ალექსანდრე პოტებნია

ალექსანდრე პოტებნია
ალექსანდრე პოტებნია
დაბ. თარიღი 10 (22) სექტემბერი, 1835[1] ან 22 სექტემბერი, 1835(1835-09-22)[1]
დაბ. ადგილი Romensky Uyezd
გარდ. თარიღი 29 ნოემბერი (11 დეკემბერი), 1891 (56 წლის) ან 11 დეკემბერი, 1891(1891-12-11)[1] (56 წლის)
გარდ. ადგილი ხარკივი[2]
დასაფლავებულია St. John Useknovensky cemetery და Thirteenth City Cemetery, Kharkiv
მოქალაქეობა რუსეთის იმპერია
საქმიანობა ენათმეცნიერი, ფილოსოფოსი, ლიტერატურათმცოდნე და მწერალი
მუშაობის ადგილი ხარკოვის უნივერსიტეტი და ხარკოვის უნივერისტეტი
ალმა-მატერი ხარკოვის უნივერისტეტი
განთქმული მოსწავლეები Dmitry Ovsyaniko-Kulikovsky
სამეცნიერო ხარისხი დოქტორის ხარისხი[3]
ჯილდოები კონსტანტინეს მედალი და ლომონოსოვის პრემია
გავლენა მოახდინეს

ალექსანდრე პოტებნია (რუს. Алекса́ндр Афана́сьевич Потебня́;[4] უკრ. Олекса́ндр Опана́сович Потебня́; დ. 22 სექტემბერი, 1835 ― გ. 11 დეკემბერი, 1891) ― რუსი[5][6][7] და უკრაინელი[8] ლინგვისტი, ფილოსოფოსი და პანსლავისტი. ხარკოვის ეროვნული უნივერსიტეტის ლინგვისტიკის პროფესორი.[9][10][11] ცნობილია, როგორც რუსული ფონეტიკის ევოლუციის სპეციალისტი.

შეიმუშავა ენისა და ცნობიერების თეორია, რომელმაც მოგვიანებით მის თანამემამულეზე, ფსიქოლოგ ლევ ვიგოტსკიზე იქონია გავლენა.[12] მისი მთავარი ნაშრომია „აზრი და ენა“ (1862).[13] რამდენიმე ნაშრომი გამოაქვეყნა რუსული გრამატიკის, რუსული ენის ბგერათა ისტორიისა და სლავური ხალხური პოეზიის შესახებ. უკრაინულ ენაზე თარგმნა ჰომეროსის ოდისეის მცირე ფრაგმენტი.[14] იყო სანქტ-პეტერბურგის მეცნიერებათა აკადემიის კორესპონდენტი წევრი.

სქოლიო

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 Педагоги и психологи мира — 2012.
  2. ↑ Потебня Александр Афанасьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  3. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118793012 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  4. ↑ /ɐlʲɪˈksandr ɐfɐˈnasʲɪvʲɪtɕ pətʲɪbˈnʲa/
  5. ↑ Brown, Keith (Ed.) Encyclopedia of language & linguistics. Elsevier Science; 2. Edition. 2006. Band 1. P. 138.
  6. ↑ Alexander Potebnja (Krugosvet: Encyclopaedia)
  7. ↑ Alexander Potebnja (Encyclopedia Of World History). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-02-21. ციტირების თარიღი: 2022-02-21.
  8. ↑ Alexander Potebnja (Great Russian Encyclopaedia). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-05-18. ციტირების თარიღი: 2022-02-21.
  9. ↑ N Kerecuk. 2006. "Potebnja, Alexander (1835–1891)". დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-03-20. ციტირების თარიღი: 2012-08-03
  10. ↑ Kerecuk N (2000). ‘Consciousness in Potebnja’s theory of language.’ In Histoire E´ piste´mologie. Language, vol. XII, fascicule 2. 81–95.
  11. ↑ Kess J F (1988). ‘Review of ‘‘John Fizer: Alexander A. Potebnja’s psycholinguistic theory of literature; a metacritical inquiry’’.’ In Revue Canadienne des Slavistes, Vol. XXX. No. 3. 408–409
  12. ↑ JOHN FIZER. 1982. Potebnja's Views of the Structure of the Work of Poetic Art: A Critical Retrospection. Harvard Ukrainian Studies. Vol. 6, No. 1 (March 1982), pp. 5-24 [1]
  13. ↑ Potebnia A. A. (1862/2007). Thought and language. Kerecuk N (trans.). [Annotated translation (English and Portuguese), including full bibliography.]
  14. ↑ GEORGE Y. SHEVELOV. 1994. Homer's Arbitration in a Ukrainian Linguistic Controversy: Alexander Potebnja and Peter Niščyns´kyj. Harvard Ukrainian Studies Vol. 18, No. 1/2, UKRAINIAN PHILOLOGY AND LINGUISTICS (June 1994), pp. 104-116 [2]