ნატრიუმის ტეტრათიონატი

ნატრიუმის ტეტრათიონატი
ზოგადი
სისტემური სახელწოდება	ნატრიუმის ტეტრათიონატის დიჰიდრატი
ტრადიციული სახელწოდება	ნატრიუმის (სულფონატოდისულფანილ)სულფონატის დიჰიდრატი
ქიმიური ფორმულა	Na2S4O6
მოლური მასა	306.2665 გ/მოლ (დიჰიდრატი) გ/მოლი
ფიზიკური თვისებები
მდგომარეობა (სტ. პირ.)	თეთრი ფხვნილი
სიმკვრივე	2.1 გ/მლ (25 ℃) გ/სმ³
ქიმიური თვისებები
ხსნადობა წყალში	30.6 გ/ლ (20 ℃) გ/100 მლ
კლასიფიკაცია
CAS	13721-29-4
PubChem	203055
SMILES	O.O.[O-]S(=O)(=O)SSS(=O)(=O)[O-].[Na+].[Na+]

ნატრიუმის ტეტრათიონატი — ნატრიუმისა და ტეტრათიონატის იონის მარილი ფორმულით Na₂S₄O₆^. xH₂O. ჩვეულებრივ მოცემულია როგორც დიჰიდრატი (x = 2). წარმოადგენს უფერო, წყალში ხნად მყარ ნივთიერებას. ის პოლითიონატების ერთ-ერთი წარმომადგენელია, რომლის საერთო ფორმულაა [S_n(SO₃)₂]^2-. ოჯახის სხვა წარმომადგენლებს შორისაა ტრითიონიტი (n = 1), პენტათიონატი (n = 3) და ჰექსათიონატი (n = 4).^[1]

ნატრიუმის ტეტრათიონატი მიიღება ნატრიუმის თიოსულფატის დაჟანგვით (Na₂S₂O₃), მაგ. იოდის ზემოქმედებით:.^[2]

2 Na₂S₂O₃ + I₂ → Na₂S₄O₆ + 2 NaI

რეაქციის მიმდინარეობაზე მეტყველებს იოდის შემცველი ხსნარის გაუფერულება, რაც იოდომეტრიის, ანუ იოდომეტრიული ტიტრირების საფუძველს წარმოადგენს.

მიღების სხვა მეთოდებს შორისაა ნატრიუმის ჰიდროსულფატსა და დიგოგირდის დიქლორიდს შორის რეაქცია:^[1]

2 NaHSO₃⁻ + S₂Cl₂ → Na₂S₄O₆ + 2 HCl

იონი წარმოადგენს C₂ სიმეტრიის შესაბამისს, H₂S₂-ის მსგავსად. S-S-S დიჰედრალური კუთხე თითქმის 90 °-ია. ცენტრალური S-S დაშორება 2.115 Å-ია, რაც 0.01 Å-ით მეტია დანარჩენ ორ S-S დაშორებაზე. იგივე ხდება ყველა დანარჩენ პოლისულფანებშიც.^[3]

ტეტრათიონატის სტრუქტურა ნატრიუმის დიჰიდრატის მარილის სახით.^[3]

სქოლიო

1. ↑ Greenwood&Earnshaw2nd
2. Comparative Inorganic Chemistry, Bernard Moody
3. ↑ P. C. Christidis, P. J. Rentzeperis, C. A. Bolos (1986). „Crystal structure and chirality of sodium tetrathionate dihydrate, Na₂S₄O₆·2H₂O“. Zeitschrift fuer Kristallographie. 177: 107-p116. doi:10.1524/zkri.1986.177.1-2.107.