ქემანქეშ ქარა ალი-ფაშა

ქემანქეშ ქარა ალი-ფაშა
Kemankeş Kara Ali Paşa
ოსმალეთის იმპერიის დიდი ვეზირი
მმართ. დასაწყისი: 30 აგვისტო, 1623
მმართ. დასასრული: 3 აპრილი, 1624 (1 წელი)
წინამორბედი: მერე ჰუსეინ-ფაშა
მემკვიდრე: ჩერქეს მეჰმედ-ფაშა
სულთანი: მუსტაფა I
მურად IV
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი: უცნობია
გარდ. თარიღი: 3 აპრილი, 1624
გარდ. ადგილი: სტამბოლი, ოსმალეთის იმპერია
რელიგია: ისლამი

ქემანქეშ ქარა ალი-ფაშა (გ. 3 აპრილი, 1624) — ოსმალეთის იმპერიის სახელმწიფო მოღვაწე. დიდი ვეზირი 1623 წლის აგვისტოდან 1624 წლის აპრილამდე, სულთნების: მუსტაფა I–სა და მურად IV–ის დროს.

ქარა ალი-ფაშა აღიზარდა ენდერუნის სამხედრო სკოლაში. 1600-იან წლებში იყო იანიჩარი, ხოლო 1613-1621 წლებში მართავდა ბაღდადისა და დიარბაქირის სანჯაყებს. 1622 წელს მონაწილეობა მიიღო ოსმან II-ის ტახტიდან ჩამოგდებაში. იმავე წელს ახალი დიდი ვეზირი, ქარა დავუდ-ფაშა სწორედ ალი-ფაშას ღალატით ჩაუვარდა ქიოსემ სულთნის მომხრე იანიჩარებს ხელში.

1623 წლის 10 სექტემბერს, სულთანი მუსტაფა ტახტიდან ჩამოაგდეს და მის მაგივრად ტახტზე სულთან აჰმედ I–ის 11 წლის შვილი, მურადი აიყვანეს. ალი-ფაშამ ჰალიმე სულთანს მისცა პირობა იმის შესახებ, რომ სულთან მუსტაფას სიცოცხლეს საფრთხე არ დაემუქრებოდა. ასეც მოხდა, მუსტაფა I სასახლის კაფესში გამოკეტეს, სადაც ცხოვრების ბოლო წლები გაატარა.

ალი-ფაშა მონაწილეობდა ირან–ოსმალეთის 1623-1639 წლების ომში.

1624 წლის 3 აპრილს, ქიოსემ სულთანმა ქემანქეშ ფაშას დიდი ვეზირის ბეჭედი ჩამოართვა და მის მაგივრად ვეზირად ჩერქეს მეჰმედ-ფაშა დანიშნა. იმავე დღეს, ალი-ფაშა ღალატის ბრალდებით სიკვდილით დასაჯეს.

  • Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVİİ. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010 say.387-391
  • Bazı kaynaklar Arnavut asıllı olduğunu belirtirler.
  • Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul:Oğlak Yayınları ISBN 975-3296 s.218, 224-225

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.387-391.

• Danişmend, İsmail Hâmi (1971), Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi.

• Tektaş, Nazım. (2009), Sadrâzamlar - Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı. İstanbul:Çatı Kitapları. ISBN 9789758845000

• Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5