Reperensia ti Meridiano ti IERS
.svg)
Ti Reperensia ti Meridiano ti IERS, tinawtawagan pay ti Internasional a Refperensia ti Meridiano, iket ti kangrunaan a meridiano (0° longitud) a tinartaripato babaen ti Internasional a Panaglikmut ti Daga ken Serbisio dagiti Reperensia (IERS). Daytoy ket lumabas kadagiti agarup a 5.3 arkosegundo iti daya ti sirkulo ti panaglabas ti George Biddell Airy ti 1851 wenno agarup a 102 metro (335 ft) iti latitud ti Naarian nga Obserbatorio, Greenwich.[1][2][3] Daytoy pay ti reperensia ti meridiano ti Sistema ti Global a Panangipuesto (GPS) nga pinatpataray babaen ti Departamento ti Depensa ti Estados Unidos, ken ti WGS84 ken dagiti a pormal a bersionna, ti nasaysayat nga Sistema ti Internasional a Reperensia ti Terestial (ITRS) ken ti immmuna a Kuadro ti Internasional a Reperensia ti Terestial (ITRF).
Lokasion
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti 5.3-arkosegundo a panagbaliw ket isu ti immuna iti sistema ti nabigasion ti satelite, ti naibatay ti Doppler a sistema ti TRANSIT .[4] Ti TRANSIT pinarang-ay idi babaen ti Laboratorio ti Naipakat a Siensia ti Unibersidad ti Johns Hopkins. Ti laboratoriona ket mabirukan idiay Kondado Howard, Maryland, nga isu idi ti lokasion ti immuna a estasion ti daga ti TRANSIT. Ti estasion ket nagsuksukisok kadagiti nagsasabtan iti Datum ti Amianan nga Amerika 1927 (NAD27) — ti naipetengnga ti saan a Daga nga immitlog — gapu ta dagiti nagsasabtanna iti naipatengnga iti Dada nga immitlog, a kas ti World Geodetic System. TDaytoy ket nangbaliw kadagiti nagsasabtan para kadagiti ania man a lokasion iti naipatengnga iti Daga nga immitlog, a naipangpangruna kadagiti adayo.
Idi ti antena ti estasion ti daga ti TRANSIT ket dagus a naikabil iti ngato ti sirkulo ti panaglasat Airy idi Hunio 1969, ti longitudna iti naipatengnga iti Daga nga immitlog ket 5.64 arkosegsegundo iti laud ti reperensia ti meridiano ti TRANSIT.[4] Adda met dagiti nadumaduma a panagbaliw ti longitud a pinartuat babaen ti ti adu pay a panagpasayaat kadagiti grabitasional a moda a kas ti Earth Geopotential Model 1996 (EGM96), ti dramatiko nga iyaadu kadagiti estasion ti daga manipud ti uppat aginggana iti sumurok a 500, ken ti panagusar ti naibatay ti oras a GPS.
Ti Gunglo ti Internasional a Hidrograpiko ket nangampon ti nasapa a bersion ti IRM idi 1983 para kadagiti amin a nautikal a karta.[5] Ti IRM ket naampon idi para iti nabigasion ti panagpatayab babaen ti Gunglo ti Internasional a Abiasion Sibil idi 3 Marso1989.[6] Dagiti tektoniko a plata ket agin-inut nga umakar iti rabaw ti daga, isu a kaaduan dagiti pagilian ket nagampon para kadagiti mapada iti maysa a bersion ti IRM a relatibo a natalinaay iti bukodda a tektoniko aplata nga adda iti rugi ti naisangayan a tawen. Dagiti kas pagarigan ket mairaman ti Datum ti Amianan nga Amerika Datum 1983 (NAD83), ti Kuadro ti Reperensia ti Terestial ti Europa 1989 (ETRF89), ken tiHeosentriko a Datum ti Australia 1994 (GDA94). Dagiti bersiomn a natalinaay iti tektoniko a plata ket maigiddiat manipud ti global a bersion babaen ti kaaduan dagiti bassit usit a sentimetro.
Nupay kasta, ti IRM ket saan a naitalinaay iti ania man a puntos iti Daga. Imbes ket, amin dagiti puntos iti paset ti Europa iti Eurasiano a plata, a mairaman ti Naarian nga Obserbatorio, ket agin-inutda nga umak-akar iti amianan a daya iti agarup a 2.5 cm iti tunggal maysa a tawen a mainaig iti daytoy. Isu a daytoy nga IRM ket isu ti nadagsenan a pagtengnaan (iti kaso ti kabassitan a kuadkuadro ) kadagiti reperensia ti meridiano kadagiti ginasut nga estasion ti daga nga agkontribusion iti network ti IERS. Ti network ket mangiraman kadagiti estasion ti GPS, dagiti estasion ti Satellite Laser Ranging (SLR), dagiti estasion ti Lunar Laser Ranging (LLR), ken dagiti estasion ti pudno ti kasayaatna a Very Long Baseline Interferometry (VLBI).[7] Amin dagiti nagsasabtan tiestasion ket tinawen a mapasayaat tapno maikkat ti dagup a panagtayyek a mainaig kadagiti nangruna a tektoniko a plata. No ti Daga ket addaan laeng kadagiti dua a plata ti hemisperio nga aggungunay a mainaig iti tunggal maysa kaniada iti ania man a pagtayyekan ken agsinnabat kadagiti bukoddda a sentro wenno pagsabtanda, dagiti longitud (itilikmut iti amia man a nga aksis ti pagtayyekan) iti ania man a dua, diametriko nga agsumbangir, dagiti estasion ket nasken nga umakar kadagiti kasumbangir a direksion babaen ti isu met laeng a gatad.
Ti Unibersal nga Oras ket naipagarup a naibatay iti meridiano ti WGS84. Gapu kadagiti panagbalbaliw ti panatyyek ti Daga, ti pagalagadan ti oras ti sangalubongan ti UTC ket mabalin a maigiddiat iti natimbeng a napalpaliiw nga oras ti solar iti tengnga ti aldaw iti kangrunaan a meriadiano babaen ti 0.9 a segundo. Dagiti bisiesto a segundo ket masansan a maisengngat tapno maiyasideg ti UTC iti anggular a puesto ti Daga a mainaig iti Init.
Listaan ti luglugar
[urnosen | urnosen ti taudan]Mangrugi iti Amianan nga Ungto ken agpaabagatn iti Abagatan nga Ungto, ti Reperensia ti Meridiano ti IERS ket lumabas iti:
Kitaen pay
[urnosen | urnosen ti taudan]- Umuna a meridiano daya
- Umuna a meridiano laud
- Maika-180 a meridiano
- Meridiano ti Greenwich
- Kangrunaan a meridiano
- UTC
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Pakasaritaan ti Kangrunaan a Meridiano – Napalabas ken Agdama
- ^ IRM on grounds of Royal Observatory from Google Earth Naala idi 30 Marso 2012
- ^ Ti astronomiko a latitud iti Naarian nga Obserbatorio ket 51°28'38"N a ti latitudna ket iti European Terrestrial Reference Frame (1989) datum ket 51°28'40.1247"N.
- ^ A manual on the technical aspects of the United Nations Convention on the Law of the Sea – 1982PDF (4.89 MB) Seksion 2.4.4.
- ^ WGS 84 Implementation Manual Naiyarkibo 2008-10-03 iti Wayback Machine panid i, 1998
- ^ IERS Conventions (2003): Conventional Terrestrial Reference System and FramePDF (419 KB)
