არენის ღვთისმშობლის ეკლესია
| არენის ღვთისმშობლის ეკლესია | |
| |
  | |
ძირითადი ინფორმაცია
| |
|---|---|
| გეოგრაფიული კოორდინატები | 39°43′22″ ჩ. გ. 45°11′29″ ა. გ. / 39.72278° ჩ. გ. 45.19139° ა. გ. |
| რელიგიური კუთვნილება | სომხური სამოციქულო ეკლესია |
| ქვეყანა |  სომხეთი
|
| მუნიციპალიტეტი | ვაიოცძორის პროვინცია |
| ადგილმდებარეობა | არენი |
ხუროთმოძღვრების აღწერა
| |
| ხუროთმოძღვრული სტილი | გუმბათოვანი |
| თარიღდება | 1321 |
დეტალები
| |
არენის ღვთისმშობლის ეკლესია (სომხ. Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի) — მონასტერი სომხეთში. მდებარეობს ვაიოცძორის პროვინციის სოფელ არენში. აგებულია 1321 წელს სიუნიქის მთავრის ტარსაიჭ ორბელიანის ბრძანებით და მომიკის პროექტით. 1840 წელს გუმბათი ჩამოინგრა და მასთან ერთად დაიღუპა უნიკალური ფრესკები და რელიეფი, თუმცა მათი ნაწილი გადარჩა გუმბათის საყრდენ კედლებზე. აქ გამოსახულია ევანგელისტური სიმბოლოები: ანგელოზები, არწივი, ფრთიანი ხარები და ლომი.
არქიტექტურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]არენის ღვთისმშობლის ეკლესია გუმბათიანი დარბაზის ტიპის ეკლესიაა, ერთი ყელითა და კონუსური ქოლგისებური გუმბათით. ნაგებობაში შესვლა შესაძლებელია ორი პორტალით: სამხრეთიდან და დასავლეთიდან. დასავლეთ პორტალის ტიმპანზე, მაღალ რელიეფზე, ამოკვეთილია ღვთისმშობლის გამოსახულება. ეს ქანდაკება და ეკლესიაზე არსებული მრავალი სხვა ქანდაკება, წარწერების მიხედვით, ტაძრის არქიტექტორი მომიკ ვარდაპეტია. იგი ყველაზე ცნობილია თავისი მაღალი რელიეფური ქანდაკებებით ნორავანქის მონასტერში, რომელიც დაახლოებით 6 კილომეტრში მდებარეობს არენიდან სამხრეთ-აღმოსავლეთით. სამხრეთ პორტალის ზღურბლზე ზემოთ ტიმპანზე ჯვრების გამოსახულებებია ამოკვეთილი.
ეკლესიის ინტერიერის ცენტრში, თაღოვანი აფრები ეყრდნობიან ზემოთ მდებარე ყელსა და გუმბათს. მითოლოგიური არსებების მაღალი რელიეფური ქანდაკებები ამშვენებს ოთხ ქვის პანელს აფრებსა და ყელის ძირს შორის. ყელის გარშემო არსებული პატარა ვერტიკალური სარკმლები, ისევე როგორც ოთხივე ფასადზე არსებული პატარა სარკმლები, შუქს უშვებენ ქვემოთ მდებარე მთავარ სართულზე. ნახევარწრიული აფსიდი მდებარეობს ნაგებობის აღმოსავლეთ კედელთან, ხოლო პატარა "სასწავლო ოთახები" ან სამლოცველოები ორივე მხარესაა განლაგებული. აფსიდის ზემოთ მდებარე თაღოვანი სარკმელი ერთადგიანი სვეტითაა გაყოფილი დეკორატიული და კონსტრუქციული მიზნებისთვის.
ეკლესიის გვერდით საინტერესო საფლავის ქვები და ხაჩქარებია განთავსებული. იქვე ახლოს არის XIII საუკუნის ნანგრევები სიუნიკის მბრძანებლის, ტარსაიჭ ორბელიანის სასახლისა, რომელიც იმ დროს იეღეგისიდან არენში გადმოიტანეს. ჩრდილო-აღმოსავლეთით, ერთ კილომეტრში, მდებარეობს XIII საუკუნის ხიდის ნანგრევები, რომელიც ეპისკოპოსმა სარკისმა ააგო 1265-1287 წლებში. იმავე ადგილას ძველი ხიდის ნაშთებიცაა.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- flutEric.info. — შუა საუკუნეების სომხეთის ხელოვნება დაარქივებული 2016-03-04 საიტზე Wayback Machine.
- არენის ეკლესია
- Church of Holy Virgin in Areni