ಸುದಾಮ | |
---|---|
ಗ್ರಂಥಗಳು | ಪುರಾಣ |
ಸುದಾಮ , [೧] ಈತನನ್ನು ಕುಚೇಲ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.[೨] ಇವನು ಹಿಂದೂ ದೇವತೆ ಕೃಷ್ಣನ ಬಾಲ್ಯದ ಸ್ನೇಹಿತ. ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಅವನು ದ್ವಾರಕೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಕಥೆ ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
ದಂತಕಥೆಯಲ್ಲಿ, ಸುದಾಮ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣ ಉಜ್ಜಯಿನಿಯಲ್ಲಿದ್ದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸಂದೀಪನಿಯ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಾಗಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಕಡು ಬಡತನದ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸುದಾಮನ ಹೆಂಡತಿಯು ಕೃಷ್ಣನ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಅವನ ಸಹಾಯವನ್ನು ಕೇಳುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಕೆಲವು ಹಿಡಿ ಒಣ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಸುದಾಮ ದ್ವಾರಕಾದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹಳೆಯ ಸ್ನೇಹಿತನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಕೃಷ್ಣ ಅವನನ್ನು ಗೌರವದಿಂದ ಬರಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಸುದಾಮನ ಬಡತನವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಿದ ನಂತರ, ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತನಿಗೆ ಆತನ ಗುಡಿಸಲು ಇದ್ದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಐಷಾರಾಮಿ ಅರಮನೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾನೆ, ಸುದಾಮ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದಾಗ ಅದನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾನೆ. [೩]
ಅವನ ದಂತಕಥೆಯ ಒಂದು ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಲ್ಲಿ, ತುಳಸಿಯೊಂದಿಗೆ ಸುದಾಮನು ಒಮ್ಮೆ ಕೃಷ್ಣನ ಸ್ವಂತ ನಿವಾಸವಾದ ಗೋಲೋಕದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಧೆಯ ಶಾಪವು ಅವರನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಹುಟ್ಟುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತದೆ. [೪]
ಅದರಂತೆ, ಸುದಾಮನು ಬಡ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದನು. ಅವನು ಕೃಷ್ಣನ ಉಪದೇಶಕರಾಗಿದ್ದ ಸಾಂದೀಪನಿಯ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿ ತನ್ನ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದನು. ಸುದಾಮನಿಗೆ ಬಡತನವಷ್ಟೇ ಗೊತ್ತಿದ್ದರೆ, ಅವನ ಸ್ನೇಹಿತ ಕೃಷ್ಣನು ಯದುವಂಶದ ರಾಜಮನೆತನದಿಂದ ಬಂದವನು. ಸಾಮಾಜಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅವರು ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. ಒಂದು ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಸುದಾಮರನ್ನು ಹವನಕ್ಕಾಗಿ ಉರುವಲು ಪಡೆಯಲು ಕಾಡಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ಇಬ್ಬರು ಹುಡುಗರಿಗೆ ಹಸಿವಾಯಿತು ಹೀಗಾಗಿ ಕೃಷ್ಣನು ಸುದಾಮನಿಗೆ ತಿನ್ನಲು ಏನಾದರೂ ಇದೆಯೇ ಎಂದು ವಿಚಾರಿಸಿದನು; ಸಾಂದೀಪನಿ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಹಂಚಲು ಕಡಲೆಯ ಕಟ್ಟು ಸುದಾಮನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸುದಾಮನು ಸ್ವಾರ್ಥವನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಬಳಿ ಯಾವುದೇ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ನಿರಾಕರಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಕಡಲೆಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತಾನೆ. [೫] ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಘಟನೆ ನಡೆದರೂ ಅವರ ಸ್ನೇಹಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು ತಲುಪಿದ ನಂತರ, ಕೃಷ್ಣನು ದ್ವಾರಕಾದ ಆಡಳಿತಗಾರನಾದನು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದನು. ಸುದಾಮನು ವಿನಮ್ರ ಮತ್ತು ಬಡ ಹಳ್ಳಿಯವನಾಗಿ ಉಳಿದನು.
