Теймури

Теймури
теймури, тимури
Бүкіл халықтың саны

290 000

Ең көп таралған аймақтар
 Иран

170 000

 Ауғанстан

120 00

Тілдері

дари тілі, парсы тіл

Діні

суннизм, шиизм

Теймури (өз атауы - теймури, тимури.) — Ауғанстанның және Иранның шекаралас аудандарында тұратын халық. Жалпы саны 290 мың адам, Иранда – 170 мың адам, Ауғанстанда – 120 мың адам.[1][2]

Этногенезі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Теймурилердің шығу тегі туралы екі нұсқа бар. Теймурилер XIII ғасырда моңғол шапқыншылығынан кейін өздерінің этникалық территориясына қоныстанған. Басқа бір мәлімет бойынша, теймурилер Орта Азиядан шыққан және атын XIV ғасырдың аяғында оларды жаулап алған Темірден алған. Теймурилердің этногенезіне түркі және иран халықтары қатысты деп болжауға болады.[3]

Тілі - дари және парсы (фарсы) тілдері.[4]

Теймурилер – сүнниттік мұсылмандар, Ирандағы теймурилердің едәуір бөлігі – шииттік мұсылмандар.[5]

Ауғанстанның теймурилеріне шаруашылықтың отырықшы және жартылай көшпелі түрі тән. Кәсібінің негізі егіншілік, қой шаруашылығы қосалқы рөл атқарады. Иранның теймурилері жайылымдық мал шаруашылығымен айналысады.[6]

Тұрмыс салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар ауғандықтарға ұқсас қара киізбен жабылған шатырларда тұрады.[7]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Теймури. Тексерілді, 19 қараша 2024.
  2. Теймури сөзінің мағынасы. Тексерілді, 19 қараша 2024.
  3. Теймури. Тексерілді, 19 қараша 2024.
  4. Қазіргі заман энциклопедиясы. Тексерілді, 19 қараша 2024.
  5. Теймури. Тексерілді, 19 қараша 2024.
  6. Әлем халықтары/Теймури. Тексерілді, 19 қараша 2024.
  7. В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 523. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.