Tirto Adhi Soerjo

R. M. Tirto Adhi Soerjo
Lair	Raden Mas Djokomono c. 1880 Blora, Indhiya-Néderlan
Pati	7 Dhésèmber 1918 (yuswa 37–38) Batavia, Indhiya-Néderlan
Pakaryan	Juru warta
Taun aktif	1894–1912
Bojo	Raden Siti Suhaerah Siti Habibah Fatimah

Raden Mas Djokomono Tirto Adhi Soerjo (Blora, 1880–1918) yaiku sawijining bleger kang kondhang ing babagan pèrs lan minangka salah sawijining bleger ing kebangkitan nasional Indonésia. Dhèwèké uga dadi plopor persuratkabaran lan kewartawanan nasional Indonésia. Jenengé asring dicekak dadi T.A.S..^[1]

Tirto asring wènèh panyaruwé bab papréntahan kolonialé Néderlan ing Indonésia. Sawisé dhèwèké namataké sekolah dhasaré, dhèwèké lunga menyang Batavia saperlu sekolah ana ing Hogere Burger School (HBS), banjur dhèwèké nerusaké sinau ana ing sekolah dhokter bumiputra, yaiku School tot Opleiding van Inlandsche Artshen (STOVIA), kang ana ing Batavia. Sanajan sinau ana ing sekolah dhokter, nanging dhèwèké seneng nulis. Dhèwèké wis tau ngirim tulisan-tulisané menyang sawenèh warta, ing antarané Bintang Betawi, Chabar Hindia Olanda, Pewarta Priangan, Bromartani, juga Pembrita Betawi. Ing pungkasan, dhèwèké ora namataké sekolah dhokteré amarga dhèwèké luwih milih kanggo makarya ana ing jagad tulis-tinulis.^[1]

Kauripan wiwitan

Tirto lair saka kulawarga priyayi ing kutha Blora, Jawa Tengah, antarané taun 1872 and 1880.^[2] Dhèwèké saka cilik urip karo simbahé. Simbahé duwé hubungan kang ora apik karo pamaréntah Néderlan kang mréntah wektu iku, amarga simbah kakungé Tirto dipeksa kanggo mandheg saka jabatané minangka wali panguwasa déning sawijining wong kanthi dukungané pamaréntah Néderlan.^[3] Sanajang mangkono, Tirto bisa sekolah ing sekolah kanggoné bocah Éropa (Europeesche Lagere School) ing Bojonegoro, Rembang, and Madiun. Dhèwèké lulus ing taun 1894; ing taun iku dhèwèké uga wiwit nulis, lan kerja ing sawijining ariwarta abasa Melayu, Hindia Olanda. Ing kono dhèwèké ora nampa gaji, nanging dhèwèké diwènèhi ariwarta gratis yèn ana tulisané kang kasil dibabar ing kono.^[2]

Pranala njaba

• "Seabad Pers Jawa Barat" Archived 2014-03-07 at the Wayback Machine., Pikiran Rakyat, 8 Fèbruari 2006
• Koran Nasional Pertama Lahir di Bandung Archived 2006-11-04 at the Wayback Machine.

Rujukan

1. "Sejarah Hidup Tirto Adhi Soerjo, Sang Pemula Pers Bumiputra". tirto.id (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2020-06-13.
2. Latif 2005, kc. 164–165.
3. Adam 1995, kc. 115.

Karya kang disitir

• Adam, Ahmat (1995). The Vernacular Press and the Emergence of Modern Indonesian Consciousness (1855–1913). Studies on Southeast Asia. Vol. 17. Ithaca: Cornell University Press. ISBN 978-0-87727-716-3.
• Wijaya, Pandasurya (11 February 2013). "Annelies-Minke, fantasi Pramoedya tentang Tirto Adhi Soerjo" [Annelies-Minke, Pramoedya's Fantasy about Tirto Adhi Soerjo]. Merdeka (ing basa Indonesia). Diarsip saka sing asli ing 14 February 2013.
• "Editorial: The press and society". The Jakarta Post. 9 February 2011. Diarsip saka asliné ing 14 February 2011.
• "Freedom fighters receive national hero title". The Jakarta Post. 10 November 2006. Diarsip saka sing asli ing 4 March 2016.
• Latif, Yudi (2005). Inteligensia Muslim dan Kuasa: Genealogi Inteligensia Muslim Indonesia Abad ke-20 [Muslim Intellectuals and Power: Genealogy of Indonesian Muslim Intellectuals of the 20th Century] (ing basa Indonesia). Bandung: Mizan. ISBN 9789794334003.
• "Pahlawanku Tirto Adhi Soerjo: Penerbit Koran Pertama di Indonesia" [My Hero, Tirto Adhi Soerjo: Publisher of the First Indonesian Newspaper]. Suara Rakyat (ing basa Indonesia). 5 June 2012. Diarsip saka asliné ing 18 April 2013.
• Ricklefs, M. C. (1993). A History of Modern Indonesia since c.1300 (édhisi ka-2nd). MacMillan. ISBN 978-0-333-57689-2.
• "TENTANG KAMI: Jernih, Mengalir, Mencerahkan bersama Tirto.id" [ABOUT US: Clear, Flowing, Enlightening with Tirto.id]. Tirto.id (ing basa Indonesia). 12 May 2016.
• Umar, Syafik (7 February 2006). "Koran Nasional Pertama Lahir di Bandung" [The First National Newspaper Was Born in Bandung]. Pikiran Rakyat (ing basa Indonesia). Diarsip saka sing asli ing 4 November 2006.
• Taufik Rahzen dkk (2008). Kronik kebangkitan Indonesia: 1908-1912. I:boekoe. kc. 421. ISBN 978-979-1436-09-0.