Sasao a Malayo-Sumbawano
| Malayo-Sumbawano | |
|---|---|
| Heograpiko a pannakaiwarwaras | Sumatra, Java, Borneo, Bietnam, Bali, Laud a Nusa Tenggara |
| Lingguistika a pannakaidasig | Austronesio
|
| Pannakabingbingay | |
| Glottolog | mala1536 |
 Ti sasao a Malayo-Sumbawano Dagiti pagsasao idiay Cambodia, Bietnam, Hainan, ken ti akin-amianan nga ungto ti Sumatra ket ti sasao a Chamiko (morado). Ti sasao nga Ibaniko (narangha) ket kaaduan a mabirukan iti akin-uneg a daga idiay akinlaud a Borneo, mabalin a ti pagtaengan dagiti tattao a Malayikos, ken iti ballasiw ti Sarawak. Ti sasao a Malayano (nangisit a nalabbasit) ket sumakop manipud iti tengnga a Sumatra, iti ballasiw ti Malaya, ken iti amin nga aplaya ti Kalimantan. Ti Sundanes (derosas), Madura (ocher), ken ti sasao a Bali–Sasak (berde) ket mabirukanda iti ken iti likmut ti Java. | |
Ti sasao a Malayo-Sumbawano ket dagiti grupo ti pagsasao nga inlasin babaen ni Adelaar (cit. Adelaar & Himmelmann 2005) a mangikaykaysa kadagiti pagsasao a Malayiko ken Chamiko kadagiti pagsasao ti Java ken ti akinlaud nga Is-isla Basbassit a Sunda, malaksid iti Habanes. No umiso, daytoyto ti kadakkelan a naipakita a pamilia ti Malayo-Polinesio iti ruar ti Oceaniko.
Ti Habanes ket adaan iti pannakaipada iti Balines ken ti Sasak ti Lesser Sundas, a nakalaalaan dagiti nadumaduma nga ebidensia ti pannakaidasig para iti pagkakabagian a pagbaetanda. Nupay kasta, dagiti panagpapada ket naipangpangruna kadagiti "nangato" a sosial a rehistro (pormal a pagsasao / naarian a bitla) ti Balines ken Sasak; no iti "ababa" a rehistro (kadawyan a bitla) ket maikeddeng,dagiti koneksion Bali ken Sasak ket agparang nga iti Madura ken Malayo imbes nga iti Habanes. Isu a ti Balines ken Sasak ket nairamanda iti Malayo-Sumbawano, bayat a mailaksid ti Habanes. Daytoy ket kasla met kapada ti kasasaad iti Ingles, ngaiti ad-adu a 'napapino' a bokabulario ket mangisingasing ti koneksion iti Pranses, ngem ti batayan a pagsasao ket mangipakita ti kaasideg ti pannakaikabagianna iti sabali a sasao a Germaniko a kas ti Eskoses, Pagalagadan nga Aleman, ken Olandes.
Pannakaidasig
[urnosen | urnosen ti taudan]Segun kenni Adelaar (2005), ti komposision ti pamilia ket kas dagiti sumaganad:[1]
Malayo-Sumbawano
- Sundanes (1 wenno dagiti 2 a pagsasao ti akinlaud a Java; mairaman ti Baduy)
- Madura (dagiti 2 a pagsasao ti akindaya a Java ken Isla Madura, mairaman ti Kangean)
- Malayo-Chamiko–BSS
- Chamiko (dagiti sangadosena a pagsasao, mairaman ti Acehnes idiay Aceh ken Cham idiay Bietnam)
- Malayiko (dagiti sangadosena a pagsasao a naiwarwaras manipud iti akinlaud a Borneo wenno tengnga a Sumatra, mairaman ti Malayo (Malaysio/Indones), Minangkabau idiay tengnga a Sumatra, ken Iban ti akinlaud a Borneo)
- Bali–Sasak–Sumbawa (dagiti 3 a pagsasao)
Ti Habanes ket naisangayan a saan a nairaman; dagiti koneksion a pagbaetan ti Habanes ken Bali–Sasak ket maigawidanda iti 'nangato' a rehistro, ken mapukaw no ti 'ababa' a rehistro ket maala kas representatibo dagiti pagsasao. Saan a mairaman ti Moken.
Ti Sundanes ket agparang a makibinningay kadagiti panagbaliw ti uni a naipangpangruna iti Lampung, ngem ti Lampung ket saan a maiyanay iti Malayo-Sumbawano ni Adelaar.[2]
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Adelaar, Alexander. 2005. Malayo-Sumbawan. Oceanic Linguistics, Vol. 44, No. 2 (Dec., 2005), pp. 357-388.
- ^ Karl Andebeck, 2006. 'An initial reconstruction of Proto-Lampungic'
- K. Alexander Adelaar and Nikolaus Himmelmann, The Austronesian languages of Asia and Madagascar. Routledge, 2005.
- Gil, David (2012). "The Mekong-Mamberamo Linguistic Area".