ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತೆ ಇರುವ ಈ ಗಂಗಾ ಮೂಲ'ಅಥವಾ ವರಹಾ ಪರ್ವತ ಸಾಲುಗಳು,'ಅಭಯಾರಣ್ಯ'ಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಂತೆ ಇವೆ. ಇವು 'ಕುದುರೆ ಮುಖ' ತೀರ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ. ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತಾ ಸುಮಾರು ೧೪೫೮ ಮೀ.ಎತ್ತರವಿರುವ ಈ ಗಿರಿಧಾಮದಲ್ಲಿ ಉದಯಿಸುವ ಮೂರು ನದಿಗಳು, ತುಂಗಾ, ಭದ್ರಾ, ಮತ್ತು ನೇತ್ರಾವತಿ ನದಿಗಳು. ಸಹಜವಾಗಿ ನದಿಯ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕಗಳಲ್ಲಿ ದಟ್ಟವಾದ ಅರಣ್ಯವಿದೆ. 9/5000
ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 1458 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರವಿರುವ ಈ ಬೆಟ್ಟವು ಕುದುರೆಮುಖ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಬೆಟ್ಟವು ದಟ್ಟವಾದ ಕಾಡು ಮತ್ತು 575 ಸೆಂ.ಮೀ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ.
ಗಂಗಾ ಮೂಲವು [೧] ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಅನ್ನು ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವೆಂದು ಹೆಸರಿಸಲು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡಿದೆ. 1980 ರಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಿವಿಜ್ಞಾನಿ ಡೇವಿಡ್ ಅವರು ನಡೆಸಿದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು 107 ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಕುದುರೆಮುಖ-ಏರೋಲಿ-ಗಂಗಮೌಲಾ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿದೆ. ಬೃಹತ್ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಪಕ್ಷಿಗಳ ನೆರವಿನಿಂದ ಮರಿಸ್ಟಿಕಾ ಡಕ್ಟೈಲೈಡ್ಗಳಂತಹ ಮರಗಳು.\
ಗಂಗಾ ಮೂಲವುಮೂರು ನದಿಗಳಾದ ತುಂಗಾ, ಭದ್ರ ಮತ್ತು ನೇತ್ರಾವತಿಯ ಮೂಲವಾಗಿದೆ.
ಅದರ ಮೂಲದಿಂದ, ತುಂಗನು ಶೃಂಗೇರಿ, ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಪಟ್ಟಣಗಳನ್ನು ಹಾದುಹೋಗುವ ಈಶಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಗಜನೂರಿನಲ್ಲಿ ಆಣೆಕಟ್ಟು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟು 147 ಕಿಮೀ ಅಂತರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ನಂತರ, ಇದು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಬಳಿ ಕೂಡ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಭದ್ರಾದಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತುಂಗಭದ್ರ ನದಿಯಾಗಿದೆ.
ಅದರ ಮೂಲದಿಂದ, ಭದ್ರಾ ನದಿಯು ಮೊದಲನೆಯದು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ ಭದ್ರಾವತಿ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ. 178 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದ ನಂತರ ತುಂಗವನ್ನು ಕೂಡ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತದೆ.
ಅದರ ಮೂಲದಿಂದ, ನೇತ್ರಾವತಿ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ, ಅರೇಬಿಯನ್ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರುವ ಮೊದಲು ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಮಂಗಳೂರಿನ ಪಟ್ಟಣಗಳನ್ನು ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದ ಭಾಗವಾದರೂ ಸಹ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕುದುರೆಯ ಮುಖ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು ಕಂಪನಿ(KIOCL) ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರನ್ನು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪರಿಸರ ವಾದಿಗಳು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು, [೨]. ಭಾರತ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತನ್ನ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕೆಂದು ಆದೇಶ ನೀಡಿತು ಮತ್ತು ಆ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್ 31, 2005 ರಂದು ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು