ಉಯ್ಯಲವಾಡ ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ

ಉಯ್ಯಾಲವಾಡ ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ
ರೆಡ್ಡಿಯವರ ಭಾವಚಿತ್ರ
ಜನನ(೧೮೦೬-೧೧-೨೪)೨೪ ನವೆಂಬರ್ ೧೮೦೬
ರೂಪನಗುಡಿ, ಉಯ್ಯಾಲವಾಡ, ಕೋಯ್ಲ್‌ಕುಂಟ್ಲಾ ಮದ್ರಾಸ್ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ
ಮರಣ೨೩ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೪೭ (age ೪೦)
ಕೋಯ್ಲ್‌ಕುಂಟ್ಲಾ, ಕಡಪಾ ಜಿಲ್ಲೆ, ಮದ್ರಾಸ್ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತ

ಈಗ

ರೂಪನಗುಡಿ ಗ್ರಾಮ, ಉಯ್ಯಲವಾಡ ಮಂಡಲ ನಂದ್ಯಾಲ್ ಜಿಲ್ಲೆ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ಭಾರತ
ಸಂಗಾತಿ೧ ಸಿದ್ದಮ್ಮ ೨ ಮತ್ತು ೩ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ
ಮಕ್ಕಳುಉಯ್ಯಾಲವಾಡ ದೊರ ಸುಬ್ಬಯ್ಯ

ಉಯ್ಯಲವಾಡ ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ಒಬ್ಬ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ ನಾಯಕ. ಇವರು ಮಾಜಿ ತೆಲುಗು ಪಾಳೇಗಾರರಾದ ಮಲ್ಲಾರೆಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ಸೀತಮ್ಮ ಅವರ ಮಗ, ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರು ರೂಪನಗುಡಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ೨೪ ನವೆಂಬರ್ ೧೮೦೬ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ರೆಡ್ಡಿಗಳ ಮೋಟಾಟಿ ಕುಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು.[೧][೨] ಅವರು ಮತ್ತು ಅವರ ಕಮಾಂಡರ್-ಇನ್-ಚೀಫ್ ವಡ್ಡೆ ಓಬಣ್ಣ ಅವರು ೧೮೪೭ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯ ಆಡಳಿತ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿಯ ಹೃದಯಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದರು, ಅಲ್ಲಿ ೫,೦೦೦ ಭಾರತೀಯ ರೈತಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯ ವಿರುದ್ಧ ನಂದ್ಯಾಲ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ದಂಗೆ ಎದ್ದರು.

ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಕಂಪನಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಬಂಡುಕೋರರು ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದರು. ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ರೈಟ್ವಾರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪರಿಚಯ ಮತ್ತು ಶೋಷಣೆಯ ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಡಿಮೆ-ಸ್ಥಿತಿಯ ಕೃಷಿಕರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಇತರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ದಂಗೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಕಂಪನಿಯು ಸಾವಿರಾರು ಸೈನಿಕರನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಬೇಕಾಯಿತು, ಮತ್ತು ರೆಡ್ಡಿಯವರ ಸಾವಿನಿಂದ ಇದು ಅಂತ್ಯವಾಯಿತು.[೩]

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿಯ ತಂದೆ ಕೊಯಿಲಕುಂಟ್ಲ ತಾಲೂಕಿನ ಉಯ್ಯಾಲವಾಡ ಪಾಳೇಗಾರ್ (ಜಾಗಿರ್ದಾರ) ಕುಟುಂಬದವರಾಗಿದ್ದರು, ಅವರು ನೊಸ್ಸಮ್ ಪಾಳೇಗಾರದ ಇಬ್ಬರು ಪುತ್ರಿಯರನ್ನು ವಿವಾಹ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಅವರಿಗೆ ಮೂವರು ಪುತ್ರರು ಇದ್ದರು, ಅವರಲ್ಲಿ ನರಸಿಂಹನು ನೊಸ್ಸಂನ ಪಾಳೇಗಾರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳಾದ ಸೀತಮ್ಮನ ಕಿರಿಯ ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಮಗ.

