კლავდიო აკვავივა

კლავდიო აკვავივა (იტალ. Claudio Acquaviva; დ. 14 სექტემბერი, 1543, ატრი, იტალია, — გ. 31 იანვარი, 1615, რომი) — იტალიელი არისტოკრატი, იეზუიტთა ორდენის მე-5 უმაღლესი გენერალი (1581-1615). იყო ორდენის ისტორიაში ყველაზე ახალგაზრდა და ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული ხელმძღვანელი, XVII საუკუნის ევროპული კონტრრეფორმაციის ერთ-ერთი წამყვანი მოღვაწე.

ეკუთვნოდა ნეაპოლის სამეფოს ერთ-ერთი წარჩინებულ საგვარეულოს, ატრის ჰერცოგთა დინასტიას. სწრაფად დაწინაურდა იეზუიტთა ორდენის იერარქიაში. 1581 წელს აირჩიეს ორდენის გენერლად. 1593-1594 წლებში იეზუიტთა მეხუთე კონგრეგაციის მსვლელობისას შეძლო ხელი შეეშალა ესპანელი იეზუიტების მცდელობისთვის, დაეკავებინათ ორდენში პრივილეგირებული მდგომარეობა. აკვავივას მმართველობის წლებში იეზუიტთა ორგანიზაცია სწრაფად გაფართოვდა: წევრების რაოდენობა 5000-დან 13000-მდე გაიზარდა, პროვინციებისა — 21-დან 32-მდე, ხოლო ორდენს დაქვემდებარებული სასწავლებლების რიცხვმა 372-ს მიაღწია. მის მიერ შექმნილმა პრაქტიკულმა კანონმდებლობამ ორგანიზაციის სტრუქტურა უფრო მტკიცე გახადა; გაფართოვდა უცხოეთში მისიების არეალი. იეზუიტები პირველად გამოჩნდნენ საქართველოშიც (ლუი გრანჟეს მისია გურია-სამეგრელოში, 1614).

აკვავივა ხელს უწყობდა იგნატიუს ლოიოლას „სულიერი სავარჯიშოების“ პოპულარიზაციას, ორდენის თეოლოგებისა და სასულიერო პირების განათლებას და სამწერლობო საქმიანობას. აკვავივას მეცადინეობით შეიქმნა იეზუიტთა ისტორიის პირველი აკადემიური ისტორია და დაიწყო ორდენის პროვინციების ყოველწლიური ანგარიშების გამოცემა. აკვავივამ შეადგინა ორდენის პრაქტიკულ კოდექსი Ratio atque institutio studiorum (1586, საბოლოო გამოცემა — 1599), რომელიც იეზუიტთა ერთიანი სახელმძღვანელო გახდა და, ამასთანავე, საშუალება მისცა ორგანიზაციის წარმომადგენლებს მოეხდინათ მისი მოძღვრების ადაპტირება ადგილობრივი საჭიროებებისთვის მთელი მსოფლიოს მასშტაბით.

რესურსები ინტერნეტში

კლავდიო აკვავივა — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)