ಪುಲಕೇಶಿ I

ಪುಲಕೇಶಿ ( IAST : Pulakeśin, rc 540–567) ವಾತಾಪಿಯ (ಆಧುನಿಕ ಬಾದಾಮಿ) ಚಾಲುಕ್ಯ ರಾಜವಂಶದ ಮೊದಲ ಸಾರ್ವಭೌಮ ಆಡಳಿತಗಾರ. ಅವನು ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಡೆಕ್ಕನ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇಂದಿನ ಕರ್ನಾಟಕ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯಗಳ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಆಳಿದನು. ಪುಲಕೇಶಿನ ವಾತಾಪಿ ನಗರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದನು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಸಾರ್ವಭೌಮ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲು ಅಶ್ವಮೇಧ ಯಾಗವನ್ನು ಮಾಡಿದನು. ಅವನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ರಾಜವಂಶವು ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವನ್ನು ಆಳಿತು.

ಹೆಸರುಗಳು ಮತ್ತು ಬಿರುದುಗಳು

"ಪುಲಕೇಶಿ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ವಿವಿಧ ರೂಪಾಂತರಗಳು ರಾಜವಂಶದ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಪೋಲೆಕೇಶಿನ್ (ಪೊಲೆಕೆಶಿನ್), ಪೋಲಿಕೇಶಿನ್ (ಪೊಲಿಕೇಶಿನ್), ಮತ್ತು ಪುಲಿಕೇಶಿನ್ (ಪುಲಿಕೇಶಿನ್) ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ರೂಪಾಂತರಗಳಿವೆ. ಇತಿಹಾಸಕಾರರಾದ ಜೆ.ಎಫ್. ಫ್ಲೀಟ್ ಮತ್ತು ಡಿ.ಸಿ. ಸಿರ್ಕಾರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಹೆಸರು ಸಂಸ್ಕೃತ - ಕನ್ನಡ ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಪದವಾಗಿರಬಹುದು ಅಂದರೆ "ಹುಲಿ ಕೂದಲಿನ" ಎಂಬ ಅರ್ಥ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಕೆ.ಎ. ನೀಲಕಂಠ ಶಾಸ್ತ್ರಿ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳಾದ ಪುಲಾ ಅಥವಾ ಪೋಲಾ ("ಶ್ರೇಷ್ಠ") ಮತ್ತು ಕೆಸಿನ್ ("ಸಿಂಹ") ದಿಂದ ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ^[೧] ^[೨]

ಹಂಪಿ ಕನ್ನಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ,ಎನ್. ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನಾರಾಯಣ ರಾವ್ ಅವರು ಬರೆದ 'ಬಾದಾಮಿ ಚಾಲುಕ್ಯರು'ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ 'ಪೊಲೆಕೇಸಿ' (ಪುಲಕೇಸಿ, ಪುಲಿಕೇಸಿ) ಎಂಬುದರ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕುರಿತು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, "ಡಾ. ಫ್ಲೀಟ್ ಅವರು ರಾಜವಂಶ ( ಚಾಲುಕ್ಯ) ದ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಲಾಶಾಸನವಾಗಿ ಪೊಲೆಕೇಶಿ ಮೂಲ ರೂಪವಾಗಿರಬಹುದು" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಎಪಿಗ್ರಾಫಿಕ್ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಡಾ. ಕೀಲ್ ಹಾರ್ನ್ ಕೂಡ ಅದೇ ಹೆಸರಿನ ರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಪೊಲೆಕೇಸಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಮೊದಲ ರೂಪವು ಎರಡು ಕನ್ನಡ ಪದಗಳಾದ ಪೊಲೆ ಮತ್ತು ಕೇಶಿ ಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ. ಪೊಲೆ ಪದದ ಅರ್ಥ ಹೊಲೆಮನೆ ; ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬ. ಕೇಸಿ ಎಂಬ ಪದವು ಕೇಶವ ಎಂಬ ಪದದ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಪದವು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅದೇ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. 'ಶಬ್ಧಮಣಿ ದರ್ಪಣ'ದ ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಕೇಸಿ ಮತ್ತು ಕೇಶವ ಎಂದು ಎರಡೂ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿರುವುದು ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ ^[೩]

