ಚಾಂದ್ ಬೀಬಿ

ಚಾಂದ್ ಬೀಬಿ (1550-1599 ಸಿಇ), ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳ ಯೋಧೆಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಬಿಜಾಪುರದ (1580-90) ಮತ್ತು ಅಹ್ಮದ್ನಗರದ ರೀಜೆಂಟ್ (1596-99) ಆಗಿದ್ದರು.^[೧] ಚಂದ್ ಬೀಬಿ 1595. ರಲ್ಲಿ ಅಕ್ಬರ್ನ ಮೊಘಲ್ ಪಡೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಅಹ್ಮದ್ನಗರವನ್ನು ಉಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ^[೨]

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

ಚಂದ್ ಬೀಬಿ ಅಹ್ಮದ್ನಗರದ ಹುಸೇನ್ ನಿಜಾಮ್ ಷಾ ಅವರ ಮಗಳು, ಮತ್ತು ಬುರ್ಹಾನ್-ಉಲ್-ಮುಲ್ಕ್, ಸುಲ್ತಾನ್ ಅಹ್ಮದ್ ಅವರ ಸಹೋದರಿ. ಅವರು ಅರೇಬಿಕ್, ಪರ್ಷಿಯನ್, ಟರ್ಕಿಷ್, ಮರಾಠಿ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿತಾರ್ ನುಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸುವುದನ್ನು ಹವ್ಯಾಸವಾಗಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.^[೩]

ಬಿಜಾಪುರ ಸುಲ್ತಾನರು

ಮೈತ್ರಿ ನೀತಿ ನಂತರ, chandbibi ಬಿಜಾಪುರ ಸುಲ್ತಾನ ಅಲಿ ಆದಿಲ್ ಷಾ ರನ್ನು ಮದುವೆಯಾದರು. ^[೪] ಅವರ ಪತಿ ಬಿಜಾಪುರ ಪೂರ್ವ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಬಾವಿಗೆ (ಬಾವಡಿ) ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಹೆಸರನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಚಂದ್ ಬಾವಡಿ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ^[೫]ಅಲಿ ಆದಿಲ್ ಷಾ ತಂದೆ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಆದಿಲ್ ಷಾ ಅವರು ಸುನ್ನಿ ಶ್ರೇಷ್ಠರಲ್ಲಿ ಹಬ್ಶಿಸ್ ಮತ್ತು ದೆಕ್ಕಾನಿಸ್ ನಡುವೆ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹಂಚಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅಲಿ ಆದಿಲ್ ಷಾ ಶಿಯಾಗಳಿಗೆ ಒಲವು ತೋರಿಸಿದರು. ^[೬] 1580 ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣಾನಂತರ, ಷಿಯಾ ವರಿಷ್ಠರು ರಾಜನಾಗಿ ಒಂಬತ್ತು ವರ್ಷದ ಸೋದರಳಿಯ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಆದಿಲ್ ಷಾ II ರನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು. ^[೭] ಕಮಲ್ ಖಾನ್ ಎಂಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ದೆಕ್ಕಾನಿ ಅದನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಆರಿಸಲಾಯಿತು. ಕಮಲ್ ಖಾನ್ ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಉರುಳಿಸಲು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆಂದು ಭಾವಿಸಿದ ಚಂದ್ ಬೀಬಿ ಅವರಿಗೆ ಕಮಲ್ ಖಾನ್ ತೋರಿಸಿದರು. ಚಂದ್ ಬೀಬಿ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹಾಜಿ ಕಿಶ್ವರ್ ಖಾನ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ಕಮಲ್ ಖಾನ್ ವಿರುದ್ಧ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ^[೭] ಕಮಲ್ ಖಾನ್ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಓಡುವಾಗ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಶಿರಚ್ಛೇದ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

