ნიკარაგუის რელიგია
ნიკარაგუის რელიგია მნიშვნელოვანი ნაწილი არის ნიკარაგუის კულტურისა. ნიკარაგუაში რელიგიური თავისუფლება და შემწყნარებლობა დაცულია კონსტიტუციის ძალით.
ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]| ცხოვრება ნიკარაგუაში |
|---|
 |
| ხელოვნება |
| კინო |
| სამზარეულო |
| კულტურა |
| დემოგრაფია |
| განათლება |
| დღესასწაულები |
| სამართალი |
| ლიტერატურა |
| მუსიკა |
| პოლიტიკა |
| რელიგია |
| ტურიზმი |
კათოლიკობა ნიკარაგუაში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1990-იანი წლების დასაწყისში ნიკარაგუის მოსახლეობის უმეტესობა კათოლიკე იყო. მათ უმეტესობას კი მცირე კონტაქტი ჰქონდა თავის ეკლესიასთან. პროტესტანტების მრევლი, რომელიც შეადგენდა მოსახლეობის უმცირესობას, სწრაფად გაიზარდა. კათოლიკობა ნიკარაგუაში შევიდა XVI საუკუნეში. იგი ესპანელმა კონკისტადორებმა შეიტანეს და დაამკვიდრეს. კათოლიციზმს პრივილეგირებული სარწმუნოების სტატუსი ჰქონდა და ეკლესიის ავტორიტეტები ჩვეულებრივ მხარს უჭერდნენ პოლიტიკურ სტატუს-ქვოს. ეს იყო იქამდე, სანამ პრეზიდენტმა ხოსე სანტოს სელაიამ არ გაუთანაბრა კათოლიკური ეკლესია სხვა სარწმუნოებებს ნიკარაგუაში.
1939 წლიდან ნიკარაგუის კონსტიტუციამ რელიგიური თავისუფლება დააკანონა, თუმცა კათოლიკობამ ნიკარაგუელებისთვის დიდი მნიშვნელობა შეიძინა. როდესაც ისინი ამბობენ "ეკლესია" გულისხმობენ კათოლიკობას. ეპისკოპოსები ცდილობენ აიმაღლონ საკუთარი ავტორიტეტი და საკუთარ გამოსვლებში ეროვნული ერთობისკენ მოუწოდებენ. ასევე, ისინი ხშირად ასრულებენ მედიატორების როლს პოლიტიკურ პარტიებს შორის პოლიტიკური კრიზისის დროს. საგანმანათლებლო დაწესებულებების დიდი ნაწილი არის მათი გავლენის ქვეშ, რომლებიც ძირითადად მანაგუის გარეუბნებში მფარველი წმინდანების სახელობისაა. ამ მონაცემების საწინააღმდეგოდ, არ უნდა იყოს გასაკვირი, რომ თავისუფალი სახელმწიფოს მხარდამჭერი სანდინისტების მთავრობის დროს, 500 000-მა ნიკარაგუელმა შეძლო რომის პაპ იოანე პავლე II-ის ნახვა 1983 წელს, როდესაც ის ჩასული იყო ნიკარაგუაში.
1980-იან წლებში ნიკარაგუაში ყოველ 7 000 მოსახლეზე ერთი მღვდელი მოდიოდა. ეს გაცილებით დაბალი შეფარდებითი მაჩვენებელია ვიდრე ლათინული ამერიკის სხვა ქვეყნებში იყო.
ნიკარაგუელები დადიან ეკლესიაში და ასრულებენ ამ საიდუმლოს ღვთისმოშიშებით, გარკვეული სიხშირით. ნიკარაგუელები არიან ღრმად მორწმუნეები, თუმცა არ ასრულებენ საეკლესიო კანონებს. ზოგიერთი მათგანი შემოისაზღვრება ნათლობითა და დაკრძალვის წესების შესრულებით. მომავალზე საუბრისას ხშირად ამბობენ "ღვთის ნებით", "ეს არის ღმერთის სურვილი", რაც მიანიშნებს იმაზე, რომ ისინი საღმრთო ძალაუფლებას ადამიანის კანონებზე მაღლა აყენებენ.
