Құмаршық

Құмаршық
Agriophyllum squarrosum
Agriophyllum squarrosum
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
(unranked) Қос жарнақтылар
Тұқымдасы: Алабота тұқымдастар
Тегі: Құмаршық (Agriophyllum)

Құмаршық (лат. Agriophyllum) [1] - алабота тұқымдастарына жататын бір жылдық шөптесін өсімдік.

Ботаникалық сипаты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • Биіктігі 20— 100 см-дей.
  • Сабағы түп жағынан бастап тармақталып өседі.
  • Жапырағы қандауыр пішінді әрі тікенекті болады.
  • Тамыз—қазан айларында гүлдеп, жеміс салады. Жемісі 3,5— 5,5 мм-дей түксіз үлпілдек қанатты дәнек.
  • Тұқымы жұмыртқа тәрізді алқызыл түсті келеді.

Таралу аймағы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Батыс Қазақстан, Атырау, Маңғыстау облыстарында, Оңтүстік Қазақстан аймағының Мойынқұм құмды алқабындағы еспе құмда өседі. Қаратөбе, Жаңақала, Ақжайық, Бөкей ордасы ауданында да жиі кездеседі.[2]

Шаруашылықтағы қолданысы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Құмаршық — мал азығы. Сүрлемге салынады.
Көшпенділер оның тұқымынан ұн жасап нан пісірген, жай ботқа да жасаған.
Тұкымынан май алынады, ол күнбағыс майынан бірде-бір кем емес.
Құм көшкінін тоқтату үшін де егіп өсіреді.[3]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ Маңғыстау энциклопедиясы, Алматы, 1997;
  2. ↑ Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8
  3. ↑ Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2