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಸುದಾಮನ ಹಸಿವಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಹೆಂಡತಿ ತನ್ನ ಪತಿಯನ್ನು ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಬಡತನದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಲು ಬೇಡಿಕೊಂಡಳು ಎಂದು ಭಾಗವತ ಪುರಾಣವು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಅವನ ಭಕ್ತರ ಆಶ್ರಯ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ಆಶ್ರಯದಾತನಾದ ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಹಳೆಯ ಸ್ನೇಹಿತನಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ನೀಡುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ. ಕೃಷ್ಣನ ಸಹಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಸುದಾಮನು ಕೃಷ್ಣ ದೇವರು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಅವನನ್ನು ನೋಡಲು ಒಪ್ಪಿದನು. ಇದರಿಂಫ಼ ಪುಣ್ಯ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯೂ ಅವನಲ್ಲಿತ್ತು. ಅವನು ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತನಿಗೆ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ಕೊಡಲು ಏನಾದರೂ ಇದೆಯೇ ಎಂದು ಅವನು ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದನು. ಕೊನೆಗೆ ಅವನು ದ್ವಾರಕೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ನಾಲ್ಕು ಹಿಡಿ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಮತ್ತು ಹೊಡೆದ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಅವನು ಕೃಷ್ಣನ ಅರಮನೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವನ ನೆಚ್ಚಿನ ರಾಣಿ ರುಕ್ಮಿಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಮಂಚದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿರುವ ದೇವರನ್ನು ಕಂಡನು. ತನ್ನ ಹಳೆಯ ಸ್ನೇಹಿತನನ್ನು ನೋಡಿದ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಕೃಷ್ಣನು ಅವನನ್ನು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮಂಚದ ಮೇಲೆ ಕೂರಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ಅವನ ಪಾದಗಳನ್ನು ತೊಳೆದನು. ಅವನು ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತನಿಗೆ ಹಲವಾರು ಉಪಹಾರಗಳನ್ನು ನೀಡಿದನು ಮತ್ತು ಅವನ ದೇಹವನ್ನು ಗಂಧ ಮತ್ತು ಸುಗಂಧ ದ್ರವ್ಯಗಳಿಂದ ಹೊದಿಸಿದನು. ರುಕ್ಮಿಣಿಯು ಸ್ವತಃ ಪೊರಕೆ ಹಿಡಿದು ಅವನ ಬಳಿಗೆ ಬಂದು ಅರಮನೆಯ ಸ್ತ್ರೀಯರನ್ನು ಬೆರಗುಗೊಳಿಸಿದಳು. ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಸುದಾಮರು ಸಾಂದೀಪನಿಯ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದ ದಿನಗಳ ಕುರಿತು ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದರು. ಒಮ್ಮೆ ದೊಡ್ಡ ಚಂಡಮಾರುತದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಡಿನಿಂದ ಇಂಧನವನ್ನು ತರಲು ಈ ಜೋಡಿಯು ಕಾರ್ಯಪ್ರವೃತ್ತರಾದಾಗ, ತಮ್ಮ ಗುರುಗಳು ಅವರನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೂ ಅವರು ಪರಸ್ಪರರ ಕೈಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಗುರಿಯಿಲ್ಲದೆ ಅಲೆದಾಡಿದಾಗ ಕೃಷ್ಣ ಒಂದು ಘಟನೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿದನು. ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತನನ್ನು ತನಗಾಗಿ ಏನಾದರೂ ಉಡುಗೊರೆಗಳನ್ನು ತಂದಿದ್ದೀಯಾ ಎಂದು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಕೇಳಿದನು. ತಂದ ವಸ್ತುವಿಗೆ ನಾಚಿಕೆ ಪಟ್ಟುಕೊಂಡು ಸುದಾಮನು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲಿಲ್ಲ. ಕೃಷ್ಣನು ಸರ್ವಜ್ಞನಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಸುದಾಮನ ಇರುಸುಮುರುಸನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡನು, ತನಗೆ ತಂದ ಒಣ ಅಕ್ಕಿ ಕಾಳುಗಳನ್ನು ತನ್ನ ನೆಚ್ಚಿನ ಆಹಾರವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾಳನ್ನು ನುಂಗಿದನು. ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಯನ್ನು ಕಳೆದ ನಂತರ, ಸುದಾಮನು ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದನು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನಿಗೆ ಕೃಷ್ಣನಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಕೇಳಲು ನಾಚಿಕೆಪಡುತ್ತಿದ್ದನು, ಆದರೆ ಅವನು ದೇವರ ದರ್ಶನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರಿಂದ ತೃಪ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಸುದಾಮನು ಹಿಂದಿರುಗಿದಾಗ ತನ್ನ ವಿನಮ್ರ ಗುಡಿಸಲು ಸುಂದರವಾದ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಾನವನಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ಹಲವಾರು ಏಳು ಅಂತಸ್ತಿನ ಅರಮನೆಗಳಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅವನನ್ನು ಅದ್ಭುತ ಸಂಗೀತಗಾರರು ಮತ್ತು ಗಾಯಕರು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಸಂತೋಷದಿಂದ, ಅವನ ಹೆಂಡತಿ ಅವನನ್ನು ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಧಾವಿಸಿದಳು. ಅವಳು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕುತ್ತಿರುವಾಗ ಸ್ವತಃ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವತೆಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದಳು. ಆಶ್ಚರ್ಯಗೊಂಡ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನು ತನ್ನ ಮನೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದನು. ತನ್ನ ಸೌಕರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಐಶ್ವರ್ಯ ಸ್ವರ್ಗವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಂಡನು. ಸುದಾಮನು, ತನ್ನ ದುರದೃಷ್ಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವನನ್ನು ನೋಡಿ ಮುಗುಳ್ನಕ್ಕ ಕೃಷ್ಣನ ಔದಾರ್ಯವನ್ನು ನೆನೆದು ಹರ್ಷಿಸಿದನು. ಅವನ ಹೆಂಡತಿ ಮತ್ತು ಅವನು ಅನುಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಸುಖಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣನಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು. [೬]
ಕೃಷ್ಣನ ಉದಾರತೆ ಮತ್ತು ಸುದಾಮನೊಂದಿಗಿನ ಅವನ ಸ್ನೇಹವು ಅಕ್ಷಯ ತೃತೀಯ ಹಬ್ಬದ ಆಚರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. [೭]