ទេពសិរិន្ទ្រ

សម្តេចព្រះទេពសិរិន្ទ្រាបរមរាជិនី
สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี
Queen consort of Siam
Tenure1 April 1851 – 9 September 1861
ប្រសូត(1834-07-17)17 កក្កដា 1834
បាងកក, សៀម
សុគត9 កញ្ញា 1862(1862-09-09) (អាយុ 28 ឆ្នាំ)
បាងកក, សៀម
រាជពន្ធភាពព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមេន្ទ្រមហាមង្កុដ ព្រះចមក្លៅចៅយូហួ (Rama IV)
រាជបច្ឆាញាតិ
រាជវង្សរាជវង្សចក្រី
បិតាសម្តេចព្រះបរមរាជមាតាមហយ្យកាធើ ព្រះអង្គចៅសិរិវង្ស ក្រុមម៉ឺនមាត្យាពិទក្ស
មាតាម៉មណយ សិរិវង្ស ណ អយុធ្យា

សម្តេច​ព្រះ​ទេព​សិរិន្ទ្រាបរមរាជិនី (ថៃ: สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี, ឈ្មោះចាស់: ម៉ម​ចៅ រាំផឺយ (រំភើយ) (ថៃ: หม่อมเจ้ารำเพย: ១៧ កក្កដា ១៨៣៤ - ៩ កញ្ញា ១៨៦១) គឺ​ជា​ព្រះមហេសី​ព្រះ​ឣង្គ​ទី ២ របស់​ព្រះ​បាទ​សម្ដេចព្រះ​បរមេន្ទ្រ​មហា​មង្កុដ ព្រះ​ចម​ក្លៅ​ចៅ​យូ​ហួ និង​ជា​ព្រះ​រាជមាតា​នៃ​ព្រះ​បាទ​សម្ដេច​ព្រះ​បរមិន្ទ្រម​ហា​​ចុឡាលង្ករណ៍ ព្រះ​ចុល្ល​ចម​ក្លៅ​ចៅ​យូ​ហួ

ជីវប្រវត្តិ

[កែប្រែ]
King Mongkut and Queen Debsirindra

ម៉ម​ចៅ រំភើយ ប្រសូត​នា​ថ្ងៃ​ទី ១៨ កក្កដា ១៨៣៤ ជា​ព្រះ​រាជបុត្រា​បុត្រីលំដាប់​ទី ២ របស់​សម្តេច​ព្រះ​បរម​រាជមាតាម​ហយ្យកាធើ ព្រះអង្គចៅសិរិវង្ស ក្រុមម៉ឺនមាត្យាពិទក្ស (ព្រះរាជបុត្រនៃព្រះបាទសម្ដេចពព្រះណាង់ក្លៅចៅយូហួនិង​ចៅ​ចម​មាតា​សាប) និង​ម៉ម​ណយ​ (ស្ត្រី​ជាតិ​មន-សៀម) ។ នៅ​ពេល​ដែលឪពុក​របស់​ព្រះ​ឣង្គ​បាន​ស្លាប់​នៅតែ ២៧ ឆ្នាំ ព្រះ​បាទ​សម្ដេច​ព្រះ​​ណាំង​​ក្លៅ​​ចៅ​យូ​ហួ ជីតា​របស់​នាង បាន​​យក​​ព្រះ​នាង​និង​ព្រះ​​នាង​ពណ្ណរ៉ាយព្រះសម្ពន្ធវង្សធើ ព្រះអង្គចៅពណ្ណរ៉ាយ ប្អូនស្រីរបស់នាង ទៅ​នឹង​ព្រះបរមមហារាជវាំង ហើយ​ពួក​គេ​ត្រូវ​បាន​គេ​និយាយ​ថា​ជា​ចៅ​សំណព្វ​របស់​លោក ។

នៅ​​ក្នុង​ឆ្នាំ ១៨៥៣, ម៉ម​ចៅ រំភើយ រៀប​ការ​ជាមួយ​ទួតពូ​របស់​នាង គឺ​ព្រះ​មង្កុដ (ដែល​បង​នាង ៣០ ឆ្នាំ) ហើយ​ឡើង​ឋានៈ​ជា​ព្រះអង្គ​ចៅ (ឋានៈខ្ពស់​ជាង​គេ សម្រាប់ពួកព្រះ​នាង គឺ​ឋានៈ ជា​ព្រះ​អង្គ​ម្ចាស់) ។ ក្នុងឆ្នាំដដែលនោះនាងបានផ្ដល់កំណើតដល់ព្រះអង្គម្ចាស់ជូឡាឡុង។ ក្រោយមកនាងបានក្លាយជា "ព្រះនាងធើ ព្រះអង្គចៅរាំផើយភមរាភិរម្យ"។

