Ачаланган диктиофора

Ачаланган диктиофора (лат. Dictyophora duplicatus), (Bosc. E. Fisch) – Жаш мөмөлүк денеси негизинен шар сымал, жумурткадай, кээде цилиндрдей, диаметри 4-5 см, жылмакай, башында ак, кийин агыш-саргыч жана ачык күрөң, теги мицелийлүү жипчелүү. Рецептакулу цилиндрдей, узундугу 15-20 см, калыңдыгы 2,5-4,5 см, түбүнө ичкерген, көңдөй, ак же ачык күрөң волңвалуу теги менен. Калпак сымал глебасы конустай, узундугу 3- 5 см жана ушундай эле калыңдыкта. Анын сырткы жагы бутактанган жана бири-бири менен бекилген кабырчалардан торчолонгондой көрүнөт; калпакчасы жетилгенде саргыч-жашыл, былжырлуу. Глебасы менен рецептакуласынын өйдөкү учуна ак же агыш-бозомук, агыш-саргыч, салаңдаган токулган юбкага окшогон, рецептакуласынын ортосуна же аягына жеткен торчодой индузий бекиген. Жетилген козукарын начар жагымсыз жыт чыгарат. Базидиялары 6-8 споралуу. Споралары эллипстей, 3,5-4,4 х 1,2-1,8 мкм, жылмакай.

Биологиялык өзгөчөлүктөрү

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Гумуста сапротроф. Споралары чымындар аркылуу таралат.

Жалпы жана өлкөдө таралышы

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Батыш жана Чыгыш Европа, Кытай, Түндүк Америка, Казакстан, Кыргызстан: Бишкек ш.

Өсүү шарттары

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Гумуска жана органикалык калдыктарга бай топурактарда, дайыма нымдуу жерлерде, токойлордо жана эс алуу бактарда учурайт.

Саны

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Бирин-серин экземплярдан кездешет.

Чектөөчү факторлор

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Изилденбеген.

Өстүрүү

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Өстүрүүгө мүмкүн эмес.

Уюштурулган коргоо аракеттери

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Атайын коргоо аракеттери иштелип чыккан эмес. СССРдин Кызыл китебине (1984) киргизилген.

Коргоо үчүн зарыл аракеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Жаңы өскөн аймактарды аныктоо.

Статусу

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

EN. Сейрек кездешкен түр. КМШнын территориясындагы Dictyophora тукумунун жападан жалгыз өкүлү. Элдик дарыгерчиликте колдонулат.

Колдонулган адабияттар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]