Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
Aposeris foetida | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aposeris foetida
| ||||||||||||||||||||
Classifigazion sientífiga | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Nomm binomial | ||||||||||||||||||||
Aposeris foetida Less. |
L'Aposeris foetida l'è 'na piànta erbàcea che aparté a la famìa de le Asteraceae. L'è l'ünica spéce del zèner Aposeris discriìt de Noël Martin Joseph de Necker ex Alexandre Henri Gabriel de Cassini e püblicàt endèl Dict. Sci. Nat. 48: 427, endèl an 1827[2].
H ros - Emicriptòfite rozulàde (Piànte che scàmpa divèrsi agn per mès de böcc colocàcc al leèl del teré e co le fòie dispunìde a rözèta bazàl.)
L'Aposeris foetida l'è 'na piànta erbàcea co le fòie perèni e divèrsi gamb nücc e sèmpe (en capulì per ògna gamp). La raìs l'è a ficù.
Le fòie le fùrma 'na rözèta bazàl, i è runsinàde-penatopartìde co 5÷11 segmèncc laterài a fùrma de rómbo iregolàr; el segmènt terminàl el g'ha fùrma a triàngol. Le g'ha 'n bèl culùr vért vif.
La 'nfiurescènsa l'è zàlda e la g'ha la fùrma del tìpica a capulì de le Asteraceae. I ve sö giü per ògna gamp, i è de presapóch 3 ghèi de diàmetro, de 'n culùr zàlt löster e co le lìgule rade dispunìde a ragéra en divèrsi sércoi de longhèsa de menemà piö cürta, a pàrte de l'èstèrno a nì 'n mès. Le lìgule estèrne 'na quach vólta i è striàde de rós.
La fiuridüra l'è 'ntra i més de zögn e óst.
L'envòlucro el g'ha fùrma cònica, l'è lónch piö o méno 1 ghèl, el g'ha de le bràtee, chèle intèrne i è lanceolàde, i è töte precìze e le g'ha 'na nervadüra centràl soleàda, chèle estèrne i è picinìne picinìne, le par quàze 'n calicèt, i è a fùrma de triàngol e i è iregolàre. Mìa sèmper se rìa a idìle.
I fröcc i è dei achéni prismàtich con ensìma 'n bèch ma sènsa pàpo.
L'è 'na piànta che preferés i ambièncc ömecc e a l'ómbra, valète pesène, boschècc de fó, pracc gras e pracc mezòfii. La crès de i 300 ai 1800 méter s.l.m.
Se la tróa 'n quàze töte le regiù de la Pianüra Padàna föra che 'n Piemónt e 'n Val d'Aosta.