Вийот

Вийот
Кувил
Бүкіл халықтың саны
450[1]
Ең көп таралған аймақтар
АҚШ
Тілдері
вийот тілі, ағылшын тілі
Діні
анимизм

Вийот — Солтүстік Америкадағы үндіс халқы. АҚШта (Калифорния штатындағы Тэйбл-Блафф және Блю-Лейк резервациялары) Саны 674 адам (2000 ж.).

Тілі

Тілі - вийот тілі және ағылшын тілі.

Діні

Дінге сенушілердің діни наным-сенімдері: дәстүрлі сенімдер.^[2]

Тарихы

Еуропалықтармен байланыс басталғанға дейін (XIX ғасырдың басында) шамамен 1-ден 3 мыңға дейін адам болған. Калифорнияның солтүстік-батысында Гумбольдт шығанағы аймағы солтүстігінде, Литл өзеннен оңтүстігінде Беар-Ривер жотасына дейін мекендеген. 1860-62 жылдары вийот жерлерін ақ қоныстанушылар басып алды. Олардың бір бөлігі жойылып, қалғандары резервацияға көшірілді. 1910 жылғы – 150 адам қалды.^[3]

Кәсібі

Колонизациядан бұрын вийоттар негізінен балық аулаумен аулаумен айналысты. Олар сондай-ақ ұлуларды, әсіресе моллюсканы жинап, құрлық сүтқоректілерін ұстады. Қызыл ағаштан қайықтар жасады.^[4]

Тұрмыс салты

Вийоттың тайпалық немесе рулық ұйымы болған жоқ. Әрбір тұрғын үйде екі немесе одан да көп туысқан шағын отбасылар мекендеген. Неке патрилокальды, ал толық емес қалыңдық құны төленген жағдайда, ол матрилокалды болып табылады. Туыстық есеп патрилинейлік болып табылады.

Дәстүрлі елді мекендері мұхитқа жақын бұлақтардың немесе шығанақтардың жанында орналасқан. Вийоттар мұхитқа сирек шыққан. Ауылдар 4-12 үйшіктерден тұрды, бір-екі үйден тұратын фермалар да болды. Сонымен қатар, ұйықтауға, жұмыс істеуге және демалуға, сондай-ақ тұрақты моншаларға арналған ерлер шамдары (фонарь) болды.^[5]

Дереккөздер

1. "Wiyot Indians." SDSU: California Indians and Their Reservations. Retrieved 25 June 2012.
2. https://rus-modern-enc.slovaronline.com/2216-%D0%92%D0%98%D0%99%D0%9E%D0%A2
3. http://www.etnolog.ru/people.php?id=VIYO
4. https://bfjaawards.com/ru/pages/55834-wiyot--britannica-online-encyclopedia
5. https://uk.convergehackathon.org/385-wiyot Мұрағатталған 4 желтоқсанның 2023 жылы.