ನಾಸಿಕಭೂಷಣಿ
| ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ | |
|---|---|
| ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು | |
|
ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆ • ವೇಣು • ಪಿಟೀಲು • ಚಿತ್ರ ವೀಣ • ನಾದಸ್ವರ • ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ತಾಳ: ಮೃದಂಗ • ಘಟಂ • ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ • ಕಂಜೀರ • ತವಿಲ್ ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರ • ಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ | |
| ಸಂಗೀತಕಾರರು | |
ನಾಸಿಕಭೂಷಣಿ ( nāsikābhūshaṇi ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ (ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಮಾಣ). ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ೭೨ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ೭೦ ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ನಾಸಾಮಣಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧] [೨] [೩]
ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ನಾಸಿಕಭೂಷಣಿಯು ೧೨ನೇ ಚಕ್ರ ಆದಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ೪ ನೇ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಸ್ಮರಣಾರ್ಥದ ಹೆಸರು ಆದಿತ್ಯ-ಭು . ಸ ರು ಗು ಮಿ ಪ ಧಿ ನಿ ಎಂಬ ಸ್ಮೃತಿ ಪದ . [೨] ನಾಸಿಕಭೂಷಣಿಯ ಅರೋಹಣ ಅವರೋಹಣ ರಚನೆ (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ) ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ:
- ಆರೋಹಣ : ಸ ರಿ₃ಗ₃ಮ₂ ಪ ದ₂ನಿ₂ಸ
- ಅವರೋಹಣ : ಸ ನಿ₂ದ₂ ಪ ಮ₂ಗ₃ರಿ₃ಸ
ಈ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಸ್ವರಗಳೆಂದರೆ ಷಟ್ಸೃತಿ ಋಷಭ, ಅಂತರ ಗಾಂಧಾರ,ಪ್ರತಿ ಮಧ್ಯಮ, ಚತುಶ್ರುತಿ ದೈವತ, ಕೈಶಿಕಿನಿಷಾದ . ಮೇಲಿನ ಸಂಕೇತಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯಮಗಳ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ <i id="mwOA">ಸ್ವರಗಳನ್ನು</i> ನೋಡಿ.
ನಾಸಿಕಭೂಷಣವು ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಿಂದ ಇದು <i id="mwPQ">ಸಂಪೂರ್ಣ</i> ರಾಗವಾಗಿದೆ (ಅಂದರೆ, ಇದು ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ). ಇದು ೩೪ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾದ ವಾಗಧೀಶ್ವರಿಗೆ ಸಮಾನವಾದ ಪ್ರತಿ ಮಧ್ಯಮಂ ಆಗಿದೆ. [೪]
ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ನಾಸಿಕಭೂಷಣಿಯು ಒಂದೆರಡು ಚಿಕ್ಕ ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳನ್ನು (ಉತ್ಪನ್ನ ಮಾಪಕಗಳು) ಅದರೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಿದೆ. ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ರಾಗಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಮೇಳಕರ್ತಗಳು .
ಸಂಯೋಜನೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ನಾಸಿಕಭೂಷಣಿ ರಾಗಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಸಂಯೋಜನೆಗಳು:
- ತ್ಯಾಗರಾಜರಿಂದ ಮರವೈರಿ ರಮಣಿ
- ಕೋಟೇಶ್ವರ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರಿಂದ ತಂದರುಳ್ ಅಯ್ಯ
- ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರಿಂದ ಶ್ರೀರಾಮ ಸರಸ್ವತಿ
- ವಿಜಯದಾಸರ ಅಡಿಗಲಿಗೆ ವಂದಿಪೆ
- ಡಾ.ಎಂ.ಬಾಲಮುರಳಿಕೃಷ್ಣ ಅವರಿಂದ ಅಂಬಿಕಾಂ ಉಪಸೇಹಂ
ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]| ಹಾಡು | ಚಲನಚಿತ್ರ | ಸಂಯೋಜಕ | ಗಾಯಕ |
|---|---|---|---|
| ತೆಂದ್ರಲ್ ಎನ್ನಮ್ | ಪಾಸಾ ಕಿಲಿಗಲ್ | ವಿದ್ಯಾಸಾಗರ್ | ಮಧು ಬಾಲಕೃಷ್ಣನ್ |
ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ವಿಭಾಗವು ಈ ರಾಗದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ನಾಸಿಕಭೂಷಣಿಯ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಧೈವತಮ್ (D2) ನಿಂದ ಗ್ರಹ ಭೇದವನ್ನು ಬಳಸಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ, ಇನ್ನೊಂದು ಚಿಕ್ಕ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗಂ ಷಡ್ವಿದಮಾರ್ಗಿಣಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಗ್ರಹ ಭೇದಂ ಎನ್ನುವುದು ರಾಗದಲ್ಲಿ ಷಡ್ಜಮವನ್ನು ಮುಂದಿನ ಸ್ವರಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸುವಾಗ, ಸಂಬಂಧಿತ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಆವರ್ತನಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ರೀತಿ ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾದ ಹಂತವಾಗಿದೆ.
ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಹಂಗೇರಿಯನ್ ಮೇಜರ್ ಸ್ಕೇಲ್‌ಗೆ ನಾಸಿಕಭೂಷಣಿ ಅನುರೂಪವಾಗಿದೆ.
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ Sri Muthuswami Dikshitar Keertanaigal by Vidwan A Sundaram Iyer, Pub. 1989, Music Book Publishers, Mylapore, Chennai
- ↑ ೨.೦ ೨.೧ Ragas in Carnatic music by Dr. S. Bhagyalekshmy, Pub. 1990, CBH Publications
- ↑ Raganidhi by P. Subba Rao, Pub. 1964, The Music Academy of Madras
- ↑ S, Aravind. "Nasikabhushani, Oxymoron but beautiful". Melakarta Melodies- A Journey through the 72 Melakarta Ragas.