ಜ್ಞಾನ್ ಚಂದ್ರ ಘೋಷ್

ಜ್ಞಾನ್ ಚಂದ್ರ ಘೋಷ್
ಜ್ಞಾನ್ ಚಂದ್ರ ಘೋಷ್
ಜನನ(೧೮೯೪-೦೯-೦೪)೪ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೮೯೪
ಗಿರಿಡಿ, ಪುರುಲಿಯಾ ಜಿಲ್ಲೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತ
ಮರಣ21 January 1959(1959-01-21) (aged 64)
ಕೊಲ್ಕತ್ತ, ಭಾರತ
ಇತರೆ ಹೆಸರುಗಳುಸರ್ ಜೆ. ಸಿ. ಘೋಷ್
ಜ್ಞಾನೇಂದ್ರ ಚಂದ್ರ ಘೋಷ್
ವಾಸಭಾರತ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಭಾರತೀಯ
ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಗಳುರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ
ಸಂಸ್ಥೆಗಳುಢಾಕಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ
ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ
ಖರಗ್‌ಪುರದ ಭಾರತೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ
ಕಲ್ಕತ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ
ಅಭ್ಯಸಿಸಿದ ಸಂಸ್ಥೆರಾಜಬಜಾರ್ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾಲೇಜು
(ಕಲ್ಕತ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ)
Academic advisorsಪ್ರಫುಲ್ಲಾ ಚಂದ್ರ ರಾಯ್
ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಗೆ ಕಾರಣಬಲವಾದ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಚ್ಛೇದ್ಯಗಳ ಅಸಂಗತತೆ
ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳುಪದ್ಮಭೂಷಣ
ಹಸ್ತಾಕ್ಷರ

ಸರ್ ಜ್ಞಾನ್ ಚಂದ್ರ ಘೋಷ್ ಅಥವಾ ಜ್ಞಾನೇಂದ್ರ ಚಂದ್ರ ಘೋಷ್ (೪ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೮೯೪ – ೨೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೯) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಿದ್ದು, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆ, ಕೈಗಾರಿಕಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಶಿಕ್ಷಣದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.[೧] ಅವರು ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಈಸ್ಟರ್ನ್ ಹೈಯರ್ ಟೆಕ್ನಿಕಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು, ಇದನ್ನು ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ ಐಐಟಿ ಖರಗ್‌ಪುರ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಮತ್ತು ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿಗಳೂ ಆಗಿದ್ದರು.

ಬಲವಾದ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಚ್ಛೇದ್ಯಗಳ ಅಸಂಗತತೆ ಮತ್ತು ವಿಘಟನೆ - ಅಯಾನೀಕರಣ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವರು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರು.[೨][೩]

ಜೆ. ಸಿ. ಘೋಷ್ ಅವರ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಡುಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಧ್ರುವೀಕೃತ ಬೆಳಕಿನ ಪ್ರಭಾವದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಫೋಟೊಕ್ಯಾಟಲಿಸ್ಟ್‌ಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಫಿಶರ್-ಟ್ರೋಪ್ಷ್ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಸೇರಿವೆ.[೪][೫] ಘನ ವೇಗವರ್ಧಕಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಸಾಧನವಾಗಿ ಡಿಫರೆನ್ಷಿಯಲ್ ಥರ್ಮಲ್ ಅನಾಲಿಸಿಸ್ (ಡಿಟಿಎ) ಅನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುವ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಡಾ. ಘೋಷ್ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.[೬]

ಭಾರತೀಯ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಫಾಸ್ಫೇಟಿಕ್ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು, ಅಮೋನಿಯಂ ಸಲ್ಫೇಟ್, ಫಾರ್ಮಾಲ್ಡಿಹೈಡ್, ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಮ್ ಕ್ಲೋರೇಟ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಸಂಶೋಧನಾ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಅವರು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಅವರು ಢಾಕಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಖರಗ್‌ಪುರದ ಭಾರತೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಸರಬರಾಜುಗಳ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು.

ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
೧೯೧೯

ಜ್ಞಾನ್ ಚಂದ್ರ ಘೋಷ್ ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಪುರುಲಿಯಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಳಿಯ ಗಿರಿಡಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು.[೭] ರಾಮಚಂದ್ರ ಘೋಷ್ ಅವರ ಪುತ್ರ ಜೆ. ಸಿ. ಘೋಷ್ ಅವರು ಮೈಕಾ ಗಣಿ ಮಾಲೀಕರು ಮತ್ತು ಮೈಕಾ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು.[೭] ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಗಿರಿದಿಹ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಚೋಟ್‌ನಾಗ್‌ಪುರ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ದಾಖಲಾದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ, ಜ್ಞಾನ್ ಚಂದ್ರ ಘೋಷ್ ಅವರು ಐ.ಎಸ್ಸಿ ಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಇತರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಹಪಾಠಿಗಳಾದ ಸತ್ಯೇಂದ್ರನಾಥ್ ಬೋಸ್ ಈ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಮೇಘನಾದ್ ಸಹಾ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದರು.[೮] ಅವರು ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎಸ್ಸಿ ಮತ್ತು ಎಮ್.ಎಸ್ಸಿ ಎರಡನ್ನೂ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಸು ಮಾಡಿದರು. ಮತ್ತು ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಆಚಾರ್ಯ ಪ್ರಫುಲ್ಲ ಚಂದ್ರ ರೇ ಅವರ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದರು. ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿ, ಸರ್ ಅಶುತೋಷ್ ಮುಖರ್ಜಿ ಅವರು ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಮೊದಲೇ ಜ್ಞಾನ ಘೋಷ್ ಅವರನ್ನು ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ಸೇರಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ಅವರು ಎಮ್.ಎಸ್ಸಿ ನಂತರ, ಹೊಸದಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಕಲ್ಕತ್ತಾದ ರಾಜಬಜಾರ್ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾಲೇಜಿನ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು.

ಸರ್ ತಾರಕ್ ನಾಥ್ ಪಾಲಿಟ್ ಸ್ಕಾಲರ್‌ಶಿಪ್ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಮಚಂದ್ ರಾಯ್‌ಚಂದ್ ಸ್ಟೂಡೆಂಟ್ ಆಫ್ ದ ಇಯರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು ಜೆಸಿ ಘೋಷ್ ಲಂಡನ್‌ನ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿಗಾಗಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.[೯] ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರು ದ್ಯುತಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿವಿಧ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಕುರಿತು ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರು ಬಲವಾದ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಚ್ಛೇದ್ಯಗಳ ಅಸಂಗತತೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮತ್ತು ಅಯಾನೀಕರಣದ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ನಿರೂಪಣೆಗೆ ಕಾರಣರಾದರು. ಅವರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಅನೇಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಾದ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಪ್ಲ್ಯಾಂಕ್, ವಿಲಿಯಂ ಬ್ರಾಗ್ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಥರ್ ನೆರ್ನ್ಸ್ಟ್ ಅವರಿಂದ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿತು.[೧೦] ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಬಲ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಚ್ಛೇದ್ಯಗಳ ಕುರಿತು ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಡಿ.ಎಸ್ಸಿ. ಪದವಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಜಿ. ಡೊನ್ನನ್ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದವರೆಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.

ವೃತ್ತಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಇತರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಜ್ಞಾನ್ ಚನಾದ್ರ ಘೋಷ್

೧೯೨೧ ರಲ್ಲಿ, ಜೆ.ಸಿ. ಘೋಷ್ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು ಮತ್ತು ಹೊಸದಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಢಾಕಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಮತ್ತು ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ಸುಮಾರು ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಢಾಕಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಭೌತಿಕ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಅದ್ಭುತ ಶಾಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು. ದ್ಯುತಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ, ಜೈವಿಕ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೪ ರಲ್ಲಿ ಫ್ಯಾಕಲ್ಟಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನ ಡೀನ್ ಆಗಿ ಮತ್ತು ೧೯೨೫ ರಿಂದ ಅವರ ವಾಸ್ತವ್ಯದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೆ ಢಾಕಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸಭಾಂಗಣದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಿಂದ ಅನೇಕರನ್ನು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಆಕರ್ಷಿಸಿದರು. ಢಾಕಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಸೇವೆಯನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಅವಧಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.[೧೧] ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ಸಿವಿ ರಾಮನ್ ಅವರ ನಂತರ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಐಐಎಸ್ಸಿ ನಲ್ಲಿಯೂ, ಜೆ. ಸಿ. ಘೋಷ್ ಅವರು ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ಆಂತರಿಕ ದಹನ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ಮೆಟಲರ್ಜಿ ಮತ್ತು ಪವರ್ ಮತ್ತು ಹೈವೋಲ್ಟೇಜ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಂತಹ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು.[೧೧]

