ಕೋಸಲಂ
| ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ | |
|---|---|
| ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು | |
|
ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆ • ವೇಣು • ಪಿಟೀಲು • ಚಿತ್ರ ವೀಣ • ನಾದಸ್ವರ • ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ತಾಳ: ಮೃದಂಗ • ಘಟಂ • ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ • ಕಂಜೀರ • ತವಿಲ್ ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರ • ಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ | |
| ಸಂಗೀತಕಾರರು | |
ಕೋಸಲಂ (ಕೋಸಲಂ ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ (ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಮಾಣ). ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ೭೨ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ೭೧ ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ೩೫ ನೇ ಮೇಳಕರ್ತವಾದ ಶೂಲಿನಿಯ ಪ್ರತಿ ಮಾಧ್ಯಮದ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ. ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕುಸುಮಾಕರಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧][೨][೩]
ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಕೋಸಲಂ ೧೨ ನೇ ಚಕ್ರ ಆದಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ೫ ನೇ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಸ್ಮರಣಾರ್ಥದ ಹೆಸರು ಆದಿತ್ಯ-ಮಾ. ಸ ರು ಗು ಮಿ ಪ ಧಿ ನು ಎಂಬ ಸ್ಮೃತಿ ಪದ.[೨] ಅದರ ಅರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ರಚನೆಯು (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ) ಕೆಳಕಂಡಂತಿದೆ (ಕೆಳಗಿನ ಸಂಕೇತಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯಮಗಳ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ <i id="mwMA">ಸ್ವರಗಳನ್ನು</i> ನೋಡಿ):
- ಆರೋಹಣ : ಸ ರಿ₃ಗ₃ಮ₂ ಪ ದ₂ನಿ₃ಸ
- ಅವರೋಹಣ : ಸ ನಿ₃ದ₂ ಪ ಮ₂ಗ₃ರಿ₃ಸ
ಈ ರಾಗದ ಸ್ವರಗಳು ಷಟ್ಸೃತಿ ಋಷಭ, ಅಂತರ ಗಾಂಧಾರ, ಪ್ರತಿ ಮಧ್ಯಮ, ಚತುಶ್ರುತಿ ಧೈವತ,ಕಾಕಲಿ ನಿಷಾದ.
ಕೋಸಲಂ ಒಂದು ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಪ್ರಕಾರ, ಇದು <i id="mwRA">ಸಂಪೂರ್ಣ</i> ರಾಗವಾಗಿದೆ (ಇದು ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ).
ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕೋಸಲಂ ಒಂದು ಜನ್ಯ ರಾಗವನ್ನು (ಉತ್ಪನ್ನವಾದ ಪ್ರಮಾಣ) ಹೊಂದಿದೆ. ಕೋಸಲಂ ಮತ್ತು ಇತರ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ರಾಗಗಳ ಪಟ್ಟಿಗಾಗಿ ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೋಡಿ.
ಸಂಯೋಜನೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕೋಸಲಂ ರಾಗಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಸಂಯೋಜನೆಗಳು:
- ಮುತ್ತಯ್ಯ ಭಾಗವತರಿಂದ ಶ್ರೀ ಚಕ್ರಪುರ ವಾಸಿನಿ
- ಮೈಸೂರು ವಾಸುದೇವಾಚಾರ್ ಅವರಿಂದ ಇದು ನೀಕು ನ್ಯಾಯಮಾ
- ವೀಣೆ ಶೇಷಣ್ಣನವರ ಉಭಯ ಕಾವೇರಿ
- ಕೋಟೀಶ್ವರ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರಿಂದ ಕಾ ಗುಹ ಷಣ್ಮುಖ
- ಓ ಮಾನಸ ಮುಖ್ತಿನಿ ಗಾನುಮು, ಡಾ. ಎಂ. ಬಾಲಮುರಳಿಕೃಷ್ಣ ಅವರಿಂದ
ಕಲ್ಯಾಣಿಯ ಜೊತೆಗೆ ದಳಪತಿ ಚಿತ್ರದ ಸುಂದರಿ ಕನ್ನಾಲ್ ಕೋಸಲಂ ಅನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡು.
ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ವಿಭಾಗವು ಕೋಸಲಂನ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಗ್ರಹ ಭೇದವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಕೋಸಲಂನ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ, ಕೀರವಾಣಿ, ಹೇಮಾವತಿ ಮತ್ತು ವಕುಲಾಭರಣಂ ಎಂಬ ೩ ಇತರ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಗ್ರಹ ಭೇದಂ ಎನ್ನುವುದು ರಾಗದಲ್ಲಿ ಷಡ್ಜಮವನ್ನು ಮುಂದಿನ ಸ್ವರಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸುವಾಗ, ಸಂಬಂಧಿತ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಆವರ್ತನಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ರೀತಿ ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾದ ಹಂತವಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳು ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಗಾಗಿ ಕೀರವಾಣಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಹ ಭೇದಂ ಅನ್ನು ನೋಡಿ.
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]