Psidium guineense | |
---|---|
Taksonomia | |
Pagarian: | Plantae |
Klado: | Tracheophytes |
Klado: | Angiospermae |
Klado: | Eudicotidae |
Klado: | Rosids |
Urnos: | Myrtales |
Pamilia: | Myrtaceae |
Henero: | Psidium |
Sebbangan: | P. guineense
|
Dua a nagan | |
Psidium guineense | |
Kapada a nagan | |
|
Ti Psidium guineense ket ti sebbangan ti bayabas. Dagiti kadawyan a nagan ket mairaman ti Brazilian guava, Castilian guava,[1] sour guava,[2] Guinea guava[3] (Pagsasao nga Ingles), Goyavier du Brésil (Pagsasao a Pranses),[4] brasiliaanse koejawel (Afrikaans), Stachelbeerguave (Pagsasao nga Aleman), chobo, diondan (Bolivia), guayabillo de tierra fria (El Salvador),[2] araçá do campo, aracahy (Brasil), guayaba brava, sacha guayaba (Peru), allpa guayaba (Ecuador), guayaba agria (Venezuela, Mehiko), guayaba acida, chamach, pichippul (Guatemala), cas extranjero (Costa Rica), ken guayabita de sabana (Panama).[1]
Daytoy a mula ket patneng iti Kaamerikaan, ti masna a sakupna ket gumay-at manipud iti Mehiko aginggana iti Arhentina, ken mairaman dagiti parte ti Karibe. Daytoy ket adun a naipayammo iti ruar daytoy a sakup, ken naimuyongan daytoy kadagiti sabali a lugar. Daytoy ket naturalisado kadagiti parte ti India.[1]
Kasayaatan nga agtubo ti mula kadagiti nainit a lugar nga addaan iti nadam-eg, nalames a dagdaga, ngem makapanuynoy iti nalawa a sakup dagiti kasasaad ken mabalin nga agtubo kadagiti nadisturbo a lugar ken kadagiti dakes a daga. Daytoy ket saan a makapanuynoy kadagiti naapgad wenno nalayus a sub-estrata.[2] Kadawyan daytoy kadagiti lugar ti aplaya iti Brasil.[5]
Daytoy a mula ket mabalin a bassit a mula iti 1 aginggana iti 3 a metro iti katayag a kayo a makaabot iti 7 a metro. Ti ukis ti kayo ken bulong ket maramaris-dapo. Dagiti bulong ket aginggana iti 14 a sentimetro iti kaatiddog ken 8 a sentimetro iti kaakaba Ti nasikkil, arinduyog-sukog a bulbulong ket sagpaminsan a rimmagadi dagiti igid. Ti babana ket glandular unay ken naabbongan iti napusasaw wenno maralabbasit a dutdot. Agtubo dagiti sabong kadagiti axil ti bulong, bugbugtong wenno kadagiti rimpuok aginggana iti 3. Ti sabong ket addaan iti puraw a korola ken dagiti adu nga estambre.[1] Daytoy ket nabanglo.[4] Natangken ti bunga, nagtimbukel, ken aginggana iti 2.5 a sentimetro iti kaakaba. Daytoy ket addaan iti duyaw nga ukis, duyaw nga akinruar a lasag ken marapuraw nga akin-uneg a lasag nga aglaon kadagiti adu a bukel.[1]
Makunkuna a ti lasag ti bunga ket naalsem bassit, agnanam a kas strawberry.[1] Daytoy ket nakunkuna pay a napait.[4] Dagiti nadumaduma a karuay ket addaan dagiti nadumaduma a nanam, ken sumagmamano ket nasam-it no makan a naata.[2] Nasayaatda a maaramid kadagiti preserba ti prutas.[1]
Daytoy a sebbangan ket nailaoken iti kabagianna, ti kadawyan a bayabas. Dagiti pagresultaan a bunga ket bassit, ngem adu.[1]
Natibker ti kayona ken mabalin a mausar a tabla ken panagaramid kadagiti nalagda a banag a kas dagiti putan ti ramramit. Ti ukis ti kayo ket addaan iti tannin ken mabalin a mausar a panagkurti iti lalat.[1]
ADda dagiti bassit nga usar a pangngagas ti mula. Dagiti yaon ti ukis ti kayo ken dagiti ramut ket maus-usar a pangngagas ti buris iti Brasil. Dagiti yaon dagiti bulong ket maus-usar nga agas iti panateng iti Costa Rica.[1] Dagiti panagadal it ilaboratorio ket mangipakita a dagiti yaon ket addaan iti aktibidad a pangkontra iti methicillin-resistant Staphylococcus aureus, a naipangpangruna no maitipon kadagiti antibiotiko. Dagiti flavonoide a nailasin iti mula ket mairaman ti quercetin, avicularin, ken guaijaverin.[5]
Ti mula ket mangisangaili iti mistletoe Psittacanthus angustifolius.[6]