Google kompaniyasınıń Aldıńǵı texnologiyalar hám joybarlar toparı (ATAP) – bul burınǵı DARPA (Qorǵanıw ministrliginiń perspektivalı izertlew joybarları agentligi) direktorı Regina Dugan tárepinen shólkemlestirilgen «skunkworks» toparı hám ishki texnologiyalıq inkubator. ATAP X (Google kompaniyasınıń basqa bir izertlew laboratoriyası) qa uqsas, biraq joybarlar ústinde isleydi, joybar basshılarına joybardı koncepciyadan sınaqtan ótken ónimge aylandırıw ushın waqıt beredi — burın bul múddet tek eki jıl bolǵan. Dugannıń aytıwınsha, ideal ATAP joybarı texnologiya menen ilimdi birlestiredi, belgili bir muǵdarda jańa izertlewlerdi talap etedi hám bazarǵa usınıwǵa bolatuǵın ónim jaratadı. Tariyxıy jaqtan, ATAP toparı Motorola Mobility kompaniyasında payda bolǵan hám Google 2014-jılı Motorola Mobility kompaniyasın Lenovo kompaniyasına satqanda da saqlanıp qalǵan;[1] usı sebepli, ATAP ideyaları kóbinese mobil apparatlıq támiynat texnologiyaları menen baylanıslı bolǵan.
Topar burınǵı Google vice-prezidenti Dugannıń DARPA da qollanılǵan principlerin ózinde jámlegen. Bul princillerdiń biri – joqarı nátiyjeli xızmetkerlerden ibarat kishi toparlardı dúziw. Ekinshisi – shólkemlestiriwshilik sheńberden tısqarı resurslardan paydalanıw; ATAP jigirmadan aslam mámlekettegi juzlegen sherikler, sonıń ishinde oqıw orınları, korporaciyalar, startaplar, húkimetler hám kommerciyalıq emes shólkemler menen birge islesken. Zárúr bolǵanda tez izertlew jumısların ámelge asırıw ushın Stenford, Berkli, MIT (Massachusets texnologiyalıq institutı) hám Kaltex (Kaliforniya texnologiyalıq institutı) sıyaqlı bir qatar jetekshi oqıw orınları menen turaqlı shártnamalar dúzilgen.
ATAP waqtı-waqtı menen ámelge asırılıp atırǵan joybarlar sanın járiyalap tursa da, ayırım joybarlar jetilisiw dárejesine jaqınlasqanǵa hám jámiyetshilik qızıǵıwshılıǵın oyatıw waqtı kelgenshe qupıya saqlanadı. Sol waqıtta olar tariyxıy jaqtan hár jılǵı Google I/O baǵdarlamashılar konferenciyasında járiyalanǵan. Búgingi kúnge shekem járiyalanǵan ayırım joybarlar tómende súwretlengen.
Tango joybarı toparın Microsoft kompaniyasınıń Kinect texnologiyasınıń tiykarǵı úles qosıwshılarınıń biri, kompyuter ilimpazı Djonni Li basqarǵan. Tango joybarı – bul mobil qurılmalarǵa GPS yamasa basqa sırtqı signallardı talap etpesten, ózleriniń átirapındaǵı dúnyaǵa salıstırǵanda jaylasıwın anıqlawǵa imkaniyat beretuǵın kompyuterlik kóriw texnologiyası. Bul mobil telefonlar hám planshetlerdi imarat ishinde navigaciya, 3D kartasın dúziw, fizikalıq keńisliklerdi ólshew, belgili ortalıqlardı tanıw, tolıqtırılǵan reallıq hám virtual 3D dúnyalarına «ayna» sıpatında qollanıwǵa múmkinshilik beredi.
2015-jıldıń birinshi shereginde topar ATAP tan ketip, óz aldına Google toparına aylandı hám Tango joybarı eki jıllıq intensiv inkubaciya processinen shıqqan birinshi ónim boldı.[2]
Ara joybarı – bul beyimlestiriletuǵın, modulli smartfonlardı jaratıw ushın usınılǵan platforma boldı. Ara joybarı arqalı tutınıwshılar endoskelet yamasa «endo» dep atalatuǵın elektron ramkanı quwat, processor, yad, ekran, sımsız baylanıs hám basqa funkciyalar ushın tik múyeshli apparatlıq támiynat modulleri menen toltıratuǵın edi. Tutınıwshılar isleytuǵın qurılmanı jaratıw ushın tiykarǵı modullerdi jıynaydı, soń qálewi boyınsha qosımsha modullerdi qosadı yamasa alıp taslaydı – ayırım jaǵdaylarda, hátteki qurılma islep turǵan waqıtta da. Qosımsha modullerge kameralar, dinamikler, úlken kólemdegi maǵlıwmat saqlaǵıshlar hám medicinalıq datchikler kiriwi múmkin boldı. Paydalanıwshılar jaqsıraq texnologiya payda bolǵanda ayırım modullerdi jańarta alatuǵın bolǵanlıqtan, Ara joybarı cikllı eskiriwden qorǵanıwdı támiyinlegen.
Bul sonday-aq, tek eń ápiwayı funkciyalardı satıp alıw imkaniyatın jaratıw arqalı arzan bahadaǵı uyalı telefonnıń satıp alıw bahasın tómenletiwi múmkin edi. Bul ekonomikalıq jaqtan qıynalǵan aymaqlarda texnologiyanıń tarqalıwına járdem beriwi múmkin bolǵan. Project Ara rásmiy veb-saytında[3] baslanǵısh dárejedegi qurılma ushın baǵdarlanǵan islep shıǵarıw qárejetleri 50-100 dollar aralıǵında kórsetilgen hám joybardıń «keyingi 5 milliard adamǵa mobil internetti jetkeriw» maqseti bar ekenligi aytılǵan. Google Project Ara-nıń birinshi jámiyetlik relizi Puerto-Rikoda 2015-jılǵa belgilengen edi, biraq sınaqtıń 2016-jılǵa qaldırılǵanın járiyaladı.[4]
Project Ara Modullerdi Islep Shıǵıw Komplekti (MDK)[5] islep shıǵarıwshılarǵa Project Ara-ǵa úylesimli modullerdi jaratıwǵa imkaniyat beretuǵın edi. MDK-nıń erte, aldın-ala shıǵarılǵan versiyası Project Ara veb-saytında ashıq boldı. ATAP payda bolıp atırǵan apparatlıq támiynat ekosistemasına qızıǵıwshılıqtı xoshametlew hám potencial dizaynerler menen islep shıǵarıwshılardan pikirler alıw ushın 2014 hám 2015-jılları Project Ara Baǵdarlamashılar Konferenciyalarına qáwenderlik etti.
Ara ádettegi ATAP-tıń eki jıllıq waqıt sheńberiniń joybardı tamamlaw ushın kóbirek waqıt beriw maqsetinde uzaytılǵanlıǵı menen ózgeshelendi. Degen menen, uzaytıw waqtında topar basshısı Pol Eremenko Rafa Kamargo menen almastırıldı,[6] ol 2015-jılı CNET tárepinen Texnologiya tarawındaǵı Eń ayrıqsha 20 Latın Amerikalınıń biri dep ataldı.[7] 2016-jıl 2-sentyabrde Google Project Ara-nıń toqtatılǵanın tastıyıqladı.[8]
Soli joybarı[9] – bul stereo kameralar, strukturalı jaqtılıq yamasa ushıw waqtın ólshewshi datchikler sıyaqlı vizual yamasa infraqızıl nurǵa tiykarlanǵan dástúriy usıllardan parıqlı túrde, radarǵa tiykarlanǵan jańa ımdı tanıw texnologiyası. Kishi, joqarı tezliktegi datchiklerdi hám Dopler effekti sıyaqlı maǵlıwmatlardı analizlew usılların qollanatuǵın bul jańa usıl, mayda qozǵalıslardı sub-millimetrlik anıqlıq penen anıqlay aladı.[10] Solay etip, mısalı, Soli joybarı texnologiyası paydalanıwshıǵa aldınnan belgilengen úlgilerde bas barmaq penen balan úyrek barmaqtı bir-birine ısqılaw arqalı kompyuterge buyrıqlar beriwge imkaniyat beredi. Qollanıw tarawları kiyimge ornatılǵan datchiklerdi, fizikalıq kontakttı talap etpeytuǵın qosqıshlardı hám arnawlı múmkinshilikler texnologiyasın qamtıwı múmkin.
