ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮ [೧] ( Sanskrit , IAST ), [lower-alpha ೧] ಒಂದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ದೇವತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ೧೦೦೦ ಹೆಸರುಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ದೇವರು. ಇದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರ ಮತ್ತು ಜನಪ್ರಿಯ ಸ್ತೋತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಮಹಾಭಾರತದ ಅನುಶಾಸನ ಪರ್ವ [೨] ದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮ. ಇದು ವಿಷ್ಣುವಿನ ೧೦೦೦ ಹೆಸರುಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇತರ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ, ಸ್ಕಂದ ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಗರುಡ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. ಸುಂದರ್ ಗುಟ್ಕಾ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವಂತೆ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮದ ಸಿಖ್ ಆವೃತ್ತಿಯಲೂ ಇದೆ.[೩]
ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅನುಶಾಸನಪರ್ವದ ೧೩೫ನೇ [೪] ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ (ಶ್ಲೋಕಗಳು ೧೪ ರಿಂದ ೧೨೦), ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಮರಣಶಯ್ಯೆಯಲ್ಲಿದ್ದ (ಬಾಣಗಳ) ಕುರುವಂಶದ ಯೋಧ ಭೀಷ್ಮನಿಂದ ಯುಧಿಷ್ಠಿರನಿಗೆ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಯುಧಿಷ್ಠಿರನು ಭೀಷ್ಮನಿಗೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ:[೫] ಕಿಮೇಕಂ ದೈವತಂ ಲೋಕೇ ಕಿಂ ವಾಪ್ಯೇಕಂ ಪರಾಯಣಮ್ ಸ್ತುವಂತಃ ಕಂ ಕಮರ್ಚಂತಃ ಪ್ರಾಪ್ನುಯುರ್ಮಾನವಃ ಶುಭಮ್
ಕೋ ಧರ್ಮಃ ಸರ್ವ ಧರ್ಮಾಣಾಂ ಭವತಃ ಪರಮೋ ಮತಃ
ಕಿಂ ಜಪಾನ್ ಮುಚ್ಯತೇ ಜನ್ತುಃ ಜನ್ಮಸಂಸಾರಬನ್ಧನಾತ್
ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಒಬ್ಬನೇ ಆಶ್ರಯ ಯಾರು? ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ದೈವ ಯಾರು? ಯಾರನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವುದರಿಂದ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಮಂಗಳವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು? ಯಾರನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದರಿಂದ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಐಶ್ವರ್ಯವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು? ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ ಧರ್ಮ ಯಾವುದು? ಯಾರ ಹೆಸರನ್ನು ಜಪಿಸುವುದರಿಂದ ಜೀವಿಯು ಸಂಸಾರದ ಬಂಧಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಮುಂದುವರಿಯಬಹುದು?
ಭೀಷ್ಮನು ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಮನುಕುಲವು ಎಲ್ಲಾ ದುಃಖಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತಾನೆ, ಅದು ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾದ ಪರಮಾತ್ಮನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಾವಿರ ನಾಮಗಳು, ಎಲ್ಲ ಲೋಕಗಳ ಒಡೆಯನೂ, ಪರಮ ಜ್ಯೋತಿಯೂ, ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಸಾರವೂ ಆಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳು ಸಜೀವ ಮತ್ತು ನಿರ್ಜೀವ ಅವನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವನು ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುವಿನೊಳಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಸಹಸ್ರ ಎಂದರೆ 'ಸಾವಿರ'. ಸಹಸ್ರದ ಅರ್ಥವು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ನಾಮ ( ನಾಮಕರಣ,) ಎಂದರೆ 'ಹೆಸರು'. ಸಂಯುಕ್ತವು ಬಹುವ್ರಿಹಿ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು 'ಸಾವಿರ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಬಹುದು. ಆಧುನಿಕ ಹಿಂದಿ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ, ನಾಮವನ್ನು [ನಾ:ಮ್] ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಹಸ್ರನಾಮಮ್ ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮವನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಪೂರ್ಣ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಓದುವವನು ತನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಹೆಸರು, ಕೀರ್ತಿ, ಸಂಪತ್ತು ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಫಲ ಶ್ರುತಿ [ಫಲ = ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಶ್ರುತಿ = ಕೇಳಿದ್ದು] ಹೇಳುತ್ತದೆ.[೬][೭]
ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮವು ಹಿಂದೂಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಕ್ತ ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ ಅಥವಾ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅನುಯಾಯಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ವೈಷ್ಣವರು ಇತರ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಶಿವ ಮತ್ತು ದೇವಿಯಂತಹ ಇತರ ದೈವಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಪರಮಾತ್ಮ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಇತರ ದೇವರುಗಳ ಇತರ ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸಹಸ್ರನಾಮವನ್ನು "ಸಹಸ್ರನಾಮ" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವುದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅದರ ವ್ಯಾಪಕ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[೮]
ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮದಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು "ಶಿವ" ( ಅದ್ವೈತಿನ ಆದಿಶಂಕರರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ # ೨೭ ಮತ್ತು # ೬೦೦ ಹೆಸರುಗಳು) ಸ್ವತಃ "ಶಂಭು" (ಹೆಸರು # ೩೮), "ಈಶಾನಃ" (ಹೆಸರು #೬ ೪), ಮತ್ತು "ರುದ್ರ" (ಹೆಸರು # ೧೧೪). ಅದ್ವೈತ ವೇದಾಂತದ ಆದಿ ಶಂಕರರು ವಿಷ್ಣುವು ಬ್ರಹ್ಮನೇ (ಕೇವಲ ಬ್ರಹ್ಮದ ಅಂಶವಲ್ಲ ) ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.[೯] ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ, " ಹರಿ ( ವಿಷ್ಣು ) ಮಾತ್ರ ಶಿವನಂತಹ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಸ್ತುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ" ಎಂದು ಅವರು ಗಮನಿಸುತ್ತಾರೆ,[೧೦] ಇದು ಶ್ರೀವೈಷ್ಣವ ಭಾಷ್ಯಕಾರ ಪರಾಶರ ಭಟ್ಟರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿದೆ. ಪರಾಶರ ಭಟ್ಟರು ಶಿವ ಎಂದರೆ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಗುಣ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಿದರು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ "ಐಶ್ವರ್ಯವನ್ನು ನೀಡುವವನು".[೧೧]
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಶಿವ ಹೆಸರಿನ ಈ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ಸ್ವಾಮಿ ತಪಸ್ಯಾನಂದ ಅವರ ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮದ ಶಂಕರರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಅನುವಾದದಿಂದ ಸವಾಲು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.[೧೨] ಅವರು ೨೭ ನೇ ಹೆಸರು, ಶಿವ ಅನ್ನು ಹೀಗೆ ಅನುವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. " ಪ್ರಕೃತಿ, ಸತ್ವ, ರಜಸ್ ಮತ್ತು ತಮಸ್ನ ಮೂರು ಗುಣಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗದವನ. ಕೈವಲಯ ಉಪನಿಷತ್ ಹೇಳುತ್ತದೆ, "ಅವನು ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ಶಿವ ಎರಡೂ." ಶಿವ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದ ಈ ಹೇಳಿಕೆಯ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ, ಶಿವನ ಸ್ತುತಿ ಮತ್ತು ಆರಾಧನೆಯಿಂದ ವಿಷ್ಣುವೇ ಶ್ರೇಷ್ಠನಾಗಿದ್ದಾನೆ." [೧೨] ಸ್ಮಾರ್ತರು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ಈ ಅದ್ವೈತ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಶಿವರನ್ನು ಒಂದೇ ದೇವರಂತೆ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಕ್ರಮವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿನಾಶದ ವಿಭಿನ್ನ ಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ. ಅನೇಕ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳು ಬಹು ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ, ಈ ನಿದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಶಿವ ಇಬ್ಬರೂ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ, ಉದಾ, ಶಿವ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಅರ್ಥ "ಶುಭಕರ" [೧೩] ಇದು ವಿಷ್ಣುವಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು. ಅನಂತಪದ್ಮನಾಭ ಮತ್ತು ಶಂಕರನಾರಾಯಣ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಹಿಂದೂಗಳು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ, ಭಗವಾನ್ ಪಾಂಡುರಂಗ ವಿಠ್ಠಲನಂತೆ, ಕೃಷ್ಣನ ರೂಪವು ಅವನ ಕಿರೀಟದ ಮೇಲೆ ಶಿವಲಿಂಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಎರಡೂ ದೇವತೆಗಳ ಏಕತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ವೈಷ್ಣವ ಭಾಷ್ಯಕಾರ, ರಾಮಾನುಜಾಚಾರ್ಯರ ಅನುಯಾಯಿಯಾದ ಪರಾಶರ ಭಟ್ಟರು ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮದಲ್ಲಿ "ಶಿವ" ಮತ್ತು "ರುದ್ರ" ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಗುಣಗಳು ಅಥವಾ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅರ್ಥೈಸುತ್ತಾರೆಯೇ ಹೊರತು ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಶಿವ ಒಂದೇ ದೇವರು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ವೈಷ್ಣವರು ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ತನ್ನ ನಾಲ್ಕು ತೋಳುಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ, ಶಂಖ, ತಟ್ಟೆ, ಹೂವು ಮತ್ತು ಗದೆಯನ್ನು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು, ಅದನ್ನು ಪರಮಾತ್ಮನೆಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸ್ಮಾರ್ತರು ದೇವರ ಈ ಅಂಶ ಅಥವಾ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಚಂದಾದಾರರಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಸ್ಮಾರ್ತರು ದೇವರು ನಿರ್ಗುಣ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ದೇವರು ಸಮಯದಿಂದ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಆಕಾರ ಮತ್ತು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ವೈಷ್ಣವ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ವಿಷ್ಣುವು ಅಪರಿಮಿತ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೂಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಲು ಸಮರ್ಥನೆಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿವೆ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾದ ವಾದಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು (ದೇವರು ಒಂದು ರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಅಸಮರ್ಥನೆಂದು ಹೇಳುವುದು) ಅಪರಿಮಿತ ಮತ್ತು ಸರ್ವಶಕ್ತ ಪರಮಾತ್ಮನನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸುವುದು.
ಶ್ರೀ ವೈಷ್ಣವ ಮತ್ತು ಸದ್ ವೈಷ್ಣವ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ, ಭಗವದ್ಗೀತೆ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವಿಕೆಯ ಎರಡು ಕಣ್ಣುಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇತರ ವೈಷ್ಣವ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮವನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಂಥವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗೌಡೀಯ ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ವಲ್ಲಭ ಸಂಪ್ರದಾಯ, ನಿಂಬಾರ್ಕ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ರಾಮನಂದಿಗಳಲ್ಲಿ, ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ರಾಮನ ನಾಮಗಳ ಪಠಣವು ವಿಷ್ಣುವಿಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ರಾಮನ ಒಂದು ನಾಮವನ್ನು ಜಪಿಸುವುದರಿಂದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಾವಿರ ನಾಮಗಳನ್ನು ಜಪಿಸುವುದರಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳುವ ಪದ್ಮ ಪುರಾಣದ ಇನ್ನೊಂದು ಶ್ಲೋಕವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮ ವೈವರ್ತ ಪುರಾಣದ ಒಂದು ಶ್ಲೋಕವು ರಾಮನ ಮೂರು ನಾಮಗಳನ್ನು ಒಂದಕ್ಕೆ ಸಮೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿನ ಆ ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಅಕ್ಷರಶಃ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಾರದು ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ, ಏಕೆಂದರೆ ಅನೇಕರು ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣರ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಈ ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬಹುದು: ಅನೇಕ ವೈಷ್ಣವ ಗುಂಪುಗಳು ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರವೆಂದು ಗುರುತಿಸುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ಇತರರು ಅವನನ್ನು ಸ್ವಯಂ ಭಗವಾನ್ ಅಥವಾ ಭಗವಂತನ ಮೂಲ ರೂಪ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೂ ಈ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಭಾವನೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ದೇವರ ಅನೇಕ ನಾಮಗಳನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಶುದ್ಧ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಮುಖ್ಯ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಬಹುದು. ನಿಜವಾಗಿ, ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನೇ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ, "ಅರ್ಜುನಾ, ಸಾವಿರ ನಾಮಗಳನ್ನು ಪಠಿಸುವ ಮೂಲಕ ಒಬ್ಬನು ಸ್ತುತಿಸಬೇಕೆಂದು ಬಯಸಬಹುದು. ಆದರೆ, ನನ್ನ ಕಡೆಯಿಂದ, ನಾನು ಒಂದು ಶ್ಲೋಕದಿಂದ ಹೊಗಳಿದ್ದೇನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ.” [೧೪]
ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದೊಳಗೆ ಶ್ರೀ ಸಂಪ್ರದಾಯದಂತಹ ಕೆಲವು ಗುಂಪುಗಳು ಋಗ್ವೇದವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ. ೧.೧೫೬.೩, ಅದು ಹೇಳುತ್ತದೆ "ಓ ಪರಮ ಸತ್ಯದ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಯಸುವವರೇ, ದೃಢವಾದ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಹೆಸರನ್ನು ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಉಚ್ಚರಿಸಿ. ಅದು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಅಂತಹ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತದೆ." [೧೫]
ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮದಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಹೆಸರುಗಳು, ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಾವಿರ ಹೆಸರುಗಳು ಕರ್ಮವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ದೇವರ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಶಂಕರನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ೧೩೫ ನೇ ಹೆಸರು, ಧರ್ಮಾಧ್ಯಕ್ಷ, ಅಂದರೆ, "ಜೀವಿಗಳ ಅರ್ಹತೆ ( ಧರ್ಮ ) ಮತ್ತು ದೋಷಗಳನ್ನು ( ಅಧರ್ಮ ) ನೇರವಾಗಿ ನೋಡುವವನು ಅವರಿಗೆ ತಕ್ಕ ಪ್ರತಿಫಲವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ." [೧೬]
ದೇವರ ಈ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳೆಂದರೆ ಭವನಃ, ೩೨ ನೇ ಹೆಸರು, ವಿಧಾತ, ೪೪ ನೇ ಹೆಸರು, ಅಪ್ರಮತ್ತಃ, ೩೨೫ ನೇ ಹೆಸರು, ಸ್ಥಾನದ, ೩೮೭ ನೇ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಶ್ರೀವಿಭಾವನಃ, ೬೦೯ ನೇ ಹೆಸರು.[೧೭] ಶಂಕರನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಭಾವನಃ ಎಂದರೆ "ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಗಳ ಕರ್ಮಗಳ ಫಲವನ್ನು ಅವರು ಆನಂದಿಸಲು ಉತ್ಪಾದಿಸುವವನು." [೧೮] ಬ್ರಹ್ಮ ಸೂತ್ರ (೩.೨.೨೮) "ಫಲ್ಮತಾಃ ಉಪಪತ್ತೇಃ" ಜೀವಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಫಲವನ್ನು ನೀಡುವ ಭಗವಂತನ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ.[೧೮]
ಸಹಸ್ರನಾಮದ ಪಠಣವು ಮನಸ್ಸಿನ ಅಚಲವಾದ ಶಾಂತತೆಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆ, ಒತ್ತಡದಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬುವವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮದ ಸಮಾಪ್ತಿಯ ಪದ್ಯಗಳ (ಫಲಸೃತಿ) ಅನುವಾದವು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ: "ಈ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಕೇಳುವ ಅಥವಾ ಪುನರಾವರ್ತಿಸುವ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಇನ್ಮುಂದೆ ಯಾವುದೇ ಕೆಟ್ಟ ಅಥವಾ ಅಶುಭ ಸಂಭವಿಸುವುದಿಲ್ಲ... ಯಾವ ಭಕ್ತನು ಮುಂಜಾನೆ ಎದ್ದು ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಶುದ್ಧಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೋ, ವಾಸುದೇವನಿಗೆ ಅರ್ಪಿತವಾದ ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಅವನಲ್ಲಿಯೇ ಏಕಾಗ್ರಚಿತ್ತದಿಂದ ಪುನರುಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾನೋ, ಆ ಮನುಷ್ಯನು ಮಹಾ ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು, ತನ್ನ ಗೆಳೆಯರಲ್ಲಿ ನಾಯಕತ್ವವನ್ನು, ಭದ್ರವಾದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಮತ್ತು ಪರಮ ಹಿತವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಮೀರದ. ಅವನು ಎಲ್ಲಾ ಭಯಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನು ರೋಗಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತನಾಗುತ್ತಾನೆ. ರೂಪ ಸೌಂದರ್ಯ, ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸದ್ಗುಣವು ಅವನಿಗೆ ಸಹಜವಾಗಿರುತ್ತದೆ.... ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಪ್ರತಿದಿನ ಓದುವವನು ಮನಸ್ಸಿನ ಶಾಂತಿ, ತಾಳ್ಮೆ, ಸಮೃದ್ಧಿ, ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿರತೆ, ಸ್ಮರಣೆ ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.... ಯಾರು ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾರೋ ಅವರು ವ್ಯಾಸರು ರಚಿಸಿದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೇಲಿನ ಈ ಭಕ್ತಿ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸಬೇಕು.... ತಾವರೆಗಣ್ಣಿನ [ಕಮಲ ನಯನ] ವನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವ, ಎಲ್ಲ ಲೋಕಗಳ ಒಡೆಯನೂ, ಜನ್ಮರಹಿತನೂ, ಯಾರಿಂದ ಲೋಕಗಳು ಹುಟ್ಟಿ ಕರಗುತ್ತವೆಯೋ ಆ ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಸೋಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ."
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ, ಭಕ್ತನು ಪ್ರತಿದಿನ ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳು, ಗೀತೆ, ರುದ್ರಂ, ಪುರುಷ ಸೂಕ್ತ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳನ್ನು ಪಠಿಸಬೇಕು. ಇದನ್ನು ಯಾವುದೇ ದಿನ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮವನ್ನು ಪಠಿಸಿದರೆ ಸಾಕು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲಿಂಗವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಜಪಿಸಬಹುದು.
ಕಲಿಯುಗದಲ್ಲಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ತೋತ್ರಗಳು ಪರಶುರಾಮನಿಂದ ಶಾಪಗ್ರಸ್ತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ನಿಷ್ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿವೆ ಎಂದು ವರಾಹಿ ತಂತ್ರವು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಈ ಶಾಪದಿಂದ ಮುಕ್ತವಾದ ಮತ್ತು ಕಲಿಯುಗದಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತವಾದವುಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡುವಾಗ, "ಭೀಷ್ಮ ಪರ್ವದ ಗೀತೆ, ಮಹಾಭಾರತದ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮ ಮತ್ತು ಚಂಡಿಕಾ ಸಪ್ತಶತಿ (ದೇವಿ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮ್) ಎಲ್ಲಾ ದೋಷಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ತಕ್ಷಣವೇ ಫಲವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ." [೧೯]
ಶ್ರೇಷ್ಠ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಗ್ರಂಥವಾದ ಬೃಹತ್ ಪರಾಶರ ಹೊರಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ, ಋಷಿ ಪರಾಶರರು ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದನ್ನು ಗ್ರಹಗಳ ಬಾಧೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.[೨೦] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಶ್ಲೋಕವನ್ನು ನೋಡಿ: "ದೀರ್ಘಕಾಲದ ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ಇತರ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳಿಂದ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮವೆಂದರೆ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮದ ಪಠಣ." [೨೦]
ಋಷಿ ಪರಾಶರರು ಈ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ತಮ್ಮ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಹತ್ತಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ಈ ಮುಂದಿನ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ.