ಚಳವಳಿಯ ನಾಯಕನಾಗಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿ ೧೮೦೩ ರಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನೈ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ವಸಾಹತು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬಂಗಾಳ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ನಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು, ಇದು ಕೃಷಿ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಹೆಚ್ಚು ಸಮಾನತೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ, ಯಾರಾದರೂ ಕೃಷಿ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಅವರು ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಗೆ ಒಂದು ನಿಶ್ಚಿತ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿಸುವ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು.[೩]

ಪಾಳೇಗಾರರು ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದ ಇತರ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಜನರು "ಅಧಃಪತನದ ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ", ಬಹುತೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ "ಹೊಸಬರು" ಮತ್ತು "ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜದ ವಿವಿಧ ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ಯುಗಗಳಿಂದಾಗಿ ಏಕೀಕರಿಸಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಾರಸುದಾರರಾಗಿದ್ದರು". ಈ ಜನರನ್ನು ಅವರ ಭೂಮಿಯಿಂದ ವಂಚಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಅವುಗಳನ್ನು ಪುನರ್ವಿತರಣಾ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉದ್ದೇಶವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಮವನ್ನು ಪುನರ್ರಚಿಸುವ ಬದಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಇದು ಶಿಕ್ಷೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಯಿತು ಏಕೆಂದರೆ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟವರಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪಾಳೇಗಾರ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡವರು ಇದ್ದರು. ಕೆಲವರು ಕಳೆದುಹೋದ ಭೂಮಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಪಿಂಚಣಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು ಆದರೆ ಅಸಮಂಜಸ ದರದಲ್ಲಿ.[೩]

ರ್ಯೋತ್ವಾರಿ ಪದ್ಧತಿಯ ಪರಿಚಯ ಮತ್ತು ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಇತರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಬದಲಾವಣೆಗಳು, ಗ್ರಾಮ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಮತ್ತು ಇತರ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಜನರು ಕಂದಾಯ ಸಂಗ್ರಾಹಕರ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಭೂಮಾಲೀಕರ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ವಂಚಿತರಾದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕಡಿಮೆ-ಸ್ಥಿತಿಯ ಸಾಗುವಳಿದಾರರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಬಡತನಕ್ಕೆ ಬಿಳುತ್ತಾರೆ. ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯು ತಮ್ಮನ್ನು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಶೋಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುವವರಿಗೆ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಬದುಕುವ ಮಾರ್ಗವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ಜನರು ಬಂದಿದ್ದರು. ಹಳೆಯ ಆದೇಶವು ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದ ಪಾಳೇಗಾರರು ನೊಂದವರ ಗಮನ ಸೆಳೆದರು, ಅವರ ಮನವಿಗಳು ಕಿವುಡ ಕಿವಿಗೆ ಬಿದ್ದವು. ಪಾಳೇಗಾರರು ನಿಜವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ರೈತರ ವಿರೋಧವನ್ನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಕಂಡರು.[೩]

ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿಯವರ ಸ್ವಂತ ಆಕ್ಷೇಪಗಳೂ ಅವರ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ನೊಸ್ಸಮ್‌ನ ಪಾಳೇಗಾರರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಅವರ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಪಿಂಚಣಿ ಅತ್ಯಲ್ಪವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ೧೮೨೧ ರಲ್ಲಿ ಆ ನಂತರದ ಕುಟುಂಬವು ನಿರ್ನಾಮವಾದಾಗ ಕೆಲವು ನೊಸ್ಸಮ್ ಹಣವನ್ನು ಮರುಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಅವರ ಕೆಲವು ಸಂಬಂಧಿಕರು ಗ್ರಾಮ ಪೊಲೀಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸುಧಾರಣೆ ಸೇರಿದಂತೆ ತಮ್ಮ ಭೂಮಿಯ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಯುದ್ಧ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗುಡ್ಲದುರ್ಟಿ, ಕೊಯಿಲ್ಕುಂಟ್ಲಾ ಮತ್ತು ನೊಸ್ಸಮ್ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ವಿವಿಧ ಜನರ ಈ ಹಿಂದೆ ಹೊಂದಿದ್ದ ಭೂ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ವಹಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ೧೮೪೬ ರಲ್ಲಿ ವಿಷಯಗಳು ತಲೆಯೆತ್ತಿದವು. ಇತರರ ಅಸಮಾಧಾನದಿಂದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರೆಡ್ಡಿ ಸಂಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು.

  • ರಾಯಲಸೀಮಾ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನಿಜಾಮರಿಂದ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ರೆಡ್ಡಿ ನೇರವಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಜೂನ್ ೧೦, ೧೮೪೬ ರಂದು ಅವರು ಕೊಯಿಲಕುಂಟ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಖಜಾನೆಯ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ (ಪ್ರಕಾಶಂ ಜಿಲ್ಲೆ) ಕಂಭಮ್ ಕಡೆಗೆ ಮೆರವಣಿಗೆ ನಡೆಸಿದರು. ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ರುದ್ರವರಂನಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯ ರೇಂಜರ್‌ನನ್ನು ಕೊಂದರು. ಇದು ಗಂಭೀರ ವಿಷಯವಾದ್ದರಿಂದ, ಆಗಿನ ಕಲೆಕ್ಟರ್ ಥಾಮಸ್ ಮನ್ರೋ ಅವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲು ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇಐಸಿಯು ಅವರನ್ನು ಭಂದಿಸಿ ತಂದರೆ ರೂ. ೫೦೦೦ ಮತ್ತು ಕೊಂದಿತಂದರೆ ರೂ.೧೦,೦೦೦ ವನ್ನು ಘೋಶಿಸಿದರು.ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇದು ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತವಾಗಿತ್ತು.
  • ರೆಡ್ಡಿ, ತನ್ನ ಸೈನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ೧೮೪೬ ರ ಜುಲೈ ೨೩ ರಂದು ಗಿಡ್ಡಲೂರಿನಲ್ಲಿ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟಿದ್ದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು. ಅವನನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ, ಬ್ರಿಟಿಷರು ಅವನ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಕಡಪದಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಿದರು. ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ನಲ್ಲಮಾಲಫಾರೆಸ್ಟ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು ಆದರೆ ಶ್ರೀ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರ ಅಡಗುತಾಣದ ಬಗ್ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಯಾರೋ ದೂರವಿಟ್ಟರು. ನಲ್ಲಮಾಲಾ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕಯ್ಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು, ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ಕೊಯಿಲ್‌ಕುಂಟ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು ಮತ್ತು ಜಗನ್ನಾಥ ಬೆಟ್ಟದಲ್ಲಿ ತಲೆಮರೆಸಿಕೊಂಡರು.
  • ೧೮೪೬ ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೬ ರ ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟೀಶ್ ಸೈನ್ಯವು ಒಂದು ಸುಳಿವು ಸಿಕ್ಕಾಗ ರೆಡ್ಡಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅವನ ಅನುಚರರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದರು. ಇಐಸಿ ಅವನ ಮೇಲೆ ಭಾರೀ ಫೆಟ್ಟರ್ ಚೇನ್ ಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ಅವನನ್ನು ಕೋಯ್ಲ್‌ಕುಂಟ್ಲಾ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವನ ಜನರ ಮುಂದೆ ರಕ್ತದ ಬಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೆರವಣಿಗೆ ಮಾಡಿತು, ಇದರಿಂದ ಅವನ ಜನರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಕೊಟ್ಟರು. ಅವರ ಅನುಚರರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೧೧೨ ಮಂದಿಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಿ ೫ ರಿಂದ ೧೪ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರನ್ನು ಅಂಡಮಾನ್ ದ್ವೀಪ ದಲ್ಲಿರುವ ಜೈಲಿಗೆ ಸಾಗಿಸಿದರು. ಕಡಪ ವಿಶೇಷ ಆಯುಕ್ತರು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿದರು ಮತ್ತು ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ವಿರುದ್ಧ ದಂಗೆ, ಕೊಲೆ ಮತ್ತು ದರೋಡೆಕೋರ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಆರೋಪಗಳ ಮೇಲೆ ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಗಾದರು.
ಜನರ ಸಂಕಷ್ಟಗಳು
  • ೧೮೪೭ ರ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೨ ರಂದು ಕಲೆಕ್ಟರ್ ಕೊಕ್ರೇನ್ ಅವರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಹತ್ತಿರದ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಜನರಲ್ಲಿ ಭಯವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಹಾಗು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಮತ್ತೊಂದು ದಂಗೆ ಅಥವ ಸಂಗ್ರಾಮನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡದಿರಲು ೧೮೪೭ ರಿಂದ ೧೮೭೭ ರವರೆಗೆ ೩೦ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅವರ ತಲೆಯನ್ನು ಕೋಟೆಯ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಇದು ಮತ್ತೊಂದು ಕಳಂಕ. ಒಬ್ಬ ದೇಶಭಕ್ತನನ್ನು ಕೊಲೆಗಾರ ಮತ್ತು ದರೋಡೆಕೋರನೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಕೊನೆಗೆ ಆರಂಭಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತಗಾರರಿಂದ ನಿರ್ದಯವಾಗಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಕ್ರಮಣದ ವಿರುದ್ಧ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅವನ ದಂಗೆ ೧೮೫೭ ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮಕ್ಕಿಂತ ೧೦ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೆ ಶುರುವಾಗಿತ್ತು. ಗಿಡ್ಡಲೂರು ಬಳಿಯ ಕೊತ್ತಕೋಟದಲ್ಲಿರುವ ಕೋಟೆಯ ಅವಶೇಷಗಳಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಕ ಘಟನೆಗಳ ಕುರುಹುಗಳು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿವೆ. ರೆಡ್ಡಿ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಒಂದು ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ಕಥೆಯನ್ನು ಶಾಲಾ ಪಠ್ಯ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ.[೩]

