| Vidyādhiraja Tīrtha | |
|---|---|
| ಜನ್ಮ ನಾಮ | Krishna Bhatt |
| Order | Vedanta |
| ಗುರು | Jayatirtha |
| ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ | Dvaita Vedanta, Vaishnavism |
| ಪ್ರಮುಖ ಶಿಷ್ಯರು/ಅನುಯಾಯಿಗಳು | Kavindra Tirtha, Rajendra Tirtha |
ವಿದ್ಯಾಧಿರಾಜ ತೀರ್ಥರು ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಆಡುಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ ಪೀಠದ ಏಳನೇ ಮಠಾಧೀಶರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೩೮೮ ರಿಂದ ೧೩೯೨ ರ ತನಕ ಪೀಠಾಧಿಪತಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. [೧]
ವಿದ್ಯಾಧಿರಾಜ ತೀರ್ಥರ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೇ ಮಧ್ವ ಮಠಗಳ ಮೊದಲ ವಿಭಜನೆ ನಡೆಯಿತು. ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ವಿದ್ಯಾಧಿರಾಜರು ತನ್ನ ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥರನ್ನು ತನ್ನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಮಠಾಧೀಶ ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ನೇಮಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ವಿದ್ಯಾಧಿರಾಜರು ಅನಾರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದಾಗ ಮತ್ತು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿದ್ದ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥರಿಗೆ ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಮಠವನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವ ಸಮಯ ಬಂದಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ವಿದ್ಯಾಧಿರಾಜರು ತನ್ನ ಶಿಷ್ಯ ಕವೀಂದ್ರರನ್ನು ತನ್ನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಮಠಾಧೀಶ ಸಿಂಹಾಸನಕ್ಕೆ ನೇಮಿಸಿದರು. ಕವೀಂದ್ರ ತೀರ್ಥರು ವಿದ್ಯಾಧಿರಾಜರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು, ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥರನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಮಾಧ್ವ ಮಠಗಳು ಕವೀಂದ್ರ ತೀರ್ಥರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಉತ್ತರಾದಿ ಮಠ ಮತ್ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸೋಸಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸರಾಯ ಮಠಗಳು ಇಬ್ಭಾಗವಾದವು. ಕವೀಂದ್ರ ತೀರ್ಥರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಗುರು ವಿದ್ಯಾಧಿರಾಜ ತೀರ್ಥರಿಂದ "ವೇದಾಂತ ಸಾಮ್ರಾಟ್" ಎಂದು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ ಆದರು. ಇಡೀ ಸಂಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾದಿ ಮಠದ ಎಲ್ಲಾ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಶ್ರೀ ಕವೀಂದ್ರ ತೀರ್ಥರಿಗೆ ಭವ್ಯವಾದ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಶ್ರೀ ಉತ್ತರಾದಿ ಮಠವು ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ಮೂಲ ಪರಂಪರೆಯಾಗಿದೆ. [೨]
ವಿದ್ಯಾಧಿರಾಜ ಅವರು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ:
Sri Vidyadhiraja Tirtha, the disciple and a worthy successor of Jaya Tirtha who occupied the throne of Vedanta Samrajya of the Uttaradi Mutt.
This selection of Kavindra as the successor of Vidyadhiraja, leaving Rajendra Tirtha resulted in the bifurcation of the Madhva Mathas, namely Vyasaraya Matha at Sosale headed by Rajendra Tirtha and Uttaradi Matha presided by Kavindra Tirtha.