ნიკარაგუელები ლოცულობენ წმინდანების წინაშე, რომელთაც როგორც წესი დახმარებას სთხოვენ, რადგან მიაჩნიათ ისინი ადამიანებისა და ღმერთის დამაკავშირებლად. ნიკრაგუელი ქრისტიანების სახლებში ნახავთ წმინდანთა ხატებს, რომლებსაც უწოდებენ cuadros. ისინი, როგორც წესი მდებარეობენს კუთხეში ან მაგიდაზე ყვავილების,სანთლებისა და სხვა დეკორაციების გარემოცვაში. შეიძლება ითქვას, რომ ისინი სახლის ეკლესიები არის. ქრისტიანი ნიკარაგუელებისთვის შობასა და აღდგომაზე მნიშვნელოვანი დღესასწაულია ლა პურისიმა, რომელიც არის ერთკვირიანი ფესტივალი დეკემბერში, რომელიც ადიდებს წმინდა ჩასახვას. ამ დროს ნიკარაგუელები სახლებში აკეთებენ ღვთისმშობლისთვის განკუთვნილ შესაწირს.
კარიბისპირეთის რწმენა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]პროტესტანტიზმი და ქრისტიანობის სხვა მიმდინარეობები ნიკარაგუაში შევიდა მეცხრამეტე საუკუნეში, თუმცა, შემდგომ საუკუნეში გაიჩინა დიდი რაოდენობის მიმდევრები კარიბის ზღვის სანაპიროზე. 1990 წლისთვის არაკათოლიკურ მიმდინარეობებს 100, 000-ზე მეტი მიმდევარი ჰყავდა, მათ შორის ყველაზე მრავალრიცხოვანი იყვნენ მორავიული ეკლესია, ბაპტისტები, ღმრთის საკრებულოს წევრები. ასევე არიან, ღმერთის ეკლესია, ნაზარეთის ეკლესია, ანგლიკანური ეკლესია, იესო ქრისტეს უკანასკნელი დღის წმინდანის ეკლესია, იეღოვას მოწმეები და მეშვიდე დღის მოწმეები.
მორავიული ეკლესია, რომელიც ნიკარაგუაში დამკვიდრდა გვიან მეცხრამეტე საუკუნეში, არის დომინანტი რელიგია რეგიონში. ფაქტობრივად ყველა მოსკიტო არის მორავიული რელიგიის მიმდევარი, და უამრავი რამა, სუმუ და კრეოლი. მორავიანი პასტორი ასრულებს მთავარ როლს მოსკიტოების თემში. ბაპტიზმი ნიკარაგუაში დამკვიდრდა 1917 წლიდან. ბაპტისტები ძირითადად დასახლებული არიან წყნარი ოკეანის სანპიროებზე. ღვთის საკრებულოს ესკლესიის ისტორია ნიკარაგუაში იწყება 1926 წლიდან. მისი მსოფლმხედველობა მოითხოვს მორწმუნეებისგან მაღალ პიროვნულ მორალს, მშვიდობისმოყბვარეობას. რაც შეეხება ნიკარაგუის პროტესტანტულ მოსახლეობას ისინი დღევანდელი ეროვნული მოსახლეობის 20% შეადგენენ.
რელიგია 1970-1980-იან წლებში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1970-1980-იანი წლები იყო რელიგიური ვნებათაღელვის პერიოდი. ეს ვნებათაღელვა ხშირად პოლიტიკურ დაპირისპირებებს შეერწყა. ახალი თაობის კათოლიკე სამღვდელოებმა და საერო პირებმა გამოიჩინეს ინიციატივა, რომ კათოლიკუირ ეკლესია უფრო დემოკრატიული გამხდარიყო და საერთაშორისო ეკლესიებთან მჭიდრო ურთიერთობები დაემყარებინა. ასევე უფრო მგრძნობიარე გამხდარიყო ღარიბი მოსახლეობის გაჭირვების მიმართ. 1970-იან წლებში კათოლიკე მღვდლები, მონაზვნები და საერო პირები კათოლიკური საზოგადოებების ბაზაზე ქმნიდნენ პროექტებს საზოგალოების სოციალური პირობების გასაუმჯობესებლად, საგანმანათლებლო პრობლემების გადასაჭრელად. 1972 წლის შემდეგ კათოლიკე ლიდერები და საერო პირები განსაკუთრებით ჩაებნენ ანტისომოსურ ოპოზიციაში. არარერთმა კავშირები დაამყარა სანდინისტების ეროვნულ-ლიბერალურ პარტიასთან, რომელსაც ხელს აძლევდა კათოლიკური ეკლესიიის რადიკალიზაცია ანასტასიო სომოსა დებაილეს წინააღმდეგ ბრძოლისას.
