Scripulum

Apud Romanos antiquos scripulum vel scrupulum vel scripulus vel etiam nonnumquam scriptulum est portio ducentesima octogesima octava (1/288) cuiuslibet unitatis. Vicesima quarta (1/24) enim pars unciae est, quae et ipsa duodecima pars cuiuslibet unitatis est. In usu erat inter alia :

  • in pondere metiendo, ubi 1/288 librae Romanae pendebat, id est circiter 1gr.13.
  • in area metienda ubi 1/288 iugeri valebat, id est centum pedes quadratos.
  • in tempore metiendo ubi vicesimam quartam partem horae valebat[1], id est 1/288 partem diei qui a Romanis in duodecim horas divisus est.

Vocabulum ipsum suffixo deminutivo a scrupo derivatum est, qui calculum acutum designabat.

Temporibus modernis

[recensere | fontem recensere]

Temporibus modernis, antequam ratio decimalis mensuraque metrica ubique imponeretur, scrupulum erat unitas ponderis viginti quatuor grana valens (scrupulum apothecariorum nonnumquam dicitur). In Francogallia scrupulum Parisiense circiter 1gr.27 pendebat : sed aliud alibi pondus erat.

Si vis plura legere

[recensere | fontem recensere]
  1. Fronto, Ad Marcum Caesarem II,6.