ಚಾಲುಕ್ಯ ಶಾಸನಗಳು ಪುಲಕೇಶಿನ ಮೇಲೆ ಹಲವಾರು ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ವಿಶೇಷಣಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ: ^[೪]

ಸತ್ಯಾಶ್ರಯ (ಸತ್ಯದ ನೆಲೆ)
ರಣ-ವಿಕ್ರಮ (ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಪರಾಕ್ರಮಿ); ವಿಷ್ಣುವರ್ಧನನ ಸತಾರಾ ತಾಮ್ರ ಹಲಗೆಯ ಶಾಸನ ಮತ್ತು ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ್ I ನ ಗೊಡಚಿ ತಾಮ್ರದ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಶ್ರೀ-ಪೃಥ್ವಿ-ವಲ್ಲಭ (ಅದೃಷ್ಟ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ದೇವತೆಯ ಪತಿ ಅಂದರೆ ವಿಷ್ಣು ), ಮತ್ತು ಅದರ ರೂಪಾಂತರಗಳು ( ವಲ್ಲಭ, ವಲ್ಲಭ-ರಾಜ, ಶ್ರೀ-ವಲ್ಲಭ ); ಈ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ
ಮಹಾರಾಜ (ಮಹಾರಾಜ)
ರಾಜ-ಸಿಂಹ (ರಾಜರಲ್ಲಿ ಸಿಂಹ); ಆಲ್ಟೆಮ್ ತಾಮ್ರ ಫಲಕದ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ
ಧರ್ಮ-ಮಹಾರಾಜ ( ಧರ್ಮದ ಮಹಾನ್ ರಾಜ); ಗೊಡಚಿ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

ಪುಲಕೇಶಿ ರಣರಾಗನ ಮಗ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಹಾಗೂ ಜಯಸಿಂಹನ ಮೊಮ್ಮಗ.ಅವನು ಅವನ ಕುಟುಂಬದ ಮೊದಲ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ ಆಡಳಿತಗಾರ. ಅವನ ಹಿಂದಿನವರು ಸಾಮಂತ ರಾಜರು, ಬಹುಶಃ ಕದಂಬರು ಅಥವಾ ಮಣಾಪುರದ ಆರಂಭಿಕ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರು ( ಮಾನ್ಯಖೇಟದ ನಂತರದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರೊಂದಿಗೆ ಗೊಂದಲಕ್ಕೀಡಾಗಬಾರದು). ^[೫]ವಾತಾಪಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಮೂಲದವರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ನಂತರದ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ದಾಖಲೆಗಳು, ಪುಲಕೇಶಿಯ ತಂದೆ ವಿಜಯಾದಿತ್ಯ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ವಾತಾಪಿ ಚಾಲುಕ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳು ರಣರಾಗನನ್ನು ಪುಲಕೇಶಿಯ ತಂದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೆಸರಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಈ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಲ್ಲ ಎಂದು ತಳ್ಳಿಹಾಕಬಹುದು. ^[೧]

ಆಳ್ವಿಕೆ

ಪುಲಕೇಶಿ ತನ್ನ ರಾಜವಂಶದ ಮೊದಲ ಸಾರ್ವಭೌಮ ಆಡಳಿತಗಾರನಾಗಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಅವನ ರಾಜವಂಶದ "ನಿಜವಾದ ಸ್ಥಾಪಕ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ^[೪] ಕೆ.ಎ. ನೀಲಕಂಠ ಶಾಸ್ತ್ರಿಯಂತಹ ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು, ಪುಲಕೇಶಿ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕದಂಬ ಸಾಮಂತರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ವಾತಾಪಿಯ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು. ದುರ್ಗಾ ಪ್ರಸಾದ್ ದೀಕ್ಷಿತರಂತಹ ಇತರರು, ಅವರು ಮಣಾಪುರದ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಸಾಮಂತರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಕದಂಬ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಮ್ಮ ಅಧೀನವಾಗಿ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮಂಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ^[೬]