ಕಿಶ್ವರ್ ಖಾನ್ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಅವರ ಎರಡನೇ ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಧರಸೆಒ ನಲ್ಲಿ ಅಹ್ಮದ್ನಗರ ಸುಲ್ತಾನರ ವಿರುದ್ಧ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ, ಅವರ ನೇತೃತ್ವದ ಬಿಜಾಪುರ ಸೇನೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಫಿರಂಗಿ ಮತ್ತು ಶತ್ರು ಸೇನೆಯ ಆನೆಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ವಿಜಯದ ನಂತರ, ಕಿಶ್ವರ್ ಖಾನ್ ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಬಿಜಾಪುರದ ಜೆನೆರಲ್ಗಳಿಗೂ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಆನೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಲು ಆದೇಶವಿತ್ತರು. ಆನೆಗಳು ಬಹು ಬೆಲೆಬಾಳುವವಾಗಿದ್ದವು, ಮತ್ತು ಇತರ ಜನರಲ್ಗಳು ದೊಡ್ಡ ಅಪರಾಧ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. ಚಂದ್ ಬೀಬಿ ಸೇರಿ ಅವರು ಬಂಕಾಪುರ ಜನರಲ್ ಮುಸ್ತಫಾ ಖಾನ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ಕಿಶ್ವರ್ ಖಾನ್ ಅವರನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. ಕಿಶ್ವರ್ ಖಾನ್ ಗುಪ್ಥಚರರು ಈ ಪಿತೂರಿ ಬಗ್ಗೆ ಅವನಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ರವಾನಿಸಿದರು, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಬಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳವ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ ಮುಸ್ತಫಾ ಖಾನ್ ವಿರುದ್ಧ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ^[೭] ಚಂದ್ ಬೀಬಿ ಕಿಶ್ವರ್ ಖಾನ್ ಅವರಿಗೆ ಸವಾಲು ಹಾಕಿದರು, ಆದರೆ ಅವರು ತನ್ನ ಸತಾರ ಕೋಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿ ಮತ್ತು ಸ್ವತಃ ರಾಜ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಿಶ್ವರ್ ಖಾನ್ ಉಳಿದ ಜನರಲ್ಗಳ ಪೈಕಿ ಅಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಐಕ್ಲಾಸ್ ಖಾನ್ ಎಂಬ ಹಬ್ಷಿ ಜನರಲ್ ನೇತೃತ್ವದ ಜಂಟಿ ಸೇನಾ ಬಿಜಾಪುರದಲ್ಲಿ ಮೆರವಣಿಗೆ ಹೊರಟಾಗ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಿಸಿದರು. ಸೇನೆ ಮೂರು ಹಬ್ಷಿ ಗಣ್ಯರ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಐಕ್ಲಾಸ್ ಖಾನ್, ಹಮೀದ್ ಖಾನ್ ಮತ್ತು ದಿಲಾವರ್ ಖಾನ್ ^[೬] ಕಿಶ್ವರ್ ಖಾನ್ ಅಹ್ಮದ್ನಗರದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಅದೃಷ್ಟವನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ನಂತರ ಗೊಲ್ಕೊಂಡಾಕ್ಕೆ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ಮುಸ್ತಫಾ ಖಾನ್ ಯೆಮ್ಬ್ಸ್ ಸಂಭಂದಿಕನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಇದರ ನಂತರ, ಚಂದ್ ಬೀಬಿ ಅಲ್ಪಾವಧಿಗೆ ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ^[೭]

ಐಕ್ಲಾಸ್ ಖಾನ್ ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು, ಆದರೆ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಚಂದ್ ಬೀಬಿ ಅವರನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದರು. ನಂತರ, ಅವರು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಇತರ ಹಬ್ಷಿ ಜನರಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು. ^[೬] ಬಿಜಾಪುರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದಾಗಿತ್ತು ಅಹ್ಮದ್ನಗರದ ನಿಜಾಮ್ ಶಾಹಿ ಸುಲ್ತಾನ್ ಬಿಜಾಪುರ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಗೋಲ್ಕೊಂಡವನ್ನು ಕುತುಬ್ ಷಾಹಿ ಮೈತ್ರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಬಿಜಾಪುರದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದ ಸೇನಾಪಡೆಗಳು ಈ ಜಂಟಿ ದಾಳಿಯನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಲು ಸೋತಿತು. ^[೭] ಹಬ್ಷಿ ಜನರಲ್ಗಳು ಮಾತ್ರ ನಗರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಂಡ ಅವರು ಚಂದ್ ಬೀಬಿಗೆ ತಮ್ಮ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು. ' ಅಬು ಉಲ್ ಹಸನ್ ಒಬ್ಬ ಶಿಯಾದ ಜನರಲ್ ಅವರನ್ನು ಚಂದ್ ಬೀಬಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಿದರು, ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಮರಾಠ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಕರೆ ಕೊಟ್ಟರು. ಮರಾಠರು ದಾಳಿಕೋರರ ಪೂರೈಕೆ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ದಾಳಿಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಇದು ಅಹ್ಮದ್ನಗರ-ಗೊಲ್ಕೊಂಡಾ ಮೈತ್ರಿ ಸೇನೆ ಹಿಂದಿರುಗಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.

ಐಕ್ಲಾಸ್ ಖಾನ್ ಬಿಜಾಪುರ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ದಿಲ್ವಾರ್ ಖಾನ್ರನ್ನು ದಾಳಿ ಮಾದಿದನು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ಸೋಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಯಿತು ಮತ್ತು ದಿಲ್ವಾರ್ ಖಾನ್ 1582 ರಿಂದ 1591 ^[೬]ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬಿಜಾಪುರ ರಾಜ್ಯ ಮರುಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡ ನಂತರ, ಚಂದ್ ಬೀಬಿ ಅಹ್ಮದ್ನಗರಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

1. "Women In Power: 1570-1600". Archived from the original on ಡಿಸೆಂಬರ್ 19, 2006. Retrieved Aug 29, 2016.
2. Sen, Sailendra (2013). A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books. pp. 118–119.
3. Jyotsna Kamat. "Education in Karnataka through the ages: Education Among Muslims". Retrieved Aug 29, 2016.
4. Sewell, Robert (2006). A Forgotten Empire: Vijayanagar; A Contribution to the History of India.
5. "Reviving an ancient tank". The Hindu. 2005-10-10. Archived from the original on 2006-02-17. Retrieved Aug 29, 2016.
6. Dr. Richard Pankhurst. "Great Habshis in Ethiopian/Indian history: History of the Ethiopian Diaspora, in India - Part IV". Archived from the original on ಏಪ್ರಿಲ್ 25, 2011. Retrieved Aug 29, 2016.
7. Ravi Rikhye (2005-03-07). "The Wars & Campaigns of Ibrahim Adil Shahi II of Bijapur 1576-1626". Archived from the original on 2006-10-20. Retrieved Aug 29, 2016.