ಕರ್ಮ ನೃತ್ಯ ಅಥವಾ ಕರ್ಮ ನಾಚ್ ಎಂಬುದು ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನೃತ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಕರ್ಮ ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಧ್ರಾಬ್ ತಿಂಗಳ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಹದಿನೈದನೆಯ ೧೧ನೇ ದಿನದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಜಾರ್ಖಡ್, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಒಡಿಶಾ, ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಕರ್ಮ ಎಂದರೆ ಅದೃಷ್ಟ ಎಂದರ್ಥ.
ಈ ಜಾನಪದ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಕರಾಮ್ ದೇವತಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಧಿಯ ದೇವರ ಆರಾಧನೆಯನ್ನು ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೆಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜನರು ಅದೃಷ್ಟದ ದೇವರನ್ನು ಒಳ್ಳೆಯ ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟ ಅದೃಷ್ಟದ ಕಾರಣವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧]
ಕರಮ್ ಅಥವಾ ಕರ್ಮವು ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯವಾದ ಜಾರ್ಖಡ್, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಛತ್ತಿಸ್ಘಡ್, ಅಸ್ಸಾಂ, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸುವ ಸುಗ್ಗಿಯ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಇದು ಶಕ್ತಿ, ಯೌವನ ಮತ್ತು ಯೌವ್ವನದ ದೇವರಾದ ಕರಮ್-ದೇವತಾ (ಕರ್ಮ್-ಲಾರ್ಡ್/ ದೇವರು) ನ ಆರಾಧನೆಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.[೨] ಕರಮ್ ಹಬ್ಬವನ್ನು ವಿವಿಧ ಗುಂಪುಗಳು ಆಚರಿಸುತ್ತರೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ಕೊರ್ಬಾ, ಬೈಗಾ, ಬಿಂಜ್ವಾರಿ, ನಾಗ್ಪುರಿ, ಖೋರ್ತಾ,ಕುಡುಮಿ, ಒರಾನ್, ಮುಂಡಾ, ಸಂತಾಲ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ. ಆಗಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟ್ಂಬರ್ ನಡುವೆ ಬರುವ ಹಿಂದೂ ತಿಂಗಳ ಭಾಧೋ (ಭದ್ರ) ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ (ಪೂರ್ಣಿಮಾ) ೧೧ ನೇ ದಿನದಂದು ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯುವ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಗುಂಪುಗಳು ಕಾಡಿಗೆ ಹೋಗಿ ಮರ, ಹಣ್ಣುಗಳು, ಮತ್ತು ಹೂವುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ. ಕರಮ್ ದೇವರ ಪೂಜೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇವುಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ,ಜನರು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಹಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇಡೀ ಕಣಿವೆ ಡ್ರಮ್ ಬೀಟ್ "ಹಂತಗಳ ದಿನ" ಕ್ಕೆ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಉತ್ತಮ ಫಸಲುಗಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂಭತ್ತು ಬಗೆಯ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಬುಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟ ಅಕ್ಕಿ, ಗೋಧಿ, ಜೋಳ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಜಾವಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹುಡುಗಿ ೭-೯ ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಈ ಬೀಜಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಹಬ್ಬದ ಹುಡುಗಿಯರು ದಿನವಿಡೀ ಉಪವಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಜನರು ಡ್ರಮ್ಮರ್ ಗಳ ಗುಂಪುಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಾಡಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಪೂಜಿಸಿದ ನಂತರ ಕರಮ್ ಮರದ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಂಬೆಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವಿವಾಹಿತ, ಯುವತಿಯರು ದೇವತೆಗಳು ಸ್ತುತಿಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಡುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ಕೊಂಬೆಗಳನ್ನು ಹಳ್ಳಿಗೆ ತಂದು ನೆಲದ ಮದ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ಹಸುವಿನ ಸಗಣಿಗಳಿಂದ ಪಲ್ಸ್ಟ್ಡ್ ಮಾಡಿ ಹೂವುಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಳ್ಳಿಯ ಪಾದ್ರಿಯೊಬ್ಬರು (ಪಹಾನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತರೆ) ಮೊಳಕೆಯೊಡೆದ ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಮದ್ಯವನ್ನು ಸಂಪತ್ತು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೀಡುವ ದೇವತೆಗೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಕೊಳಿಯನ್ನು ಸಹ ಕೊಲ್ಲಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರಕ್ತವನ್ನು ಶಾಖೆಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ನಂತರ ಗ್ರಾಮದ ಪಾದ್ರಿ ಕಾರಮ್ ಪೂಜೆಯ ಪರಿಣಮಕಾರಿತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ಒಂದು ದಂತಕತೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.ಪೂಜೆಯ ನಂತರ, ಮರುದಿನ ಬೆಳ್ಳಿಗ್ಗೆ ಕರಮ್ ಶಾಖೆನದಿಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿತು.
ಕರಮ್ ಒಂದು ಸುಗ್ಗಿಯ ಹಬ್ಬ. ಹಬ್ಬವು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಜನರು ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮರಗಳ್ನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವುಗಳು ಜೀವನೋಪಾಯದ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೃಷಿಭೂಮಿಯನ್ನು ಹಸಿರಾಗಿಡಲು ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ದವಾದ ಸುಗ್ಗಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪದಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತಾಯಿಯ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ. ಉತ್ತಮ ಮೊಳಕೆಯೊಡೆಯುವಿಕೆ ಆರಾಭನೆಯು ಧಾನ್ಯ ಬೆಳೆಗಳ ಫ಼್ಹಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕರಮ್ / ಕರ್ಮ/ ದೇವತಾ/ ಕರ್ಮ್ ದೇವಿಸ್ (ಸಕ್ತಿ,ಯುವ ಮತ್ತು ಯೌವ್ವನದ ದೇವರು )ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಭಕ್ತರು ದಿನವಿಡೀ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಕರಮ್/ ಕದಮ್/ ಮತ್ತು ಸಾಲ್ ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹುಡುಗಿಯರು ಜಾವಾ ಹೂವನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಕಲ್ಯಾಣ, ಸ್ನೇಹ ಮತ್ತು ಸಹೋದರತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.[೩]