ಚಾಲುಕ್ಯರ ಶಾಸನಗಳು ಪುಲಕೇಶಿಯು ವಾತಾಪಿಯಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ತನ್ನ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ^[೭] ವಲ್ಲಭೇಶ್ವರ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೊರಡಿಸಲಾದ ಅವನ ಆರಂಭಿಕ ಶಾಸನವು ಬಾದಾಮಿಯಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಿ. ಶ.೫೪೩ ( ಶಕ ವರ್ಷ 465) ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಪುಲಕೇಶಿಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಅಂದರೆ ಕ್ರಿ.ಶ.೫೪೦ ಸುಮಾರಿಗೆ ಪಟ್ಟಾಭಿಷಿಕ್ತನಾಗಿರಬಹುದು ^[೮]

ಅವನ ೫೪೩ರ ಬಾದಾಮಿ ಶಾಸನದ ಪ್ರಕಾರ, ಪುಲಕೇಶಿಯು ಅಶ್ವಮೇಧ ಯಾಗವನ್ನು ಮಾಡಿದನು. ^[೭] ಆದಾಗ್ಯೂ, ರಾಜವಂಶದ ಆರಂಭಿಕ ದಾಖಲೆಗಳು ಅವನ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಾಧನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅವನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಿದ ಚಾಲುಕ್ಯ ಮಿಲಿಟರಿ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಅವನ ಮಗ ಮತ್ತು ಕಮಾಂಡರ್-ಇನ್-ಚೀಫ್ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ್ I ಕಾರಣವೆಂದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಡಿಸಿ ಸಿರ್ಕಾರ್ ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ^[೬] ಚಿಪ್ಲುನ್ ಶಾಸನವು ವಾತಾಪಿ ನಗರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ್ I ಗೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಅಂಶದಿಂದ ಈ ಅಂಶವು ದೃಢೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ^[೯] ಆದರೂ, ವಾತಾಪಿ ಕೋಟೆಯ ನಿರ್ಮಾಣವು ಪುಲಕೇಶಿಯ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು ಎಂದು ಊಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ವಿವರಿಸಬಹುದು. ^[೧೦]

ಶಾಸನಗಳು

Find spots of the inscriptions issued during the reign of Pulakeshin I

ದಕ್ಷಿಣ ಪತೇಶ್ವರ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕೆಳಗಿನ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ:

ಕ್ರಿ.ಶ. ೫೪೩ ( ಶಾಕಾ ವರ್ಷ 465) ಬಾದಾಮಿ ಶಿಲಾ ಶಾಸನ ^[೪]
ಕ್ರಿ.ಶ.೫೬೬-೫೬೭ (ಶಕ ವರ್ಷ 488, ಅವಧಿ ಮೀರಿದೆ) ಅಮ್ಮಿನಭಾವಿ ಕಲ್ಲಿನ ಹಲಗೆಯ ಶಾಸನ, ಕಾಳಿದೇವನ ಗುಡಿಗೆ ನೀಡಿದ ಅನುದಾನವನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ ^[೭]

ಧರ್ಮ

ಪುಲಕೇಶಿಯು ವೈದಿಕ ಧರ್ಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದ್ದನೆಂದು ಶಾಸನದ ಪುರಾವೆಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ^[೧೦] ಅವನ ಮಗ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ್ I ನ ಗೊಡಚಿ ಶಾಸನದ ಪ್ರಕಾರ, ಪುಲಕೇಶಿಯು ಧರ್ಮ-ಮಹಾರಾಜ ( ಧರ್ಮದ ಮಹಾನ್ ರಾಜ) ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಈ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು ಪುಲಕೇಶಿಯು ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದ ವಿರುದ್ಧ ವೈದಿಕ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ( ಧರ್ಮ ) ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದನೆಂದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಕೆ.ಎ.ನೀಲಕಂಠ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ." ^[೪]