ಜುಲೈ ೧೮೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಕೋಯಿಲಕುಂಟ್ಲಾ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲ ಅನ್ನದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಜನರಿಂದ ಮೊದಲಾಗಿ ಕೂಡಿದ ಸಶಸ್ತ್ರ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ರೆಡ್ಡಿಯ ಬಲದ ಅವಲಂಬಿಗನಾದ ವಡ್ಡೆ ಒಬನ್ನನ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿತಿತು. ಜುಲೈ ೧೮೪೬ ರಲ್ಲಿ ರೆಡ್ಡಿಯವರಿಗೆ ಭಾಗ್ಯನಗರ ಮತ್ತು ಕರ್ನೂಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸಹ ಪಿಂಚಣಿದಾರರಿಂದ ವಸ್ತು ಬೆಂಬಲವಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು. ಅವರ ಭೂಮಿಯ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಹ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಈ ಗುಂಪು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ರೈತರಿಂದ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕೊಯಿಲ್ಕುಂಟ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಲೂಟಿ ಮಾಡಿದ ಖಜಾನೆಯನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಮಿಟ್ಟಪಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಮೊದಲು ಪೊಲೀಸರಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ಅಲ್ಮೋರ್ ಬಳಿಯ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ತೆರಳುವ ಮೊದಲು ರುದ್ರವರಂ ಅನ್ನು ಲೂಟಿ ಮಾಡಿದರು, ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿ ಪಡೆಗಳು ಹಿಂಬಾಲಿಸಿದವು.[೪]

ಓಬಣ್ಣನ ೫೦೦೦-ಬಲವಾದ ಬಂಡುಕೋರರ ಬ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕದಾದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ತುಕಡಿಗಳ ನಡುವಿನ ಯುದ್ಧವು ನಂತರ ನಡೆಯಿತು, ಸುಮಾರು ೨೦೦ ಬಂಡುಕೋರರು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಮತ್ತು ಇತರರು ಕೊಥಕೋಟಾ, ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಭೇದಿಸುವ ಮೊದಲು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು. ಗಿಡ್ಡಲೂರು ಅಲ್ಲಿ ರೆಡ್ಡಿ ಕುಟುಂಬವಿತ್ತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಅವರ ಉಳಿದ ತಂಡವು ನಲ್ಲಮಲ ಬೆಟ್ಟಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿದರು. ಬ್ರಿಟಿಷರು ಬಂಡುಕೋರರ ಇರುವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ನೀಡಿದರು, ಅವರು ಮತ್ತೆ ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಇತರ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಶಾಂತಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ವರದಿಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತೆ ಸುತ್ತುವರೆದರು. ಬಂಡುಕೋರರು ಮತ್ತು ಬಲವರ್ಧನೆಗಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಿದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ನಡುವಿನ ಮತ್ತಷ್ಟು ಚಕಮಕಿಯಲ್ಲಿ, ೪೦-೫೦ ಬಂಡುಕೋರರು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಮತ್ತು ರೆಡ್ಡಿ ಸೇರಿದಂತೆ ೯೦ ಮಂದಿಯನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು. ಓಬಣ್ಣನ ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಅವನ ನಾಯಕನ ಜೊತೆಗೆ ಅವನು ಕೂಡ ಬಂಧಿತನಾಗಿದ್ದನು.[೩]