"ಮೇಲಿನ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳಿಂದ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮವೆಂದರೆ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮ ಪಠಣ." ಚ. ೫೯, ಪದ್ಯ ೭೭ [೨೦]
ಅವರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಯುರ್ವೇದ ಪಠ್ಯ ಚರಕ ಸಂಹಿತೆಯಲ್ಲಿ, ಆಚಾರ್ಯ ಚರಕವು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಜ್ವರವನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿಷ್ಣುವು ಸಹಸ್ರಮೂರ್ಧನಂ ಚರಚಾರಪತಿಂ ವಿಭುಂ|| ೩೧೧ ಸ್ತುವನ್ನಾಮಸಹಸ್ರೇಣ ಜ್ವರನ್ ಸರ್ವಾನಪೋಹತಿ| ಸಾವಿರ ತಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ಕಾರಕ (ವಿಶ್ವದ ಚಲಿಸುವ ಮತ್ತು ಚಲಿಸದ ವಸ್ತುಗಳು) ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಮತ್ತು ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾಗಿರುವ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಹಸ್ರ ನಾಮ (ಒಂದು ಸಾವಿರ ಹೆಸರುಗಳು) ಪಠಣವು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಜ್ವರಗಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುತ್ತದೆ.[೨೧]
ಪರ್ಯಾಯ ವಿಧಾನವೆಂದರೆ ಪ್ರಾರಂಭದ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯನ್ನು ಹೇಳುವುದು ಮತ್ತು ನಂತರ ಚರಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಹೇಳುವುದು (ಮೂಲತಃ ಭೀಷ್ಮನು ಹೇಳಿದಂತೆ. ) ಅಂತಹ ಚರಣಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಶ್ಲೋಕಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಹಸ್ರನಾಮವು (ಆರಂಭಿಕ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತಾಯದ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ) ಒಟ್ಟು ೧೦೮ ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮೊದಲ ಶ್ಲೋಕ
ಹಲವಾರು ಪದಗಳ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮಧ್ಯಂತರ ಸ್ಥಳಗಳ ಲೋಪವನ್ನು ಗಮನಿಸಿ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಈ ಶ್ಲೋಕದ ಮೊದಲ ಸಾಲಿನ ಕೊನೆಯ ಪದ:
ಅನುರೂಪವಾಗಿದೆ:
ವಿಸ್ತರಿತ ಆವೃತ್ತಿಯ.
ಈ ಪದಗಳ ಜೋಡಣೆಯು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಸಮಾಸ - ಸಂಯುಕ್ತ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದು ಸಡಿಲವಾದ ಆಂಗ್ಲೀಕೃತ ಕಾಗುಣಿತದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಿಲಕ್ಷಣ ಅನುವಾದಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೆಸರುಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಟ್ಟಿಯಾಗಿದೆ.[೨೨][೨೩] ಸಂಸ್ಕೃತವು ಒಂದೇ ಪದಕ್ಕೆ ಬಹು ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾ ಹೇಗೆ ಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿ. ಒಬ್ಬರ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಿಂದ ಒಂದು ನಿಮಿಷದವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಹೆಸರನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಬ್ಬರು ಯೋಚಿಸಬಹುದು.
2) ನಾರದ, ಆಳ್ವಾರರು ಮತ್ತು ಸಂತ ತ್ಯಾಗರಾಜರಂತಹ ಮಹಾನ್ ಋಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಕರು ತಮ್ಮ ಭಕ್ತಿ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ "ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಾವಿರ ನಾಮಗಳು" ಬಗ್ಗೆ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
3) ಮಹಾಭಾರತದ ಭಾಗವಾಗಿ ಸಾವಿರ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಸಂರಕ್ಷಿಸಿದವರು ವೇದಗಳ ಸಂಕಲನಕಾರರಾದ ಋಷಿ ವೇದವ್ಯಾಸರೇ ಹೊರತು ಬೇರೆ ಯಾರೂ ಅಲ್ಲ.