ಕಾರ್ಬನ್-ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೋಜನ್‌ನಿಂದ ದ್ರವ ಇಂಧನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಅದರ ಅಂಶಗಳಾದ ಸಾರಜನಕ ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೋಜನ್‌ಗಳಿಂದ ಅಮೋನಿಯಾ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಹಂತ-ವಾರು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಫಿಶರ್-ಟ್ರೋಪ್ಶ್ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಕುರಿತು ಅವರು ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಸಮ್ ಕ್ಯಾಟಲಿಟಿಕ್ ಗ್ಯಾಸ್ ರಿಯಾಕ್ಷನ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಇಂಪಾರ್ಟೆನ್ಸ್ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಾದ ಆಚಾರ್ಯ ಪ್ರಫುಲ್ಲ ಚಂದ್ರ ರೇ ಅವರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾದ ಜೆಸಿ ಘೋಷ್ ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಬದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು.[೧೨] ಆ ಗುರಿಯತ್ತ, ಅವರು ಫಾಸ್ಫೇಟಿಕ್ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು, ಅಮೋನಿಯಂ ಸಲ್ಫೇಟ್, ಫಾರ್ಮಾಲ್ಡಿಹೈಡ್, ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಮ್ ಕ್ಲೋರೇಟ್‌ಗಳ ಭಾರತೀಯ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಕುರಿತು ಸಂಶೋಧನಾ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಅವರು ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಜನರಲ್ ಆಫ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿ ಅಂಡ್ ಸಪ್ಲೈ (೧೯೪೭-೧೯೫೦) ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಉಕ್ಕು, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ, ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ರೇಡಾರ್ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತಜ್ಞರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಅಖಿಲ ಭಾರತೀಯ ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರಾಗಿಯೂ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅಸಮರ್ಪಕತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು. ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಅಗತ್ಯವು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಜೆ. ಸಿ. ಘೋಷ್ ಅವರು ಖರಗ್‌ಪುರದ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಮೊದಲ ನಿರ್ದೇಶಕರಾದರು. ಜೆ. ಸಿ. ಘೋಷ್ ಅವರು ಲೋಕಮಿತ್ರ ಪರಿಸರದೊಂದಿಗೆ ಬಲವಾದ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಸರಿಯಾದ ಜನರನ್ನು ಕರೆತಂದರು. ಅವರು ಶಿಕ್ಷಕರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಡಳಿತದ ನಡುವಿನ ನಿಕಟ ಸಂವಹನವನ್ನು ನಂಬಿದ್ದರು. ಖರಗ್‌ಪುರದ ಐಐಟಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಲು ಅವರನ್ನು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಅವರ ನಿರ್ಗಮನದ ಸುದ್ದಿ ತಿಳಿದ ಖರಗ್‌ಪುರದ ಐಐಟಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಸಾಮೂಹಿಕ ಮುಷ್ಕರ ನಡೆಸಿದರು. ಸರ್ ಜೆ. ಸಿ. ಘೋಷ್ ಅವರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ನಿವಾಸ ಪಟೇಲ್ ಸಭಾಂಗಣದ ಹುಲ್ಲುಹಾಸಿನ ಮೇಲೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಭಾಷಣದ ಮಧ್ಯೆಯೇ ತಮ್ಮ ಅಳಲು ತೋಡಿಕೊಂಡರು. ೧೯೫೪ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾಗಲು ಕಲ್ಕತ್ತಾಗೆ ತೆರಳಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಜೀವನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ೧೯೫೪ ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಅವರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಸೇವೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ಪದ್ಮಭೂಷಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿತು.[೧೩]

ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ಅವರನ್ನು ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯದ ಉಸ್ತುವಾರಿಯನ್ನು ವಹಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೫ ರಿಂದ, ಡಾ. ಘೋಷ್ ಅವರು ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಎರಡನೇ ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆಯ ತಯಾರಿಕೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ೨೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೯ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು.[೧೪]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ↑ The Shaping of Indian Science: Indian Science Congress Association Presidential Addresses, Vol 1: 1914-1947, Universities Press (India) Private Limited, 2003, p. 457, ISBN 978-81-7371-432-0
  2. ↑ F.I.C, Henry J. S. Sand D. Sc Ph D. (1923-02-01). "XXVI. On the anomaly of strong electrolytes with special reference to the theories of J. C. Ghosh". The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science. 45 (266): 281–292. doi:10.1080/14786442308634114. ISSN 1941-5982.
  3. ↑ F.I.C, Henry J. S. Sand D. Sc Ph D. (1923-01-01). "IX. On the anomaly of strong electrolytes with special reference to the theories of J.C. Ghosh". The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science. 45 (265): 129–144. doi:10.1080/14786442308634096. ISSN 1941-5982.
  4. ↑ GHOSH, J. C.; SASTRY, S. L. (October 1945). "Chromium Oxide as a Promoter in Catalysts for the Fischer-Tropsch Synthesis". Nature. 156 (3965): 506. Bibcode:1945Natur.156..506G. doi:10.1038/156506b0. ISSN 1476-4687.
  5. ↑ GHOSH, J. C.; SASTRI, M. V. C. (1951). "The Adsorption of Synthesis Gas and ITS Components on Fischer—Tropsch Catalysts". Current Science. 20 (12): 316–318. JSTOR 24214924.
  6. ↑ Bhattacharyya, S.K.; Ramachandran, V.S.; Ghosh, J.C. (1957). "14 Application of Differential Thermal Analysis to the Study of Solid Catalysts -- Systems Cr2O3, Fe2O3, and Cr2O3-Fe2O3". Proceedings of the International Congress on Catalysis. Advances in Catalysis. Vol. 9. pp. 114–122. doi:10.1016/s0360-0564(08)60160-1. ISBN 9780120078097. {{cite book}}: ISBN / Date incompatibility (help)
  7. ↑ ೭.೦ ೭.೧ Ray, N. R. (1990), Dictionary of National Biography (Supplement) Vol II (E-L), Institute of Historical Studies, p. 55
  8. ↑ Bose, S (1994), S N Bose : The Man and His Work Part II : Life, Lectures and Addresses, Miscellaneous Pieces, S N Bose National Center for Basic Science, p. 20
  9. ↑ Das Gupta, Jyoti Bhusan, ed. (2007), History of Science, Philosophy and Culture in Indian Civilization: v. XV, Pt. 1: Science, Technology, Imperialism and War, Pearson Education India, p. 830
  10. ↑ The Shaping of Indian Science: Indian Science Congress Association Presidential Addresses, Vol 1: 1914-1947, Universities Press (India) Private Limited, 2003, p. 458, ISBN 978-81-7371-432-0
  11. ↑ ೧೧.೦ ೧೧.೧ N. R. Dhar (1959). "Sir J. C. Ghosh". Nature. 183 (4662). Nature Publishing Group: 645–646. Bibcode:1959Natur.183..645D. doi:10.1038/183645a0.
  12. ↑ Mahanti, Subodh (February 2008), "Jnan Chandra Ghosh - Pioneer of Technological Education in India" (PDF), Dream 2047, 10 (5), New Delhi: Vigyan Prasar: 32–34, ISSN 0972-169X, archived from the original (PDF) on 9 October 2015
  13. ↑ Chakrabarti, Kunal (2013), Historical Dictionary of the Bengalis, Scarecrow Press, p. 200, ISBN 978-0-8108-5334-8
  14. ↑ [೧] Planning Commission Notification, Jan 23, 1959



ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]