ವಾರೆಂಟ್‌ಗಳು ಸುಮಾರು ೧,೦೦೦ ದಂಗೆಕೋರರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲು ನೀಡಲಾಯಿತು, ಅದರಲ್ಲಿ ೪೧೨ ಮಂದಿಯನ್ನು ಯಾವುದೇ ಆರೋಪವಿಲ್ಲದೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಇನ್ನೂ ೨೭೩ ಮಂದಿಗೆ ಜಾಮೀನು ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು, ೧೧೨ ಮಂದಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ರೆಡ್ಡಿ ಕೂಡ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರೆಂದು ಸಾಬೀತಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವರ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಮರಣದಂಡನೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ೨೨ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೪೭ ರಂದು, ಅವರನ್ನು ೨೦೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರ ಗುಂಪಿನ ಮುಂದೆ ಕೋಯ್ಲ್‌ಕುಂಟ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು.[೩]

ಕೋಟೆಯ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ರೆಡ್ಡಿಯ ತಲೆಯು ೧೮೭೭ ರವರೆಗೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಇತ್ತು. ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯು ೧೮೮೬ ರ ತಮ್ಮ ಜಿಲ್ಲಾ ಕೈಪಿಡಿಯಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ

೧೮೩೯ ರಿಂದ, ನಾವು ೧೮೪೭ ರಲ್ಲಿ ಆಗ ಕಡಪಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದ ಕೊಯಿಲಕುಂಟ್ಲಾ ತಾಲೂಕಿನ ಉಯ್ಯಾಲವಾಡದ ಪಿಂಚಣಿ ಪಾಳೇಗಾರ ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿಯಿಂದ ಉಂಟಾದ ಗೊಂದಲವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸದ ಹೊರತು ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಏನೂ ಸಂಭವಿಸಿಲ್ಲ. ತಿಂಗಳಿಗೆ ₹೧೧ ಪಿಂಚಣಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ನೊಸ್ಸಮ್‌ನ ಕೊನೆಯ ಪ್ರಬಲ ಜಮೀನ್ದಾರ ಜಯರಾಮ ರೆಡ್ಡಿಯವರ ಮೊಮ್ಮಗನಾಗಿ, ಆ ಕುಟುಂಬದ ಕಳೆದುಹೋದ ಪಿಂಚಣಿಯ ಯಾವುದೇ ಭಾಗವನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲು ಸರ್ಕಾರ ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ ಅವರು ತುಂಬಾ ನಿರಾಶೆಗೊಂಡರು. ಇದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನವೇ ಕಟ್ಟುಬಾಡಿ ಇನಾಮುಗಳನ್ನು ಪುನರಾರಂಭಿಸುವ ವಿಚಾರವನ್ನು ಸರ್ಕಾರದ ಪರಿಗಣನೆಗೆ ತರಲಾಗಿದ್ದು, ಕಟ್ಟುಬಾಡಿಗರ ಅಸಮಾಧಾನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ಈ ಜನರನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಕೊಯಿಲಕುಂಟ್ಲಾ ಖಜಾನೆಯ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರು. ಅವನು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ತೆರಳಿ ಎರ್ರಮಲ ಮತ್ತು ನಲ್ಲಮಲಗಳ ತೇಪಿ ಬೆಟ್ಟದ ಕೋಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದನು ಮತ್ತು ಕಡಪ ಮತ್ತು ಕರ್ನೂಲ್‌ನಿಂದ ಸೈನ್ಯವು ಹಿಂಬಾಲಿಸಿದರೂ, ಅವನು ಕೊಯಿಲಕುಂಟ್ಲಾ ಮತ್ತು ಕುಂಬಂನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ವಿಧ್ವಂಸಕ ಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದನು. ಗಿಡ್ಡಲೂರಿನಲ್ಲಿ ಅವರು ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್ಗೆ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಕುಂಬಮ್ನ ತಹಶೀಲ್ದಾರ್ನನ್ನು ಕೊಂದರು. ನಂತರ ಅವರು ನಲ್ಲಮಲಗಳಿಗೆ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು, ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ತಿಂಗಳುಗಳ ಕಾಲ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಸುತ್ತಾಡಿದ ನಂತರ ಕೊಯಿಲಕುಂಟ್ಲಾ ತಾಲೂಕಿನ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಪೆರುಸೋಮಲ ಬಳಿ ಹಿಡಿದು ನೇಣು ಹಾಕಲಾಯಿತು. ೧೮೭೭ ರವರೆಗೆ ಅವನ ತಲೆಯು ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿನ ಗಿಬ್ಬಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನೇತಾಡುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೊಳೆಯಿತು.[೫]

ಪರಂಪರೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಯ್ಯಾಲವಾಡ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಮೃತರಾದ ರೆಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ಪರೋಪಕಾರಿ ಬುಡ್ಡ ವೆಂಗಲ್ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರ ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರೇಣತಿ ಚಂದ್ರುಲ ಸ್ಮಾರಕ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಯಿತು. ಸಮಿತಿಯು ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ರೆನಾಟಿ ಸೂರ್ಯ ಚಂದ್ರುಲು (ದಿ ಸನ್ ಅಂಡ್ ಮೂನ್ ಆಫ್ ರೆನಾಡು) ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ತೆಲುಗು ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರರ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಆಯ್ದ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[೬]

ಮಾರ್ಚ್ ೨೫, ೨೦೨೧ ರಂದು, ಓರ್ವಕಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕರ್ನೂಲ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನು ಉಯ್ಯಾಲವಾಡ ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.[೭]

ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ಜೀವನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಒಂದು ಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿತು, ಸುರೇಂದರ್ ರೆಡ್ಡಿ ನಿರ್ದೇಶನದ ಮತ್ತು ಚಿರಂಜೀವಿ ಅಭಿನಯದ ಸೈ ರಾ ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ ಎಂಬ ಚಿತ್ರವು ತೆಲುಗು ಚಿತ್ರೋದ್ಯಮದಲ್ಲಿ 2 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2019 ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು.[೮]


ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ↑ Reddy, Ranga (2003). The State of Rayalaseema. Mittal Publications. pp. 334–335. ISBN 9788170998143.
  2. ↑ Reddy, Sudheer (2021). The Thought, A Journey of Seven Generations. Kasturi Vijayam. p. 40. ISBN 9789354930966.
  3. ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ ೩.೪ ೩.೫ ೩.೬ Reddy, K. Venugopal (2010). "Dominance and Resistance: A Study of Narasimha Reddy's Revolt in Andhra against the injustice and towards India's freedom movement (1846–47)". Social Scientist. 38: 23–36. JSTOR 25621954.
  4. ↑ https://wirally.com/true-story-of-uyyalawada-narasimha-reddy/
  5. ↑ Chetty, Narahari Venkatakrishnamaiah (1992) [1886]. The Manual of Kurnool District in the Presidency of Chennai. Government of Andhra Pradesh. pp. 41–42.
  6. ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Uyyalawada_Narasimha_Reddy
  7. ↑ "AP CM Inaugurates Kurnool Airport, Names it After Freedom Fighter Uyyalavada Narasimha Reddy". News18. News18. 25 March 2021.
  8. ↑ "Chiranjeevi Announces the Release Date of Telugu Magnum Opus 'Sye Raa Narasimha Reddy'". News18. IANS. 16 August 2019.