4) ಭೀಷ್ಮನು ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮದ ಪಠಣವನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮತ್ತು ಸುಲಭವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದನು, ಅಥವಾ ಎಲ್ಲಾ ಬಂಧನದಿಂದ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ.
5) ಈ ಸ್ತೋತ್ರಂ ಪಠಣವು ಎಲ್ಲಾ ದುಃಖಗಳಿಂದ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಶಾಂತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
6) ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮವು ಗೀತೆಯ ಬೋಧನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ.
ಶ್ರೀ ರಾಮ ರಾಮ ರಾಮೇತಿ ರಮೇ ರಾಮೇ ಮನೋರಮೇ
ಸಹಸ್ರನಾಮ ತತ್ ತುಲ್ಯಂ ರಾಮ ನಾಮ ವರನನೇ ॥
ಇದು ಹೀಗೆ ಅನುವಾದಿಸುತ್ತದೆ:
ಓ ವರನನಾ (ಸುಂದರ ಮುಖದ ಮಹಿಳೆ), ನಾನು ರಾಮ, ರಾಮ, ರಾಮ ಎಂಬ ಪವಿತ್ರ ನಾಮವನ್ನು ಜಪಿಸುತ್ತೇನೆ ಮತ್ತು ಈ ಸುಂದರವಾದ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಆನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಶ್ರೀರಾಮನ ಈ ಪವಿತ್ರ ನಾಮವು ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಒಂದು ಸಾವಿರ ಪವಿತ್ರ ನಾಮಗಳಿಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ." (ಬೃಹದ್ ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮಸ್ತೋತ್ರ, ಉತ್ತರ-ಖಂಡ, ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ )
ಸಹಸ್ರ-ನಾಮ್ನಾಮ್ ಪುಣ್ಯನಮ್, ತ್ರಿರ್-ಅವೃತ್ತ್ಯಾ ತು ಯತ್ ಫಲಮ್
ಏಕವೃತ್ತ್ಯಾ ತು ಕೃಷ್ಣಸ್ಯ, ನಾಮೈಕಂ ತತ್ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ
ಇದು ಹೀಗೆ ಅನುವಾದಿಸುತ್ತದೆ:
"ವಿಷ್ಣುವಿನ (ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮ-ಸ್ತೋತ್ರಮ್) ಸಾವಿರ ಪವಿತ್ರ ನಾಮಗಳನ್ನು ಮೂರು ಬಾರಿ ಪಠಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಾಧಿಸಿದ ಪುಣ್ಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು (ಪುಣ್ಯ) ಕೃಷ್ಣನ ಪವಿತ್ರ ನಾಮದ ಒಂದೇ ಒಂದು ಉಚ್ಚಾರಣೆಯಿಂದ ಸಾಧಿಸಬಹುದು."
ಯೋ ಮಾಂ ನಾಮ ಸಹಸ್ರೇಣ ಸ್ತೋತುಂ ಇಚ್ಛತಿ ಪಾಂಡವ ॥
ಸೋಹಮೇಕೇನ ಸ್ಲೋಕೇನ ಸ್ತುತಾ ಏವ ನ ಸಂಶಯಃ
ಇದು ಹೀಗೆ ಅನುವಾದಿಸುತ್ತದೆ:
"ಅರ್ಜುನಾ, ಸಾವಿರ ನಾಮಗಳನ್ನು ಪಠಿಸುವ ಮೂಲಕ ಒಬ್ಬನು ಸ್ತುತಿಸಬೇಕೆಂದು ಬಯಸಬಹುದು. ಆದರೆ, ನನ್ನ ಕಡೆಯಿಂದ, ನಾನು ಒಂದು ಶ್ಲೋಕದಿಂದ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ
"ಓ ಪರಮ ಸತ್ಯದ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಯಸುವವರೇ, ಅಂತಹ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತದೆ ಎಂಬ ದೃಢವಾದ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ "ವಿಷ್ಣು" ನಾಮವನ್ನು ಉಚ್ಚರಿಸಿ."
ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮವು ಹಲವಾರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿಗೆ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ:
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
{{citation}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)