ក្រុមភាសាបាណា
| បាណា | |
|---|---|
| ការចែកចាយភូមិសាស្ត្រ | អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោក |
| ចំណាត់ថ្នាក់ភាសាវិទ្យា | អូស្ត្រូអាស៊ី
|
| ភាសាដើម | ប្រូតូ-បាណា |
| ផ្នែករង |
|
| Glottolog | bahn1264 |
 Bahnaric | |
ក្រុមភាសាបាណាភាសា គឺជាក្រុមដែលមានប្រហែលសាមសិប ភអូស្ត្រូអាស៊ីatic ដែលនិយាយដោយមនុស្សប្រ៧០០,០០០,000 នាក់នៅក្នុង ប្រទេសវៀតណាម កម្ពុជា និង ឡាវ ។ [១] Paul Sidwell កត់សម្គាល់ថា ភាសាអូស្ត្រូអីទិក/មន-ខ្មែរ មានលក្ខណៈស្រដៀងទៅនឹង ភាសាារិក និងុាទូក កាន់តែខិតទៅជិតភូមិសាស្ត្រ ដោយឯករាជ្យពីសាខានៃគ្រួសារដែលពួកគេជាកម្មសិទ្ធិ ប៉ុន្តែថាភាសាបាណារិក និងកាទូិក មិនមានការ ច្នៃប្រឌិតរួមគ្នា ណាមួយដែលផ្តល់យោបល់។ ថាពួកគេរួមគ្នាបង្កើតសាខានៃគ្រួអូស្ត្រូអាស៊ីatic ជាជាងបង្កើតសាខាដាច់ដោយឡែក។
ភាពចម្រុះផ្ទៃក្នុង
[កែប្រែ]ភាពចម្រុះខាងក្នុងបង្ហាញថា គ្រួសារបានបែកបាក់គ្នាប្រហែល ៣,០០០ ឆ្នាំមុន។[ត្រូវការអំណះអំណាង][ សេចក្តីយោងដែលត្រូវការ ] បាណាខាងជើង ត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈដោយភាពផ្ទុយគ្នា នៃការចុះឈ្មោះ រវាងសំឡេង ដកដង្ហើម និងសំឡេងដែលនៅក្នុង សេដាង បាន ប្រែក្លាយទៅជាសំឡេង modal- creaky ។
ល្មាំ គឺជាឈ្មោះត្រកូលរបស់ទំពួន និងកាចក់។
Sidwell (2009) ចាត់ថ្នាក់ភាសា បាណា ទៅជាបួនសាខា ដោយ ចូ (កោ) ត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ដោយឯករាជ្យថា បាណាខាងកើត ។ [២]
ភាសា បាណា ដែលមិនត្រូវបានចាត់ថ្នាក់នៃប្រទេសកម្ពុជារួមមាន មិល, ខោញ, រាអុង និង ថ្មូន ។
បាណាខាងជើង
[កែប្រែ]បាណា ខាងជើងមាន ខ្សែសង្វាក់គ្រាមភាសា ដែលនិយាយទៅភាគខាងជើងនៃ ភាសា ចាម ។ សេដាង និង ហ្រេ មានវាគ្មិនច្រើនជាងគេ ដែលម្នាក់ៗមានប្រហែល 100,000។
បាណាខាងជើង ភាសា បាណា ខាងជើងផ្សេងទៀត ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាមិនសូវល្អក្នុងការចាត់ថ្នាក់បន្ថែមទៀតគឺ ទួន និង កាតៅ ។
បាណាខាងលិច
[កែប្រែ]បាណាខាងលិច គឺជាខ្សែសង្វាក់គ្រាមភាសាមួយនៅភាគខាងលិចនៃ បាណាខាងជើង [៣] មិនដូចភាសា បាណា ផ្សេងទៀតនៅភាគខាងកើតទេ ភាសា បាណា ខាងលិចស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលខ្មែរជាជាងឥទ្ធិពល ចាម និងដោយភាសា កាទុ ដែលជាផ្នែកមួយនៃ កាទុក-បាណាខាងលិចកាទុក- sprachbund (Sidwell 2003) ។
- បាណាខាងលិច
- ព្រៅ–កាវ៉ែត: ឡាវេ (ព្រៅ), គ្រឹង, ក្រវ៉ែត
- ឡាវេន, សូ [split?]
- ន្យាហឿន
- អយ–ថេ: ជេង; អយ, សុក, សាពួន, ថេ
Sidwell (2003) ស្នើក្រុម បាណាខាងលិច ដូចខាងក្រោម ដោយ ឡាវិ បែកចេញដំបូង ជ្រុ'/ឡាវេន, សូ' និង ជុក បង្កើតសាខាដែលបែកចេញទីពីរ ហើយនៅសល់នៅក្នុងក្រុមស្នូល។ ជ្រុ' និង ព្រៅ ម្នាក់ៗមានអ្នកនិយាយរាប់ម៉ឺននាក់ ខណៈភាសាផ្សេងទៀតមានអ្នកនិយាយមិនលើសពី 1,000 នាក់ទេ។
បាណាកណ្តាល
[កែប្រែ]បាណាកណ្ដាល គឺជាគ្រួសារភាសាមួយដែលបែងចែកដោយភាសាចាម [៣] [៤] បាណា, ម្នង, និង ស្រេ (កាហូ) នីមួយៗមានអ្នកនិយាយជាង 100,000 ។
កាសាង គឺជាភាសា បាណា (Sidwell 2003) ទោះបីជា Ethnologue រាយវាជា កាទុ ក៏ដោយ។
Sidwell (2002, ដកស្រង់នៅក្នុង Sidwell 2003) ផ្តល់នូវចំណាត់ថ្នាក់ដូចខាងក្រោមសម្រាប់ភាសា បាណា កណ្តាល។ ចំណាំថា Sidwell (2009) ក្រោយមកចាត់ថ្នាក់ ចូ ជាសាខាឯករាជ្យមួយគឺ បាណាខាងកើត ។
ដ្យាក្រាមភាសា
[កែប្រែ]បាណាខាងជើង (២០២២)
[កែប្រែ]
ការច្នៃប្រឌិត Lexical
[កែប្រែ]Paul Sidwell (2015:183) រាយបញ្ជី ការច្នៃប្រឌិត lexical Bahnaric ខាងក្រោម ដែលបានជំនួសទម្រង់ Proto-Austroasiatic ដើម។
| រលោង | ប្រូតូ-បាណារិក | Proto-Austroasiatic |
|---|---|---|
| ឆ្អឹង | *kʦɨːŋ | *cʔaːŋ |
| ភ្លើង | * ʔuɲ | * ʔយើង |
| អណ្តាត | * ភី | *lntaːk |
ឯកសារយោង
[កែប្រែ]- ↑ "The Bahnaric Branch". SEALang. Retrieved 4 November 2024.
- ↑ Sidwell, Paul. 2010. "Cua (Kor) historical phonology and classification Archived 2016-03-04 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.." Mon-Khmer Studies 39:105-122.
- ↑ ៣,០ ៣,១ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2011-06-11. Retrieved 2012-04-03.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help)CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ ៤,០ ៤,១ "Central Bahnaric languages". www.anu.edu.au. Archived from the original on 2007-07-06. Retrieved 2025-01-26.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help)