon-Taiwan |
Naudi a bimtak | 1860 |
Ti Bulkan Babuyan Claro , naamammuan pay a kas ti Bantay Pangasun, ket bulkan a mabirukan idiay Is-isla ti Babuyan, ti akin-amianan unay a grupo ti is-isla ti Babuyan iti Lingsat Luzon, amianan ti nangruna nga isla ti Luzon idiay Filipinas. Daytoy ket naidasig a kas maysa kadagiti aktibo a bulkan ti pagilian a ti naudi a napasingkedan a panagbettak ket idi 1860.[3]
Ti bulkan ket mabirukan iti isu ket laeng a kanaganna a Baranggay Babuyan Claro, idiay Munisipalidad ti Calayan, probinsia ti Cagayan, Rehion ti Tanap ti Cagayan .
Ti Babuyan Claro ket maysa nga estratobulkan ti kangato iti 843 metro (2,766 ft) ken diametro ti baba iti agarup a 8 kilometro (5.0 mi) a mabirukan iti tengnga ti Isla ti Babuyan (makunkuna pay a kas ti Isla ti Babuyan Claro).[1][4] Daytoy ket addaan kadagiti uppat a morpolohiko a kabarbaro a bulkaniko a sanguanan: ti Bantay Cayonan iti abagatan, Bantay Naydi ken Bantay Dionisio iti abagatan a daya. Ti Babuyan Claro ket addaan iti du a nasayaat a napreserba nga abut ti bulkan ti diametro iti 300 ken 400 metro (980 ken 1,310 ft).[2]
Ti Napudot nga Ubbog ti Askedna ket mabirukan idiay akin-abagatan a basal a bakras ti Babuyan Claro. Daytoy ket addaan iti sakup ti temperatura iti 44.6 iti 50.2 °C (112.3 iti 122.4 °F). Ti danum ket asidiko bassit ken ti linaon a silika ket nangato bassit gapu ta ti ubbog ket dagus nga agayus manipud kadagiti deposito ti panagayus ti lava. Ti danum ti ubbog ket naidasig nga asideg ti neutral nga apgad ti sodium chloride .[1]
Ti Babuyan Claro ket addan kadagiti dua a napasingkedan a panagbettak: idi 1831 ken idi 1860. Ti panagbettak idi 1913 ket nailista kas di naikeddeng babaen ti Global a Programa ti Bulkanismo ti Instituto ti Smithsoniano bayat a ti panagbettak a napasamak idi 1917 ket naikeddeng a panagbettak ti Bulkan Smith. Dagiti panagbettak ti Babuyan Claro ket naikeddeng a mabalin nga estromboliano a panagbettak wenno preatomagmatiko a panagbettak babaen ti Instituto ti Filipinas iti Bulkanolohia ken Sismolohia.[1]
Idi Hulio 1993, adda met dagiti reporta dagiti gingined ken ti naibagbaga a panagmaga ti mulmula kadagiti akin-ngato a bakras ken pantok a lugar ti bulkan ngem dagiti bulkanologo ket imbagbagada a dagiti gingined ket tektoniko iti taudan ken awan dagiti adu a panagbalbaliw iti bulkaniko nga aktibidad.[1]
Idi Pebrero 2004, adda met dagiti reporta iti kolordapo nga ulep ti alibungubong nga agkal-kallautang iti ngato ti pantok ngem dagiti bulkanologo manipud iti PHIVOLCS ket kinunada a ti seismiko nga ariwekwek ket tektoniko ti taudan ken ti alibungubong nga aktibidad ken saan unay a napigsa.[1]