ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಹೆಸರು | ಎನ್.ಸಿ.ಇ.ಆರ್.ಟಿ |
---|---|
ಧ್ಯೇಯವಾಕ್ಯ | विद्ययाऽमृतम्श्नुते (ವಿದ್ಯಯಾಮೃತಮ್ ಶ್ನುತೆ) |
ಶೈಲಿ | ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ |
Legal status | ಸಕ್ರಿಯ |
Purpose | ಶಿಕ್ಷಣದ ಗುಣವತ್ತತೆ ವರ್ಧಿಸುವುದು |
ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ | ನವದೆಹಲಿ |
ಸ್ಥಳ |
|
ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ | ಹಿಂದಿ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಉರ್ದು |
ನಿರ್ದೇಶಕರು | ಡಾ. ಹೃಷಿಕೇಶ ಸೇನಾಪತಿ |
ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣ | www.ncert.nic.in |
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಪರಿಷತ್ತು ( ಇಂಗ್ಲೀಷ್ : National Council of Educational Research and Training - NCERT ) ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತೀಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಸಂಸ್ಥೆ. ಈ ಮಂಡಳಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ನೀತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. [೧] ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯವೆಂದರೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮತ್ತು ನೀತಿ ನಿರೂಪಣೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಎನ್ಸಿಇಆರ್ಟಿಯ ಇತರ ಕಾರ್ಯಗಳು ಇಡೀ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು, ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು, ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವುದು, ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ನೀಡುವುದು. ಸಂಬಂಧಿತ ಸಲಹೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಕಟಣೆ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. [೨] ಅಂತೆಯೇ, ಎನ್ಸಿಇಆರ್ಟಿಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರೀತಿಯ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲೂ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಹಲವಾರು ಇತರ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಎನ್ಸಿಇಆರ್ಟಿ ಪಾಲುದಾರರಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ [೩], ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವು:
ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆ (ಮಹಿಳಾ ಅಧ್ಯಯನ ಇಲಾಖೆ). ಈ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ, ಈ ಸಂಸ್ಥೆ ನೀತಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಇಲಾಖೆ ಕಳೆದ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಅನೇಕ ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (ಎನ್ಜಿಒಗಳು) ಎನ್ಸಿಇಆರ್ಟಿಯ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಈ ಎನ್ಜಿಒಗಳು ದೇಶದ ದೂರದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಿವೆ ಮತ್ತು ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. [೧]
ಎನ್ಸಿಇಆರ್ಟಿಯ ಪ್ರಸ್ತುತ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಶಿಕ್ಷಣ ತಜ್ಞ ಡಾ.ಹೃಷಿಕೇಶ ಸೇನಾಪತಿ. ಇದುವರೆಗೆ ಅವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಾಥಮಿಕ, ಪ್ರೌಢ ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ತರಲು ಎನ್ಸಿಇಆರ್ಟಿ ಹಲವಾರು ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ.