ვაქირი

სოფელი
ვაქირი
ქვეყანა	საქართველო
რეგიონი	კახეთის მხარეკახეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი	სიღნაღის მუნიციპალიტეტი
თემი	ვაქირი
კოორდინატები	41°38′29″ ჩ. გ. 45°55′23″ ა. გ. / 41.64139° ჩ. გ. 45.92306° ა. გ. / 41.64139; 45.92306
ცენტრის სიმაღლე	320 მ
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	1950[1] კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 99,6 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
საქართველო კახეთის მხარე სიღნაღის მუნიციპალიტეტი

ვაქირი — სოფელი საქართველოში კახეთის მხარე), სიღნაღის მუნიციპალიტეტში (ვაქირის ადმინისტრაციული ერთეული).

მდებარეობს გომბორის ქედის ჩრდილო-აღმოსავლეთ მთისწინეთში, ზღვის დონიდან 420 მ-ზე, სიღნაღიდან 9 კმ-ში.

ისტორია

ვაქირი პირველად მოხსენიებულია 1710 წლის ერთ საბუთში. ვახუშტი ბატონიშვილის მიხედვით, „სიღნაღს დასავლით და ჩდილოთ აქვს ხევი ანაგისა... აღმოსავლით ვაქირი“. 1772 წელს ამ სოფელში ერეკლე II-ის უშუალო დახმარებით მუშაობდა გერმანელი სწავლული იოჰან გიულდენშტედტი. ვაქირი, როგორც საუფლისწულო მამული, შეტანილია ბატონიშვილ დავითისა და მისი მეუღლის, ელენეს ქონების აღწერის დავთარში.

სოფელში დგას შუა საუკუნეების ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი — ნათლისმცემლის სამეკლესიიანი ბაზილიკა. ვაქირში ასევე არის კვირაცხოვლის 2 ეკლესია: ერთი — ადრეული შუა საუკუნეების და ერთიც — XVIII საუკუნის, ასევე XIX საუკუნის საყდარი (სავარაუდოდ, ვაქირის იოანე ნათლისმცემლის სახელობის მეტრიკულ წიგნში მოხსენიებული წმ. პროკოფის ეკლესია) და სოფლის დასავლეთით, სასაფლაოზე მდებარე ეკლესია — „ნატვრის წმინდა გიორგი“. საერო არქიტექტურიდან აღსანიშნავია XVII საუკუნის „ყოჩიაანთ“ ციხე-ბურჯი (სოფლის ცენტრში) და ხატიაშვილების სახლი (1900 წ.). სოფელში არის მწერალ ილო მოსაშვილის და ექიმ ალექსანდრე გზირიშვილის სახლ-მუზეუმები (ორივე გაიხსნა 1983 წელს).

დემოგრაფია

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 1950 ადამიანი.

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
1908[2]	4126
1911[3]	4142
2002[4]	2937	1349	1588
2014[1]	1950	937	1013

ლიტერატურა

• ბეგიაშვილი ლ., სიღნაღი. გზამკვლევი, თბ., 1982.

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 326.

• გვერდწითელი რ., ნანობაშვილი ბ., ვაქირი // ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 3, თბ., 2014. — გვ. ?.

• ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი, გვ. 215, თბ., 2013 წელი.

რესურსები ინტერნეტში

•  კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № იოანე ნათლისმცემლის ეკლესია № 7212

•  კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № ძველი კვირაცხოვლის ეკლესია № 12905

•  კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № ახალი კვირაცხოვლის ეკლესია № 12836

•  კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № წმ. პროკოფის სახელობის ეკლესია (?) № 12815

•  კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № „ყოჩიაანთ“ ციხე-ბურჯი № 18696

•  კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № ხატიაშვილების სახლი № 15993
• ილო მოსაშვილის სახლ-მუზეუმი — საქართველოს მუზეუმების ასოციაცია.
• ალექსანდრე გზირიშვილის სახლ-მუზეუმი — საქართველოს მუზეუმების ასოციაცია.

სქოლიო

1. ↑ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.
2. Кавказскій календарь на 1910 годъ, Тифлись, 1909, стр. 211.
3. Кавказскій календарь на 1912 годъ, Тифлись, 1911, стр. 137.
4. საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II