ნარინჯისფერი რძიანა
| ნარინჯისფერი რძიანა | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| ლათინური სახელი | |||||||||||||||
| Lactarius aurantiacus (Pers.: Fr.) Gray, 1821 | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
ნარინჯისფერი რძიანა (ლათ. Lactarius aurantiacus) — მისი ქუდი 2-6 სმ დიამეტრისაა და აქვს ჟანგისფერ-მოწითალო-ნარინჯისფერი შეფერილობა. ფორმით ის თავდაპირველად ამობურცულია, მოგვიანებით კი თანდათან გაშლილი, ოდნავ ჩაღრმავებული და შუაში პატარა ბორცვაკი აქვს. მისი ტექსტურა ხავერდოვანი და გლუვია კონცენტრული ხაზების გარეშე, ხოლო კიდეები ტალღოვანი და თხელი, რაც ზრდასთან ერთად შეკეცილიდან გაშლილ მდგომარეობამდე იცვლება.
ფეხი 3-6 სმ სიგრძისაა და 1-1.5 სმ სისქის. მისი ფერი ქუდის შეფერილობას ჰგავს ან ოდნავ უფრო ღიაა. ფორმით ცილინდრულია და ზოგჯერ ძირისკენ დავიწროებულია. ტექსტურა გლუვია, მაგარი და ფუყე.
ჰიმენოფორი წარმოდგენილია თხელ ფირფიტებად, რომლებიც ფეხთანაა შეზრდილი. მათი ფერი თავდაპირველად მოთეთრო-მონაცრისფროა, მაგრამ დროთა განმავლობაში მოყავისფრო ხდება.
სპორები სფეროსებრია და მათი დიამეტრი 8x9 მკმ-ია, ხოლო ანაბეჭდი მოთეთრო-მოვარდისფროა. რაც შეეხება რბილობს, ის თხელი და მყიფეა, მოყვითალო ფერის. გადატეხვისას გამოყოფს თეთრ, რძისმაგვარ სითხეს, რომელიც არც ცხარეა და არც ჰაერზე ფერს იცვლის.
ეს სოკო ზაფხულსა და შემოდგომაზე იზრდება ნიადაგზე, ძირითადად წიწვოვან და ფოთლოვან ტყეებში, უპირატესად ნაძვნარებში. გავრცელებულია ევროპასა და აზიაში და გამოიყენება როგორც საკვები.
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ჯორჯაძე ი., საქართველოს სოკოები, საველე გზამკვლევი, CENN-ის გამომცემლობა, თბ., 2024, გვ. 240-241, ISBN 978-9941-8-4547-5