Lingua Romanica Mosellensis

Romanica Mosellensis est lingua Romanica exorta post Imperium Romanum lapsum iuxta Mosellam flumen, quod fluit per Germaniam, Franciam, et Luxemburgum. Etiam saeculo XI in nonnullis partibus manebat, nondum a colonis Germanis coperta.

Prae Ortu

Postquam Caesar Galliam vicit anno 50 a.C.n., gens Galloromana ibi coepit florescere. Haud autem in Germania Inferiore nec in partibus Germaniae Superioris propinquis limitibus, ubi gens Germana permanebat usque ad imperii occasum.

Ortus

Cum Angli et Saxones, profecti a patriis suis ad Britanniam, transierunt per Hollandiam et Flandriam, incolas Francos fugarunt in vulturnum iuxta Ourthe et Sauer flumina in fines Mettienses et superiorem Mosellam; quo facto Mosellenses divisi sunt a ceteris Galloromanis spatio 60 chilometrorum.

Vestigiis archaeologicis perspectis, videtur Francos agrum coluisse pecoraque educasse circa Bitburg, Gutland, medium Saravum, Vallem Mosellensem– ultimos duos quorum potissimum frequentabant.

Casus

Nomina locorum Galloromana indicant Mosellenses in laeva Mosellae ripa a Germanis prorsus persorptos esse saeculo IX; in dextra autem servabant linguam suam saeculo quidem X in locis ut Maring-Noviand, Osann-Monzel, Longuich, Riol, Hatzenport, Longkamp, Karden, Kröv, et Alf.

Dialecto Germanicae sibi succedenti Romanica Mosellensis tradidit nonnulla verba quae pertinent ad regionis vetustam viticulturam.

Exemplum

In hac inscriptione Latine scripta saeculo VI inveniuntur nonnulla indicia Romanicae Mosellensis, quae inscriptrici lingua nativa erat:

Hoc tetolo fecet Montana, conlux sua, Mauricio, qui visit con elo annus dodece; et portavit annus qarranta; trasit die VIII K(a)l(endas) Iunias.

"Hunc titulum Mauritio fecit Montana, coniunx eius, quae vixit cum eo annos duodecim; et habuit annos quadraginta; transiit die VIII Kalendas Iunias."^[1]

Nexus interni

Notae

↑ Kramer (1997) p. 282; CIL XIII, 7645 data

Bibliographia

Wolfgang Jungandreas: Zur Geschichte des Moselromanischen. Studien zur Lautchronologie und zur Winzerlexik (Mainzer Studien zur Sprach- und Volksforschung; 3). Steiner Verlag, Wiesbaden 1979, ISBN 3-515-03137-5
Johannes Kramer^(de): Zwischen Latein und Moselromanisch: die Gondorfer Grabinschrift für Mauricius. In: Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik vol. 118 (1997) pp. 281–286
Rudolf Post: Zur Geschichte und Erforschung des Moselromanischen. In: Rheinische Vierteljahrsblätter vol. 69 (2004) pp. 1–35

[1] Kramer (1997) p. 282; CIL XIII, 7645 data

[1]