Awstroa

Dit artikel is in versjillende Limburgse dialekte gesjreve. Ómdat 't plaotsgebónje is maogs doe 't ómzètte nao 't Awströasj, as te dit dialek sjpriks.

Awstroa (Amstenrade)
Gewaeze gemeinte in Nederlandj


{{{locatie}}}

Gevörmp

1557

Opgehaeve

1982

Opgegange in

Sjènne, Broensem, Heële

Provincie

Nederlands Limbörg

Hoofplaats

Awstroa

Opperflaakde (bie opluffing)

2,89^[1] km²

– daovan water:

0,00^[2] km²

Inwoeners (kort veur opluffing)

3.265

– deechde:

1.130/km²

Lies van börgemeisters

De "Kloes", koepelgrot in 't park van Austroa

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Awströasj.

Awstroa (Nederlands: Amstenrade, plaatselik meistal gesjrieve es Austroa) is 'n dörp in de gemeente Baekdale in Nederlands Limburg.
'n Buurtsjap is Hómmert.

Awstroa haet 'n kesjtieël mèt e wanjelpark d'r achter. 't Kesjtieël wurt nog ummer bewoeënd doer de graofelike familie. Sinds op 17 februari de graof, Lambert Marchant et d'Ansembourg gesjtorve is, haet zien oudste dochter, Gravin Leila de Marchant et d'Ansembourg, zien taak uvergenomme.

In 't park sjteet ooch de "Kloes", dit is 'n koepelgrot opgeboewd mit veldbrandjsjteen en mergelsjteen.

Awstroa haet nog mieë bezeenswaerdighede: de Oranjerie, Villa de Streek, 't Kloeëster en de ouw Sjoeël.

Bis 1982 waor Awstroa inne zefsjtendige gemeente, daonao hoeërt 't dörp bis 2019 bie Sjènne.

Kèrk

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs.

De kèrk van Slevevrouw Ónbevlek Óntvange ies 'n driebeukige hallekèrk óntworpe door Carl Weber. Ze woort geboewd tösje 1852 en 1856. Dit ies de ièrsjte kèrk in neogotische sjtiel in Limburg. In de kèrk bevingk ziech de graafkelder van J.B. graaf de Marchant en d'Ansembourg.

Dörpsvereiniginge

Awstroa haet ouch 'n sjötterie (St. Gertrudis) en 'n harmonie (de Nederlande). Wiejer haet Awstroa nog 'n toneelvereiniging ([Ongeros), 'n zate hermenie (Ut Zal Waal), 'n voetbalvereiniging (V.V. Amstenrade) en sjportvereiniging (OMNI vereniging Amstenrade sport). ETTELBRÜCK - AMSTENRADE is een joarliks wielerevenement.

Waope

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs.

't Waope vaan de vreuger gemeinte Awstroa geit trök op dat vaan 't aajd graofsjap Awstroa en woort op 11 miert 1925 door d'n Hoege Raod vaan Adel verliend. 't Liet ziech zoe umsjrieve:

Gedeild: I. In keel (roed) e dobbel slangekopkruus vaan zèlver(wit), in e hartsjèld vaan zèlver drei keuk vaan keel; II. geverendeild: a en d. in zèlver 'nen dobbelstertege goudgekroende, roedgetongde liew vaan keel, b en c. in zèlver 'n dreiheukege eeg vaan sabel (zwart). 't Sjèld gehawwe door de H. Geertrudis.

De femilie Huyn koch in 1610 de sjepebaank boe oonder mie Awstroa touw huurt, en nao de aonkoup vaan Gelaen in 1654 woort dit gebeed verheve tot 't graofsjap Awstroa-Gelaen. 't Dobbel slangekopkruus waor vaanajds 't waope vaan de femilie Huyn, de drei keuk koume oet 't waope vaan de aw femilie Printhagen wat de Huyns toen ouch droge. 't Twiede deil, de liew en de eeg, koume oet 't femiliewaope vaan de Marchant d'Ansembourgs, de lèste femilie die ziech graove vaan Awstroa neumde. Sint-Geerte is de petroenheilege vaan 't dörp.^[3]

Historische inwoenertalle

De volkstèllinge tuine e twievajdeg verhaol veur Awstroa. Tot aon d'n Ierste Wereldoorlog sjogkelde de bevolking um 'tzelfde niveau; in d'n tied tot väöl plaotse in Limbörg begóste te greuje, kroomp hei de bevolking zelfs. Tenao zuut me wie 't dörp versteidelek oonder invlood vaan de mijne in en um Heële, dewijl de greuj nao d'n Twiede Wereldoorlog weer laankzaam tot stèlstand kump.

Jaor	Aontal	Greuj (gans Limbörg)
1830	455^[4]	--
1840	495^[5]	+8,8% (+5,6%)
1849	532^[6]	+7,5% (+4,3%)
1859	512^[7]	-3,8% (+4,4%)
1869	461^[8]	-10,0% (+4,5%)
1879	464^[9]	+0,7% (+7,0%)
1889	508^[10]	+9,5% (+6,8%)
1899	498^[11]	-2,0% (+10,2%)

Jaor	Aontal	Greuj (gans Limbörg)
1909	471^[12]	-5,4% (+17,8%)
1920	800^[13]	+69,9% (+32,6%)
1930	1.403^[14]	+75,4% (+25,1%)
1947	2.539^[15]	+81,0% (+24,2%)
1956	2.979^[16]	+17,3% (+27,3%)
1960	3.180^[2]	+6,7% (+7,4%)
1971	3.265^[1]	+2,7% (+13,9%)

Opmerking: 't Getal veur 1971 is op ganse vieftalle aofgerund. Me moot 't greujpercentaasj daorum mèt veurziechtegheid leze: de wèrkeleke greuj kin deneve zitte.

Rillatief oontwikkeling vaan 1830 tot 1971

(x₁₈₃₀=100)

Greun: Gemeinte Awstroa
Blauw: Provincie Limbörg

Rifferenties

Zuug ouch

Wikibrónne

Wikibrónne haet ouch 'n pazjena mit sjtäölkes en brónne euver Awstroa.

Extern links

Gemeinte Baekdale

Dörper: Awstroa · Bèngelder · Doevergenhout · Doonder · Hölsberg · Jaobik · Merkelbek · Nut · Oeësjbik · Pöt · Sjènne · Sjilvend · Sjömmert · Vaosje · Wienesrao · Zjweikese

Buurtsjappe en gehuchte: Aolbaek · Arensgenhout · Billich · Brand · Brómmele · Doeve · Gekruts · De Grach · Griêzegröbbe · Groat Hazel · Groeët Doonder · G'n Heisterbrök · G'n Hèk · Hout · Ieëtselder · G'n Hèl · Hèllebrook · Hómmert · Hunnekem · Kamp · Kathage · Kleen Doonder · Klein Hazel · Kleingenhout · Kwabik · Laor · Lui · Nagelbek · Nirve · Oansel · Op de Bies · Op d'n Hiering · Oppeven · Raat · G'n Reuke · Tersjtraote · Tervoeësj · Töl · G'n Veel · Vink · Wisjegrach · Woufhage · Zjwier

[vt71-1] 1,0 ^1,1 Volkstèlling 1971 - Plaotseleke indeiling

[vt60-2] 2,0 ^2,1 Volkstèlling 1960 - Bevolking vaan gemeintes en oonderdeile vaan gemeintes

[3] Heraldry of the World - Amstenrade

[4] Volkstèlling 1830

[5] Volkstèlling 1840 - Limbörg

[6] Volkstèlling 1849 - Hertogdóm Limbörg: gemeintesgewijs indeiling vaan de provincie

[7] Volkstèlling 1859 - Plaotseleke indeiling

[8] Volkstèlling 1869 - Feiteleke of getèlde bevolking in eder gemeinte vaan 't riek

[9] Volkstèlling 1879 - Limbörg: plaotseleke indeiling

[10] Volkstèlling 1889 - Limbörg

[11] Volkstèlling 1899 - Limbörg

[12] Volkstèlling 1909 - Plaotseleke indeiling

[13] Volkstèlling 1920 - Plaotseleke indeiling

[14] Volkstèlling 1930 - Plaotseleke indeiling

[15] Volkstèlling 1947 - Plaotseleke indeiling

[16] Woeningtèlling 1956 - Veurnaomste gegeves per gemeinte

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]