ព្រះនាងធើ ព្រះអង្គចៅរាំផើយភមរាភិរម្យ មានព្រះរាជបុត្រាបុត្រីជាមួយព្រះមហាក្សត្រមង្កុដ រួម ៤ ព្រះឣង្គ គឺ:

  1. សម្ដេចព្រះចៅលូកយ៉ាធើ ចៅហ្វាចុឡាលង្ករណ៍ (สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์), ក្រោយមកគឺ ព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមិន្ទ្រមហាចុឡាលង្ករណ៍ ព្រះចុលចមក្លៅចៅយូហួ (1853–1910)
  2. សម្ដេចព្រះចៅលូកធើ ចៅហ្វាចន្ទ្រមណ្ឌលសោភណភគវតី (สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจันทรมณฑลโสภณภควดี), ក្រោយមកគឺ សម្ដេចព្រះចៅបរមវង្ធើ ចៅហ្វាចន្ទ្រមណ្ឌលសោភណភគវតី ក្រុមហ្លួងវិសុទ្ធិក្សត្រិយ (1855–1863)
  3. ព្រះចៅលូកយ៉ាធើ ចៅហ្វាចាតុរន្តរ័ស្មី (พระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี), ក្រោយមកគឺ សម្ដេចព្រះចៅបរមវង្ធើ ចៅហ្វាចាតុរន្តរ័ស្មី ក្រុមព្រះចក្កពត្តិពង្ស (1856–1900)
  4. ព្រះចៅលូកយ៉ាធើ ចៅហ្វាភាណុរង្សីសាវ៉ាងវង្ស (พระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์), ក្រោយមកគឺ សម្ដេចព្រះរាជបិតុលាបរមពង្សាភិមុខ ចៅហ្វាភាណុរង្សីសាវ៉ាងវង្ស ក្រុមពញាភាណុព័ន្ធវង្សវរតេជ (1859–1928)

ព្រះនាងធើ ព្រះអង្គចៅរាំផើយភមរាភិរម្យ បានសុរគតក្នុងឆ្នាំ 1861។ ព្រះអង្គចៅពណ្ណរ៉ាយ ប្អូនស្រីរបស់នាង (ដែលជាប្រពន្ធង្កុផងដែរ) បានធ្វើជាអគ្គមហេសីង្កុសម្រាប់នៅសល់នៃរជ្ជកាលរបស់គាត់។ នៅពេល សម្ដេចព្រះចៅលូកយ៉ាធើ ចៅហ្វាមហាចុឡាលង្ករណ៍ បានគ្រងម្កុដក្នុងឆ្នាំ 1867 នាងត្រូវបានគេដែលបានផ្ដល់ឱ្យក្រោយស្លាប់នេះ "ក្រុមសម្តេចព្រះទេពសិរិន្ទ្រាមាត្យ" ព្រះមហាក្សត្រិយានីមាតា។ ចៅប្រុសរបស់នាង Vajiravudh (រាមាទី VI), បានផ្ដល់ឱ្យនាងឈ្មោះ "សម្តេចព្រះទេពសិរិន្ទ្រាបរមរាជិនី"។

ព្រះឥស្សរិយយស

[កែប្រែ]
  • 1834-1853: ម៉មថៅ រាំផើយ សិរិវង្ស (หม่อมเจ้ารำเพย ศิริวงศ์)
  • 1853-1861: ព្រះនាងធើ ព្រះអង្គចៅរាំផើយភមរាភិរម្យ (พระนางเธอ พระองค์เจ้ารำเพยภมราภิรมย์)
  • ក្រុមសម្តេចព្រះទេពសិរិន្ទ្រាមាត្យ (กรมสมเด็จพระเทพศิรินทรามาตย์)
  • សម្តេចព្រះទេពសិរិន្ទ្រាបរមរាជិនី (สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี)