ಮಮತಾ ಸೋಧಾ ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಕ್ರೀಡಾಪಟು, ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಅಳೆಯುವ ೨೦೧೦ ರ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. [೧] ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಆಕೆಗೆ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ನೀಡಿ ಪರ್ವತಾರೋಹಣ ಕ್ರೀಡಾ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಸೇವೆಗಾಗಿ ಗೌರವಿಸಿತು. [೨]
ಮಮತಾರವರು ೧ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೭೯ ರಂದು [೩] ಭಾರತದ ಹರಿಯಾಣ ರಾಜ್ಯದ ಕೈತಾಲ್ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದಿದ್ದ ಕುಟುಂಬ ಇವರದು. ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಮೂವರು ಹುಡುಗಿಯರು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಗಂಡುಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯಳಾಗಿ ಜನಿಸಿದಮಮತಾ ಸೋಧಾರರು, [೪] [೫] [೬] ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ ಹರಿಯಾಣ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಸರಬರಾಜು ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ಸ್ಪೆಕ್ಟರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ತನ್ನ ತಂದೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ದಾಸ್ ಸೋಧಾ ಅವರನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು, [೪] [೫] ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಮೇವಾ ದೇವಿ [೫] ತನ್ನ ಸಹೋದರರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಪೋಷಿಸಬೇಕಾಯಿತು. [೬]
ಮಮತಾ ತನ್ನ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕೈತಾಲ್ನ ಸ್ಥಳೀಯ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕೈತಾಲ್ನ ಆರ್ಕೆಎಸ್ಡಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದರು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಅವರು ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದು ಉನ್ನತ ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. [೬] ತರುವಾಯ, ಅವರು ೨೦೦೫ ರಲ್ಲಿ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ದೈಹಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ (MPhEd) ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾಗಿ, [೩] [೪] ಹರಿಯಾಣದ ಶಾಹೀದ್ ಬಾಬಾ ದೀಪ್ ಸಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಫಿಸಿಕಲ್ ಎಜುಕೇಶನ್ನಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ಅದೇ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಸೇರಿದರು. [೭] [೫]
ಯಶಸ್ವಿ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಆರೋಹಣದ ನಂತರ, ಹರಿಯಾಣ ಸರ್ಕಾರವು ಅವರನ್ನು ಹರಿಯಾಣ ಪೊಲೀಸ್ ಪಡೆಗೆ ಸೇರಿಸಿತು . ಮಮತಾ ಸೋಧಾ ಈಗ ೧೧ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೦ ರಿಂದ ಹರಿಯಾಣ ಪೋಲೀಸ್ನಲ್ಲಿ ಉಪ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧೀಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ .[೩]
ಮಮತಾ ಅವರು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಬಂಡೆ ಹತ್ತುವ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, [೪] [೬] ಇದಕ್ಕೆ ಅವರ ತಂದೆಯ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವೂ ಇತ್ತು. [೪] ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ, ಅವರು ಒಂದು ದಿನ ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಏರಲು ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದರು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಉತ್ತರಾಖಂಡ ರಾಜ್ಯದ ನೆಹರೂ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮೌಂಟೇನಿಯರಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿದರು. [೫] ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು, ಅವರು ಕೆಲವು ಇತರ ಶಿಖರಗಳನ್ನು ಏರಿದರು. ಅವರು ಜುಲೈ 2008 ರಲ್ಲಿ ಫವರರಂಗ ಶಿಖರವನ್ನು ಏರಿದ IMF ಗೋಲ್ಡನ್ ಜುಬಿಲಿ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. [೩] [೮] ಎರಡು ತಿಂಗಳ ನಂತರ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ನಲ್ಲಿ, ಮೆಕ್ಲಿಯೋಡ್ ಗಂಜ್ನಲ್ಲಿ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವರು ಮತ್ತೊಂದು ತಂಡದೊಂದಿಗೆ ಮುನ್ ಶಿಖರವನ್ನು ಏರಿದರು. [೩] [೮] ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೦೯ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಹಿಳಾ ತಂಡದೊಂದಿಗೆ ಶ್ರೀ ಕಾಂತ್ ಶಿಖರವನ್ನು ಏರಿದರು. [೩] [೮]
ಅವರು ವಿವಿಧ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮೊರ್ನಿ ಶಿಖರ, ಖೈಟೆನ್ ಶಿಖರ, ಇಂದರ್ಹರಾ ಪಾಸ್ [೪] ಮತ್ತು ಐಲ್ಯಾಂಡ್ ಪೀಕ್ [೮] ನಂತಹ ವಿವಿಧ ಎತ್ತರಗಳ ಇತರೆ ಶಿಖರಗಳನ್ನು ಅಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ ದಂಡಯಾತ್ರೆಗೂ ಮೊದಲು, [೩]ಇಡ್ಲ್ಯಾಂಡ್ (ಇಮ್ಜಾ-ತ್ಸೆ) ಶಿಖರದ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಅವರು ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸಾಧಿಸಿದರು.
ಎವರೆಸ್ಟ್ ಯೋಜನೆಗೆ ಒಟ್ಟು ₹ 1.8 ಮಿಲಿಯನ್ ಆರ್ಥಿಕ ವೆಚ್ಚವಿದ್ದ ಕಾರಣ [೬] ಅವರು ಹರ್ಯಾಣ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ( ₹ 300,000), PWD ಸಚಿವ, ರಣದೀಪ್ ಸಿಂಗ್ ಸುರ್ಜೆವಾಲಾ ( ₹ 51,000), ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯ, ನವೀನ್ ಜಿಂದಾಲ್ ( ₹ 500,000}, ಜಿಲ್ಲಾ ಪೊಲೀಸ್ ಕಮಿಷನರ್ ಅಮ್ನೀತ್ನಂತಹ ಹಲವಾರು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಂದ ದೇಣಿಗೆಯ ಮೂಲಕ ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಪಿ ಕುಮಾರ್ ( ₹ 250,000) ಮತ್ತು ಇತರರು .[೪] [೬] ಯೋಜನೆಯು ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು, ಹಿಂದಿನ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಆರೋಹಿಗಳಾದ ಬಚೇಂದ್ರಿ ಪಾಲ್ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷ್ ಯಾದವ್ ಅವರ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದೊಂದಿಗೆ [೭] ದಂಡಯಾತ್ರೆಯ ತಂಡವು ೧೩ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ಪರ್ವತಾರೋಹಿಗಳು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್, ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಿಂದ ಬಂದವರು ಮತ್ತು ಉಳಿದ ನಾಲ್ವರು ೧೬ ವರ್ಷದ ಅರ್ಜುನ್ ವಾಜಪೇಯ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಭಾರತದವರು. [೯] [೧೦] ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ನ ೧೯ ಯಶಸ್ವಿ ಆರೋಹಣಗಳ ವಿಶ್ವ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ದಂತಕಥೆ ಅಪಾ ಶೆರ್ಪಾರವರದು. ತಂಡವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಾ ಯಶಸ್ಸಿನ ಹಾದಿಯನ್ನು ತೋರಿದರು. ತಂಡವು ೪೦ ದಿನಗಳನ್ನು ಖುಂಬು ಗ್ಲೇಸಿಯರ್ನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು, ಅಲ್ಲಿ ತಂಡವು ತಮ್ಮ ಬೇಸ್ ಕ್ಯಾಂಪ್ ಅನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿತ್ತು. ಈ ಮಾರ್ಗವು ನೇಪಾಳದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಕ್ಷಿಣ ಕೋಲ್ ಮಾರ್ಗವಾಗಿತ್ತು. ಮಾರ್ಗಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕು ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ಆವರ್ತಕ ಸ್ಟಾಪ್ ಓವರ್ಗಳ ನಂತರ ತಂಡವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ೨೦ ಮೇ ೨೦೧೦ ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಿತು. ೨೨ ಮೇ ೨೦೧೦ ರಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೧೦: ೨೪ ಕ್ಕೆ ಮಮತಾ ಸೋಧಾ ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಶಿಖರವನ್ನು ಏರಿದರು. [೩] [೯]
ಎವರೆಸ್ಟ್ ವಿಜಯದ ನಂತರ, ಮಮತಾ ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಯುರೋಪ್ನ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾದ ಮೌಂಟ್ ಎಲ್ಬ್ರಸ್ ಅನ್ನು ಏರಿದರು. [೧೧]
ಮಮತಾ ಸೋಧಾ ಪರ್ವತಾರೋಹಿಯಾಗಿರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಹ್ಯಾಂಡ್ಬಾಲ್ನಲ್ಲಿಯೂ ಮಿಂಚಿದ್ದರು. [೫] ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೯೮ [೩] ಆಗ್ರಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ೨೧ ನೇ ಜೂನಿಯರ್ ಬಾಲಕಿಯರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹ್ಯಾಂಡ್ಬಾಲ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ಶಿಪ್ನಲ್ಲಿ ರನ್ನರ್ ಅಪ್ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಿದ ಹರಿಯಾಣ ರಾಜ್ಯ ಬಾಲಕಿಯರ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯೆಯಾಗಿ, ಅವರು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೯೮ [೩] ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಅಂತರ-ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಹ್ಯಾಂಡ್ಬಾಲ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ವಿಜೇತರಾಗಿದ್ದರು. ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಹರಿಯಾಣ ಸರ್ಕಾರದ ಕ್ರೀಡೆ ಮತ್ತು ಯುವ ಕಲ್ಯಾಣ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಹ್ಯಾಂಡ್ಬಾಲ್ನಲ್ಲಿ B1 ದರ್ಜೆಯ ಕ್ರೀಡಾಪಟುವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.
ಮಮತಾ ಸೋಧಾ ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಡ್ವೆಂಚರ್ ಕ್ಲಬ್ನ ಸದಸ್ಯರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. [೫] [೧೨]