ლათინური ამერიკის არც ერთ რევოლუციას არ ჰქონია ასეთი დიდი მხარდაჭერა ეკლესიიის მხრიდან, როგორც სანდინისტებს. კათოლიკე ეპისკოპოსები ღიადაც კი უპირისპირდებოდნენ სომოსას დიქტატურას არსებობის ბოლო წლებში. 1970-1980-იანი ლწების მიჯნაზე შეიქმნა "კათოლიკე ქრისტიანების საზოგადოება", რომელმაც თავის თავზე აიღო ღარიბ საქალაქო მოსახლეობაში სანდინისტების მომხრეების შეგროვება. კათოლიკეები, მათ შორის მღვდლები, გახდნენ სანდინისტური პარტიის წევრები და კეთილგანწობილი იყვნენ ახალი მთავრობის მიმართ. კათოლიკური ეკლესიისა და პოლიტიკოსების ასეთმა დაახლოებამ თვითონ კათოლიკებს შორის დაძაბა ურთიერთობა, სანდინისტებსა და კათოლიკე მღვდლებს შორის უთანხმოებაზე რომ აღარაფერი ვთქვათ. ეპისკოპოსებმა, კარდინალ მიგელ ობანდო ი ბრავოს წინამძღოლობით სანდინისტები და მათი მომხრე კათოლიკები დაადანაშაულეს მცდელობაში, გაეხლიჩათ კათოლიკური ეკლესია სეპარატისტული სახალხო ეკლესიის შექმნით. ისინი მარქსისტული მიმართულების სანდინისტურ პარტიას აღიქვამდნენ, როგორც სახადს ნიკარაგუის კათოლიკური ეკლესიისთვის, მიუხედავად იმისა, რომ სანდინისტები გარეგნულად რელიგიურ ტოლერანტობას ქადაქებდნენ. სახელმწიფოსა და ეკლესიას შორის დაპირისპირება გამწვავდა. ეპისკოპოსები ღიად თუ ფარულად შეეკვრნენ სანდინისტების პოლიტიკურ მეტოქეებს. სანდინისტები კი ფუჭად იბრძოდნენ ეკლესიაზე გავლენის შესანარჩუნებლად. მთელი 1980-იანი ლწების მანძილზე სანდინისტების მოწინააღმდეგენიცა და მომხრეებიც რელიგიური სიმბოლოებით მანიპულირებდნენ პოლიტიკური მიზნების მისაღწევად.
პროტესტანტებს კათოლიკებისგან განსხვავებით ნაკლებად ჰქონდათ მიდრეკილება ჩარეულიყვნენ სანდინისტებთან პაექრობაში. სხვა რელიგიური მიმდინარეობების მოღვაწეები და მომდევრები, მათ შორის ბაპტისტები, კეთილგანწყობილი იყვნენ სანდინისტების მთავრობის მიმართ. მორავიანელები კი აშკარად მხარს უწედნენ ჰონდურასში განლაგებულ კონტრისტებს. სანდინისტების მმართველობის წლებში პროტესტანტების მიმდევრები გაიზარდნენ და საერთოდ ევანგელისტური ეკლესიების რაოდენობა გაორმაგდა 3, 000-მდე.
რელიგია სანდინისტების ერის შემდეგ
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1990 წლის არჩევნების შემდეგ, როდესაც სანდინისტები ჩამოსცილდნენ ხელისუფლებას, ურთიერთობა ეკლესიასა და სახელმწიფოს შორის დარეგულირდა და დამშვიდდა. ამას ხელი შეუწყო იმანაც, რომ კონტრისტების ომი, რომელიც ისედაც აძლიერებდა რელიგიურ უთანხმოებას, დასრულდა. ზოგიერთი რადიკალურად განწყობილი სამღვდელო პირი მხარს უჭერდა სანდინისტებს. თუმცა მათი გავლენა ძალზედ მცირე იყო. "სახალხო ეკლესიის" აქტივისტეის რაოდენობა 1980-იან წლებშივე შემცირდა და არასდროს მოუხვეჭია ანგარიშგასაწევი ძალა.