Íslam í Lettlandi

Íslam í Evrópú(2010)

Vera múslima í Lettlandi var fyrst skráð á 19. öld. Þessir múslimar voru aðallega Tatarar og Tyrkir sem höfðu verið fluttir til Lettlands gegn vilja sínum; þar á meðal voru tyrkneskir stríðsfangar frá Krímstríðinu og rússneska-tyrkneska stríðinu 1877.

Saga

Eftir umsátrinu um Plevna árið 1877 voru nokkur hundruð tyrkneskir fangar fluttir til bæjarins Cēsis, þar af 19 veiktust af nokkrum öndunarfærasjúkdómum og dóu úr taugaveiki næsta vetur eða vor. Þeir voru grafnir í kirkjugarði við hliðina á herberginu sem þeir bjuggu í. Árið 1879 voru flestir Tyrkir sem eftir voru komnir heim; þó kusu sumir að vera áfram.^[1]

Árið 1902 var múslimskur söfnuður opinberlega stofnaður og viðurkenndur af stjórnvöldum. Samfélagið kaus Ibrahim Davidof sem leiðtoga sinn og bænasalur var vígður. Meirihluti múslima sem búsettir voru í Lettlandi á fyrri hluta 20. aldar voru herskyldir í rússneska hernum. Eftir lausn úr þjónustu myndu flestir fara til Moskvu.

Við stofnun Sovétríkjanna og í borgarastyrjöld komu margir flóttamenn til Lettlands, þar á meðal múslimar af ýmsum þjóðernum. Þeir voru þó þekktir af Lettum sem Tyrkir. Árið 1928 var Shakir Husnetdinov, tyrkneskur prestur, kjörinn leiðtogi múslimasamfélagsins í Riga. Því starfi gegndi hann til ársins 1940.

Samkvæmt tölum Hagstofunnar voru sjö íslamskir hópar skráðir árið 2011, fjöldi sem var kominn niður í fimm ári síðar. Meðal þeirra voru Idel, múslimsk samtök undir forystu Rufia Shervireva, og Iman, lettneskur tsjetsjenskur söfnuður undir forystu Musan Machigov.^[2]

Árið 2009 var heildarfjöldi múslima í Lettlandi áætlaður vera um 2.000 af Pew Forum.^[3] Nánast allir múslimar í Lettlandi voru súnnítar, en Ahmadi var einnig virkur viðvera.^[4] Sama ár lauk skáldið og þýðandinn Uldis Bērziņš við lettnesku þýðingu Kóransins.

Ágreiningur

Eftir skotárásina á Charlie Hebdo í ársbyrjun 2015 benti Oleg Petrov, yfirmaður íslamskrar menningarmiðstöðvar Lettlands, á að íslam bannaði morð á saklausum borgurum, en lýsti þeirri trú að ritstjórnin ætti engu að síður skilið að vera refsað, þó í minna alvarlegan hátt. Yfirlýsingar hans, sem bentu til þess að ritstjórnin hefði í staðinn átt að „brotna fingur“, urðu síðan til þess að innri öryggislögreglan rannsakaði hegðun hans.^[5][6]

Þann 29. mars 2015 lýsti Íslamska menningarmiðstöðin áhyggjum af vaxandi íslamófóbíu í Lettlandi eftir að mosku í Ríga var úðuð með veggjakroti sem á stóð: "Allah þinn – vandamál þitt! Farðu heim!" aðfaranótt 27. mars.^[7] Þann 24. september braut borgarlögreglan í Ríga upp óviðurkennda múslimaútibæn sem um 30 karlmenn sóttu í húsagarði í Brīvības iela fyrir brot á opinberum samþykktum um skipulagningu opinberra skemmtana og hátíðaviðburða.^[8]

Seinna sama ár vakti fulltrúi miðstöðvarinnar, Roberts Klimovičs, aðra deilu með því að lýsa því yfir að Lettland yrði múslimaland eftir 50 ár. Hann mun síðar halda áfram að skýra að "með lýðræðislegum aðferðum mun meirihluti Letta kjósa sér þing sem styður Sharia lög. Og við stefnum í átt að því, án ofbeldis eða neitt."^[9]

Árið 2016 birtist myndband af Petrov á Daesh áróðursvír þar sem hann hvatti til jihadisma og hrósaði Charlie Hebdo skotmönnum. Þetta varð þriðja opinbera málið þar sem lettneskur ríkisborgari gekk til liðs við Daesh. Ummæli hans voru fordæmd af nýjum yfirmanni íslamska menningarmiðstöðvarinnar, Jānis Luciņš, sem sagði að múslimasamfélag landsins teldi sig svikið.[11] Þann 19. október 2016 var maður dæmdur í 140 klukkustunda samfélagsþjónustu fyrir hatursorðræðu gegn múslimum í athugasemdum á netinu.^[10]

Tengt efni

• Íslam
• Íslam í Evrópu
• Íslam á Íslandi
• Evrabía

Tilvísanir

1. Krejere, Dace (30. janúar 2016). „In the footsteps of Turkish POWs in Latvia“. Public Broadcasting of Latvia. Sótt 3. september 2016.
2. Banks, Elena (24. janúar 2004). „Latvia's Muslim community reaches out“. The Baltic Times. Sótt 15. nóvember 2005.
3. Mapping the global Muslim population; A Report on the Size and Distribution of the World’s Muslim Population; October 2009; p.31 Geymt 10 október 2009 í Wayback Machine
4. Göran Larsson (2009). Islam in the Nordic and Baltic Countries. Routledge. bls. 111. ISBN 9781134012923.
5. „Security Police investigate 'finger break' Muslim leader“. Public Broadcasting of Latvia. 15. janúar 2015. Sótt 3. september 2016.
6. „SP to assess statements made by leader of Latvian Islamic culture centre“. Baltic News Network. LETA. 16. janúar 2015. Sótt 3. september 2016.
7. „Islamic Culture Center worried about growing Islamophobia in Latvia“. The Baltic Course. 27. september 2015. Sótt 3. september 2016.
8. „Riga Muslims face fine for prayers without a permit“. Public Broadcasting of Latvia. 25. september 2015. Sótt 3. september 2016.
9. „MPs explore Islamic Center for collaboration opportunities“. Public Broadcasting of Latvia. 15. október 2015. Sótt 3. september 2016.
10. „Latvian pays price for hate speech against Muslims“. The Baltic Times. 19. október 2016. Sótt 15. apríl 2017.