ಪುಲಕೇಶಿಯ ಕ್ರಿ.ಶ.೫೪೩ರ ಬಾದಾಮಿ ಶಾಸನವು ಅವನು ಶ್ರೌತ (ವೈದಿಕ) ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅಶ್ವಮೇಧ ಮತ್ತು ಇತರ ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ^[೭] ಅವನ ಮಗ ಮಂಗಳೇಶನ ಮಹಾಕೂಟ ಸ್ತಂಭದ ಶಾಸನವು ಅವನು ಅಗ್ನಿಷ್ಟೋಮ, ಅಗ್ನಿಚಯನ, ವಾಜಪೇಯ, ಬಹುಸುವರ್ಣ, ಪೌಂಡರೀಕ, ಅಶ್ವಮೇಧ, ಮತ್ತು ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭ ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಶಾಸನವು ಅವನನ್ನು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ( ಬ್ರಾಹ್ಮಯ ) ಬೋಧನೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ, ಹಿರಿಯರಿಗೆ ಗೌರವ ಕೊಡುವ, ( ವೃದ್ಧೋಪದೇಶ-ಗ್ರಾಹಿ ), ಸತ್ಯವನ್ನು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಎಂದಿಗೂ ಭರವಸೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ^[೧೦]

ಮಂಗಳೇಶನ ನೆರೂರ್ ಶಾಸನವು ಪುಲಕೇಶಿನಗೆ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜ್ಞಾನವಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ; ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳು, ರಾಮಾಯಣ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಇತರ ಇತಿಹಾಸ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಕರಗತ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ನೀತಿ (ರಾಜಕೀಯ)ದಲ್ಲಿ ಅವನು ಬೃಹಸ್ಪತಿ ದೇವತೆಯಂತೆ ಇದ್ದನೆಂದು ಅದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇತರ ರಾಜವಂಶದ ದಾಖಲೆಗಳು ಅವನನ್ನು ಯಯಾತಿ ಮತ್ತು ದಿಲೀಪ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣದ ಪೌರಾಣಿಕ ರಾಜರಿಗೆ ಹೋಲಿಸುತ್ತವೆ. ^[೧೦]

ಪುಲಕೇಶಿಯ ಕ್ರಿ.ಶ.೫೬೬-೫೬೭ರ ಅಮ್ಮಿನಭಾವಿ ಶಾಸನ ಸತ್ಯಾಶ್ರಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅವರು ವೈಶಾಖ ಮಾಸದ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯಂದು ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಾಳಿದೇವ ದೇವರಿಗೆ ಮಾಡಿದ ದಾನವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ^[೭] ಅವನು ತನ್ನ ಮಗ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನನ್ನು ಬಾದಾಮಿಯ ಬಳಿಯ ಮಹಾಕೂಟದಲ್ಲಿರುವ ಮಕುಟೇಶ್ವರ-ನಾಥ ದೇವರ ಗುಡಿಗೆ ದತ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದನು. ^[೧೦]

ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ

ಪುಲಕೇಶಿಯು ಬಪ್ಪೂರ ವಂಶದಿಂದ ಬಂದ ದುರ್ಲಭಾದೇವಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದನು. ಮಹಾಕೂಟ ಸ್ತಂಭದ ಶಾಸನವು ತನ್ನ ಪತಿಗೆ ತನ್ನ ಭಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪೌರಾಣಿಕ ದಮಯಂತಿಯಂತೆ ಇದ್ದಳು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ^[೧೦] ಐಹೊಳೆ ಶಾಸನವು ಪುಲಕೇಶಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ, "ಅವನು ಇಂದುಕಾಂತಿಯ ಪತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಮತ್ತು ಅವನು ಶ್ರೀ (ಅದೃಷ್ಟದ ದೇವತೆ) ಯ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಪತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ವಾತಾಪಿ-ಪುರಿಯ (ವಾತಾಪಿ ನಗರ) ವಧುವನ್ನುಮದುವೆಯಾದನು". ವಿವಿಧ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳ ಪ್ರಕಾರ, "ಇಂದುಕಾಂತಿ" (ಅಕ್ಷರಶಃ "ಚಂದ್ರನ ಹೊಳಪು") ಒಂದು ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ವಾತಾಪಿಯ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಮೊದಲು ಪುಲಕೇಶಿಯು ಇಂದುಕಾಂತಿ ಎಂಬ ನಗರವನ್ನು ಆಳಿದನು ಎಂದಾಗಿರಬಹುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇಂದುಕಾಂತಿ ಎಂಬುದು ಪುಲಕೇಶಿಯ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ರಾಣಿಯ ಹೆಸರಾಗಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು. ^[೧೧]

