ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ಎನ್ನುವುದು ಎರಡು ಶಾಫ್ಟ್ ಗಳ ನಡುವೆ ಶಕ್ತಿಯ ವರ್ಗಾವಣೆಗೆ (transmitting power) ಬಳಸುವ ಸಾಧನ. ಶಾಫ್ಟ್ ಗಳು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಡಿತಗೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ಗಳು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಟಾರ್ಕ್ (Torque) ಮಿತಿ ಮೀರಿದಾಗ ಜಾರಿಸುವಂತಹ ಅಥವಾ ಸಂಪರ್ಕ ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವಂತಹ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ಗಳೂ ಇವೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಎರಡು ತಿರುಗುವ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸುವುದು ಕಪ್ಲಿಂಗ್ನ ಕೆಲಸ. ಜೊತೆಗೆ ತುಸು ಕೋನೀಯ ಮಿಸ್ ಅಲೈನ್ ಮೆಂಟ್(mis-alignment) ಹಾಗೂ ಎಂಡ್ ಮೂಮೆಂಟ್(end movement) ಹಾಗೂ ಇವೆರಡಕ್ಕೂ ಕೂಡ ಅವಕಾಶಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಕಪ್ಲಿಂಗ್ಗಳನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಆಯ್ಕೆ, ಅಳವಡಿಕೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ನಿರ್ವಹಣಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಉಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಶಾಫ್ಟ್ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ಗಳು ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುವಂತದ್ದು.[೧]
ಕ್ಲ್ಯಾಂಪ್ ಅಥವಾ ಕಂಪ್ರೆಶನ್ ರಿಜಿಡ್ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮಾದರಿಯ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ಗಳು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಒಂದೊಂದು ಭಾಗವು ಸಂಪರ್ಕಗೊಳಿಸಬೇಕಾದ ಶಾಫ್ಟ್ಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ಅವುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸುತ್ತವೆ. ಇವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದೇ ಕೊಳವೆಯಂತಿರುವ 'ಸ್ಲೀವ್' ಮಾದರಿಯ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ಗಳಿಗಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ (flexibility) ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಫ್ಲೇಂಜ್(flange)ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಿಜಿಡ್ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ಮಾದರಿಗಳು ದೊಡ್ಡ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡಮಟ್ಟದ ಲೋಡ್ಗಳಿಗಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ. ಇವು ಸಣ್ಣ ಸ್ಲೀವ್ ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅದಕ್ಕೆ ಲಂಬವಾಗಿ ಫ್ಲೇಂಜ್ಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಫ್ಲೇಂಜ್ಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಅಭಿಮುಖವಾಗಿ ಒಂದೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಬರುವಂತೆ ಎರಡೂ ಶಾಫ್ಟ್ ಗಳಿಗೆ ಒಂದೊಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ಅಳವಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎರಡೂ ಫ್ಲೇಂಜ್ ಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಸ್ಕ್ರೂ ಅಥವಾ ಬೋಲ್ಟ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶಾಫ್ಟ್ ಗಳ ಜೋಡಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿಖರತೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ರಿಜಿಡ್ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ಗಳ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಶಾಫ್ಟ್ ಗಳ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಸರಿಯಿಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ (ಮಿಸ್ ಅಲೈನ್ಮೆಂಟ್) ಅದು ಕಪ್ಲಿಂಗ್ಗಳ ಕಾರ್ಯನಿರ್ಮಹಣೆ ಹಾಗೂ ಬಾಳಿಕೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಕೆಳಗಿನವು ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ವಿಧಗಳು
ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ನಿರ್ವಹಣೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸರಳವಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಪ್ಲಿಂಗ್ನ ನಿಗಧಿತ ಅವಧಿಯ ತಪಾಸಣೆ(regular inspection) ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ತಪಾಸಣೆ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿರುತ್ತದೆ.
ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಇರುವ ದಾರಿಯೆಂದರೆ, ಅದರ ವೈಫಲ್ಯದ ಕಾರಣವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಹೊಸ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ಅಳವಡಿಸುವುದು. ಕಪ್ಲಿಂಗ್ ವೈಫಲ್ಯವನು ಸೂಚಿಸುವ ಇತರ ಹೊರ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ:
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಪ್ಲಿಂಗ್ಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಕೆಯ ಕಾರ್ಖಾನೆಯಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ ಕಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೂ ಸಹ ಅಪರೂಪಕ್ಕೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನ ತಪ್ಪಬಹುದು. ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಕೊಂಚ ಕಠಿಣ ಹಾಗೂ ವೆಚ್ಚದ ಕೆಲಸವಾಗಿದ್ದು ಅದರ ಅಗತ್ಯತೆಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ಸಿಸ್ಟಮ್ನಲ್ಲಿ ಅಸಮತೋಲನ ಪರಿಮಾಣದ ಮಿತಿಯು ಎಷ್ಟಿರಬಹುದು ಎನ್ನುವುದುದನ್ನು ಆ ಸಿಸ್ಟಮ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಯಂತ್ರಗಳು, ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅನುಭವದ ಅಧಾರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.[೨]
Explore coupling maintenance and the telltale signs of failure to maximize coupling life and ensure reliable system operations