ტრინიტრამიდი

ტრინიტრამიდი
ზოგადი
შემოკლებატრინიტროამინი
კლასიფიკაცია
CAS 113282-38-5
SMILES
  • O=N(=O)N(N(=O)=O)N(=O)=O
    N([N+](=O)[O-])([N+](=O)[O-])[N+](=O)[O-]

ტრინიტრამიდი წარმოადგენს ჟანგბადისა და აზოტის ნაერთს ფორმულით N(NO2)3. ნივთიერება პირველად აღმოჩენილი და აღწერილი იქნა 2010 წელში შვედეთის სამეფო ტექნიკური უნივერსიტეტის თანამშრომლების მიერ.[1]. ის შედგება აზოტის ატომისაგან, რომელიც შეერთებულია სამ ნიტროჯგუფთან (-NO2).

ადრე ის, არსებობდა თუ არა ტრინიტრამიდი, საკამათო თემას წარმოადგენდა. მაგრამ მონტგომერისა და მაიკლსის მიერ 1993 წელს ჩატარებულმა გამოთვლებმა აჩვენა, რომ ნაერთი სტაბილური უნდა ყოფილიყო.[2]

ტრინიტრამიდის გამოყენების პოტენციურ არენალს მისი, როგორც ძლიერი მჟანგავის გამოყენებაა სარაკეტო საწვავებში, როგორც ქლორისაგან თავისუფალი ნივთიერება.[3] ეს კი ძალიან მნიშვნელოვანი განვითარებაა, რადგან ციოლკოვსკის სარაკეტო ტოლობიდან გამომდინარე რაკეტის დელტა-v-ს ოდნავი გაუმჯობესებაც კი უზარმაზარ გავნელას მოახდენს რაკეტის სასარგებლო ტვირთის წონაზე. ტრინიტრამიდზე ბაზირებული სარაკეტო საწვავის სიმკვრივული იმპულსი 20დან 30%-მდე უკეთესია ვიდრე ნებისმიერი ახლა არსებული ნივთიერებები,[4] თუმცა ნაკლებია, ვიდრე თხევადი ჟანგბადის.[5]

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  • „Discovery of New Molecule Could Lead to More Efficient Rocket Fuel“.

სქოლიო

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. ↑ Angewandte Chemie International Edition, Early View, Dec. 23, 2010
  2. ↑ J. A. Montgomery Jr. & H. H. Michels (July 1993). „Structure and stability of trinitramide“. Journal of Physical Chemistry. 97 (26): 6774–6775. doi:10.1021/j100128a005. დამოწმება იყენებს მოძველებულ პარამეტრს |last-author-amp= (დახმარება)
  3. ↑ Discovery of New Molecule Could Lead to More Efficient Rocket Fuel, Science Daily, 2010-12-22, accessed 2011-01-03.
  4. ↑ http://www.rsc.org/chemistryworld/News/2011/January/07011103.asp
  5. ↑ http://onlinelibrary.wiley.com/store/10.1002/anie.201007047/asset/supinfo/anie_201007047_sm_miscellaneous_information.pdf?v=1&s=2b7789919ea7a0858400749fd4a8859942236a1e