Joybardı burın Disney Imagineering kompaniyasınıń ilimpazı bolǵan hám Fast Company jurnalınıń «Biznestegi 100 eń kreativ insan 2013» dizimine kirgen Ivan Pupırev basqaradı.[11] Soli joybarı Google I/O 2015 konferenciyasında járiyalandı[12] hám ǵalaba xabar qurallarınıń úlken qızıǵıwshılıǵın oyattı.[13][14][15][16] Rásmiy saytqa muwapıq, 2015-jılı topar sheklengen sandaǵı baǵdarlamashılar ushın alfa Soli joybarın islep shıǵıw komplektin usınıwǵa tayarlıq kórdi, hám sol jıldıń aqırında keńirek beta-reliz ushın adamlardı dizimge alıw jobalastırılǵan edi. Google I/O 2016 konferenciyasında Google Infineon Technologies kompaniyası menen birgelikte smart saatlar hám dinamikler ushın qayta dizaynlanǵan jańa Soli joybarı chipin demonstraciyaladı. Chip 3 ese kishireygen, quwat tutınıwı 22 ese tómenlegen (1.2 Vt-tan 0.054 Vt-qa shekem) hám sekundına 18,000 kadrǵa shekem kórsete alatuǵın esaplaw quwatlılıǵı 256 ese artqan.[17]
2019-jılı shıǵarılǵan Pixel 4, qozǵalıstı seziw ushın Soli chipi ornatılǵan birinshi kommerciyalıq smartfon boldı.[18] Pixel 4 telefonınıń Soli radar sisteması bir 5.0 mm x 6.5 mm ólshemdegi RFIC (radio jiyilik integrallıq sxeması) bolıp tabıladı.[19]
Project Soli ushın juwapker bolǵan sol bir komanda tárepinen islep shıǵılǵan jańa paydalanıwshı kirgiziw texnologiyası – Project Jacquard, bul tawarlarǵa hám kiyimlerge sensorlardı hám pikir-baylanıs qurılmaların tabiyǵıy hám qolaylı túrde engiziw ushın platforma bolıp tabıladı. Platforma óz ishine ótkizgish talshıqlar toqılǵan moda tawarların jaratıw ushın usıllardı, sonday-aq kishkene, iykemli esaplaw komponentlerin hám pikir-baylanıs qurılmaların (mısalı, gaptikalıq yaki LEDlar) hám de qosımshalardıń kiyim menen maǵlıwmat almasıwı ushın paydalana alatuǵın programmalıq támiynat APIlerin qamtıydı. Bir ápiwayı paydalanıw jaǵdayında, paydalanıwshılar belgilengen jerdegi kiyimge tiygiziw yaki sıypalaw arqalı mobil telefonǵa maǵlıwmat kirgiziwi múmkin, hám kiyimdegi dirildewler, dawıslar yaki jarıqlar arqalı eskertpelerdi alıwı múmkin. Kiyimge engizilgen Project Soli sensorı menen, qosımsha sonday-aq barmaq ımların yaki basqa signallardı da tanıy aladı.
«Jakkard» ataması 1801-jılı oylap tabılǵan, perfokartalar menen basqarılatuǵın hám júz jıldan aslam waqıt ótkennen soń esaplawda perfokartalardı qollanıwǵa ruwxlandırǵan Jakkard stanogınan alınǵan. Stanok sıyaqlı, ATAPtıń Project Jacquard da tutınıwshı ónimi emes, al platforma; ol baylanıs, jeke járdem, navigaciya, densawlıq hám fitnes, moda hám jumıs sıyaqlı maqsetler ushın ónimlerdi jaratıwǵa imkaniyat beredi. Búgingi kúnge shekem, demonstraciyalar hám marketing materialları tek ǵana sportqa tiykarlanǵan yaki paydalı poziciyadan góre, stil hám sapaǵa itibar qaratadı. Project Jacquard Google I/O 2015 ilajında járiyalandı, hám sol waqıtta Google Jacquard-qa iye kurtkalardı jaratıw ushın kiyim islep shıǵarıwshı Levi Strauss & Co. menen baylanıslı sheriklikti járiyaladı. Kurtkalar 2017-jılı ulıwma paydalılıǵı haqqında hár túrli pikirler menen shıǵarıldı.
ATAP veb-saytına sáykes, dizaynerler Jacquardtı «olar qandayda bir tawardı paydalanǵanday paydalana aladı, elektronika haqqında úyreniwge májbúr bolmastan, óz joybarlarına jańa funkciyalıq qabatlar qosa aladı». Sayt sonday-aq «Biz sonday-aq arnawlı jalǵaǵıshlar, elektron komponentler, baylanıs protokolları hám ápiwayı qosımshalar hám bult xızmetleri ekosistemasın islep atırmız» dep dawam etedi. Baǵdarlamashı komplekti yaki ónimniń shıǵıw sánesi járiyalanbadı.
2019-jıl sentyabrinde Iv Sen-Loran Jacquard texnologiyasın qollanıw arqalı sensorlı ımlar ushın arnalǵan Cit-E ryukzagın járiyaladı.[20]
2019-jıl oktyabrinde Google Levi Strauss & Co. menen jańa Jacquard-qa iye kurtkalarınıń jańa basılımın shıǵarıw ushın jańa birge islesiwdi járiyaladı. Kurtkalar Avstraliya, Franciya, Germaniya, Italiya, Yaponiya, Birlesken Korollik hám AQSHta bar edi.
2020-jıl 10-martta Adidas hám EA Sports Jacquard Tagına iye bolǵan aqıllı ishki ayaqkiyim GMRdı járiyaladı. Jacquard Tag tepkilerdi, soqqı kúshin, aralıqtı hám tezlikti tanıw ushın mashinalıq oqıtıw algoritmlerin paydalanadı. Ol qıyınshılıqlar hám jetekshiler taxtası ushın FIFA Mobile menen baylanısadı.[21][22] Jacquardtıń 2023-jılı qanday da bir waqıtta toqtatılıwı jobalastırılǵan.[23]