ಪುಲಕೇಶಿಯ ನಂತರ ಅವನ ಮಕ್ಕಳು, ಮೊದಲು ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ್ I ಮತ್ತು ನಂತರ ಮಂಗಳೇಶ ಬಂದರು . ^[೧೦] ಮುಧೋಳ ಶಾಸನದಿಂದ ದೃಢೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಚಾಲುಕ್ಯ ರಾಜಕುಮಾರ ಪುಗವರ್ಮನನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪುಲಕೇಶಿಯ ಮಗನೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ: ಅವನು ಮಂಗಳೇಶನ ಮಗನಾಗಿರಬಹುದು. ^[೧೨]

ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ ಬಾದಾಮಿ ಶಾಸನವು ಅವನ ೧೨ ನೇ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದು ಶಕ ವರ್ಷ ೫೦೦ ರ ದಿನಾಂಕವಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಅವನು ಶಕ ವರ್ಷ೪೮೮-೪೮೯, ಅಂದರೆ ಕ್ರಿ.ಶ. ೫೬೬-೫೬೭ಯಲ್ಲಿ ಪುಲಕೇಶಿಯ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಬೇಕು. ^[೧೩]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

↑ ^೧.೦ ^೧.೧ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 33.
↑ K. V. Ramesh 1984, p. 31.
↑ "Chalavadi Chalukyas". 22 October 2013.
↑ ^೪.೦ ^೪.೧ ^೪.೨ ^೪.೩ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 34.
↑ Durga Prasad Dikshit 1980, pp. 27–32.
↑ ^೬.೦ ^೬.೧ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 36.
↑ ^೭.೦ ^೭.೧ ^೭.೨ ^೭.೩ ^೭.೪ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 35.
↑ Durga Prasad Dikshit 1980, pp. 34–35.
↑ Durga Prasad Dikshit 1980, pp. 36–37.
↑ ^೧೦.೦ ^೧೦.೧ ^೧೦.೨ ^೧೦.೩ ^೧೦.೪ ^೧೦.೫ ^೧೦.೬ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 37.
↑ K. V. Ramesh 1984, p. 38.
↑ Durga Prasad Dikshit 1980, pp. 37–38.
↑ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 39.

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198033-1] ೧.೦ ^೧.೧ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 33.

[FOOTNOTEK._V._Ramesh198431-2] K. V. Ramesh 1984, p. 31.

[3] "Chalavadi Chalukyas". 22 October 2013.

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198034-4] ೪.೦ ^೪.೧ ^೪.೨ ^೪.೩ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 34.

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198027–32-5] Durga Prasad Dikshit 1980, pp. 27–32.

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198036-6] ೬.೦ ^೬.೧ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 36.

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198035-7] ೭.೦ ^೭.೧ ^೭.೨ ^೭.೩ ^೭.೪ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 35.

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198034–35-8] Durga Prasad Dikshit 1980, pp. 34–35.

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198036–37-9] Durga Prasad Dikshit 1980, pp. 36–37.

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198037-10] ೧೦.೦ ^೧೦.೧ ^೧೦.೨ ^೧೦.೩ ^೧೦.೪ ^೧೦.೫ ^೧೦.೬ Durga Prasad Dikshit 1980, p. 37.

[FOOTNOTEK._V._Ramesh198438-11] K. V. Ramesh 1984, p. 38.

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198037–38-12] Durga Prasad Dikshit 1980, pp. 37–38.

[FOOTNOTEDurga_Prasad_Dikshit198039-13] Durga Prasad Dikshit 1980, p. 39.

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]

[೮]

[೯]

[೧೦]

[೧೧]

[೧೨]

[೧೩]